Op 9 oktober staat iemand anders in de file

Dit artikel is al enkele dagen oud maar door gebrek aan netwerk kon ik er nog geen bericht aan wijden. Het gaat hierom: verschillende organisaties willen laten zien dat het fileprobleem in Nederland oplosbaar is en hebben daarom 9 oktober a.s. uitgeroepen tot filevrije dag. Het idee is dat de organisaties zo’n 10% van de automobilisten thuis proberen te houden (telewerkend, of werkend op een ander tijdstip).

Hoe een goed idee slecht uitgevoerd kan worden. Want inderdaad is de vertraging door files in hoge mate niet-lineair in het aantal rijders, en zou het wegnemen van 10% van de auto’s tot heel veel minder files leiden. Kijk maar eens hoe goed het rijdt in de spits op vrijdagochtend, of in juli. Daarom is rekeningrijden een kansvolle strategie. Veel mensen begrijpen dat niet en dus is het idee van een demonstratie goed.

Maar wat denkt u als u hoort dat er op 9 oktober geen files zullen staan? Ik ga in ieder geval die dag met mijn auto naar het werk. Lekker doorrijden.

We schreven er eerder over, de verkeersstroom is niet constant maar afhankelijk van de verwachte vertraging. Continu maken forensen de afweging tussen trein en auto en dat is de reden dat extra asfalt zo weinig helpt. Wie een filevrije dag voorspelt nodigt duizenden, die anders niet gereden hadden, uit om de weg op te gaan. Ook al slaagt men erin 10% van de gebruikelijke rijders van de weg te halen, het aanbod van rijders zal ook toenemen. En dus zal de gebruikelijke file er staan, maar met andere mensen achter het stuur.

Gratis!

Onder de titel ‘Sluipend Bedrog’ bindt de poor lonesome cowboy Lucky Luke eenmalig de strijd aan met consumentenbedriegers. De unieke Lucky Luke (© Lucky Comics) over verkooptrucs is een initiatief van de FOD Economie, de Belgische Consumentenautoriteit. ConsuWijzer geeft 5000 exemplaren weg aan consumenten in Nederland.

Inderdaad! Gratis! De bestelpagina zegt

In ‘Sluipend Bedrog’ binden de poor lonesome cowboy en zijn vurige paard Jolly Jumper de strijd aan tegen verkooptrucs. Bijvoorbeeld tegen misleidende loterijen en ongewenste abonnementen. De held van de Far West zet vele bedriegers achter de tralies zodat u geen last meer van ze hebt. Ook geeft Lucky Luke u praktische tips om misleiding te voorkomen.

Bestel hem hier, maar op is op. Die samenvatting klinkt nog niet als een concurrent voor mijn favoriete economenstrip Obelix & Co., maar goed. Gratis is gratis.

[dank aan Peter]

Het nakijken hebben

De faculteit waar ik werk staat er op dat ik tentamens binnen drie weken nakijk. Blijkbaar zijn er meer universiteiten die worstelen met hetzelfde probleem: hoe zorgen wij er voor dat het personeel op tijd de cijfers doorgeeft?

Nu hebben economen een oplossing voor elk probleem. Precies dezelfde oplossing zelfs: prikkels. Als docenten ongewenst gedrag vertonen, dan kan via financiële prikkels hun gedrag worden beïnvloed. Geef gewoon een boete voor elk cijfer dat te laat bekend wordt gemaakt.

Wat zegt u? Dat is veel te theoretisch? Helemaal niet. Op Florida State University doen ze het gewoon. [via]

Alle dagen schuld

Voor economen die zowel op het werk als privé continu aan het optimaliseren zijn kan het nieuws soms verbluffen. Neem nou voedselbanken. Hoe komt het zover dat iemand daarop aangewezen is? Wie zich hierbij over het hoofd krabt (en dat ik geef toe dat te doen) heeft last van wereldvreemdheid. Een probaat middel is om bij de goedkoopste aanbieder dit boek van Mirjam Pool te halen. De schrijfster verkeerde anderhalf jaar tussen uitkeringstrekkers en -verstrekkers, deurwaarders en goeddoeners in de stad Almelo.

