… luidt de alarmerende kop in het NRC. Hoezo dat? Uit onderzoek blijkt “dat banken vooral geld toeleggen op betalingen van consumenten. Vorig jaar leverden die een verlies op van 642 miljoen euro. Op creditcardbetalingen en internationale overboekingen leden de banken nog eens 89 miljoen euro verlies. Op het zakelijke betalingsverkeer in Nederland boekten de banken 708 miljoen euro winst.” Netto komen we dus uit op een bescheiden verlies van 23 miljoen euro, waarbij het bedrijfsleven de consument subsidieert voor een dikke half miljard, een bedrag dat zonder twijfel weer keurig wordt doorberekend aan de consument.
De conclusie? De consument moet meer gaan pinnen, vindt DNB, want dat is goedkoper. Uit de cijfers blijkt dat de kostenstructuur van het Nederlandse betalingsverkeer ongezond is, vindt de Nederlandse Vereniging van Banken. Beide conclusies lijken wat vreemd. Banken zetten immers zelf de tarieven voor het betalingsverkeer. Als ze er voor kiezen om die tarieven zo te zetten dat consumenten te weinig pinnen en een verlies van ruim 700 miljoen euro opleveren, dan is dat hun eigen keuze en dus hun eigen schuld. Dat heeft weinig met kostenstructuur te maken, maar alles met tarievenstructuur. Bovendien is een netto verlies van 23 miljoen maar een schijntje. Dat verdienen banken zo weer terug, bijvoorbeeld door de spaarrente niet te verhogen.
Het lijkt inderdaad nogal simpel. Zakelijke klanten betalen gewoon per transactie, duurdere transacties (per post) zijn voor gebruikers ook duurder dan goedkopere (electronische). Het is alleen de vraag of je zo’n wijziging in (relatieve) tarieven zo aan consumenten op kan leggen (voting with their feet? kartelafspraken?). Dan toch maar een (dure) reclamecampagne?
Uiteindelijk zijn die lage tarieven waarschijnlijk en inderdaad een gevolg van concurrentie. Maar geen enkel bedrijf zal vrijwillig zijn tarief verliesgevend zetten, dus moeten de banken er op een of andere manier toch iets aan verdienen. Bijvoorbeeld via het zakelijk verkeer, of via de spaarrekeningen. Ik zie die oproep van de Nederlandse Vereniging van Banken dat er iets moet gebeuren dan ook vooral als poging tot kartelcoordinatie.