Zó ging het beschrevene tegen mijn gewone kost in, dat ik het boek verslonden heb. Er worden uitkeringen niet aangevraagd, leningen afgesloten, kinderen verwaarloosd en bijgemaakt, scholen verlaten. En hoe je het ook probeert te verklaren met hoge tijdsvoorkeur, gewoontevorming en andere gereedschappen uit de economie, aan de onderkant worden soms keuzes gemaakt die de rationele mens doen sidderen.

Lees verder “Alle dagen schuld”

De vis werd duur betaald

Met meer informatie functioneren markten beter, zo roepen economen altijd. Hoe waar dat is, blijkt uit een recent artikel [pdf] in de Quarterly Journal of Economics.

Het artikel kijkt naar de markt voor vis in de Indiase deelstaat Kerala. Die markt is daar enorm belangrijk. Er zijn meer dan 1 miljoen vissers, en 70% van de bevolking eet elke dag vis. Maar de vangst fluctueert nogal, ook tussen regio’s, en daarmee de prijs. Een visser die op zee voer wist die prijzen niet en moest op goed gelukkig ergens aanleggen om z’n vangst te verkopen. Totdat de mobiele telefoon werd geintroduceerd. De visser kan nu een telefoontje plegen om te informeren hoe de prijzen er bij staan en naar aanleiding daarvan besluiten wat hij gaat doen.

Het effect? Verbluffend. Kijk maar eens naar het plaatje:

Vismarkt

Verticaal staan de prijzen, horizontaal de tijd. De verticale lijn in elke grafiek is het tijdstip waarop in de betreffende regio mobiele telefonie werd ingevoerd. Prijzen werden in een klap een stuk stabieler. Winsten stegen met 8%, prijzen daalden met 4%, verspilling ging van 6% naar nul. [via]

Wacht automobilist terecht nieuw kenteken af?

Vandaag in de Telegraaf:

Consumenten en autodealers wachten met het bestellen van nieuwe auto’s vanwege de komst van de nieuwe kentekenreeks. De eerste nieuwe combinatie, die binnenkort door de RDW wordt afgegeven, is 01-GBB-1. De komst van het nieuwe kenteken met de opvallende drielettercombinatie in het midden, houdt de gemoederen onder autokopers behoorlijk bezig. Wachten kan lonen vanwege een later mogelijk hogere inruilwaarde en het optisch nieuwer zijn van de voertuigen.

De RAI ontkent echter dat er sprake zou zijn van een hogere inruilwaarde:

“Wie een nieuwe auto aanschaft heeft op de kentekenpapieren de datum staan. De kentekenreeks heeft geen invloed op de inruilwaarde. Er wordt altijd naar het bouwjaar, maand en kilometerstand gekeken”, aldus zegsman Harald Bresser.

Niks van waar, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Een nieuw kenteken levert op de tweedehands markt zo’n 4% extra op. En dat kan aardig oplopen. Thijs verwees er al eens naar.

De gok-markup

De Nederlandse staat heeft een monopolie op gokken op voetbaluitslagen gegund aan de Toto. Het idee is dat een monopolie zorgt voor een zorgvuldige benadering van de klant en verslaving tegengaat. Wie weet werkt dat. Maar zoals bekend leidt een monopolie ook tot hogere prijzen en dus is er een prikkel om de inzet elders naartoe te brengen. Internet maakt dat makkelijk en dus klaagt de Lotto, die de Toto uitbaat, over “illegale aanbieders”.

Dat maakt nieuwsgierig naar de markup die de Nederlandse Toto hanteert. Ik weet niet zoveel van voetbal en kwam dus terecht bij de wedstrijd van de week, Feyenoord – FC Utrecht. Wie een euro inzet op 1-0 voor Feyenoord krijgt zeven keer de inzet terug. Concurrent Betfair biedt op dit moment 8,6 keer de inzet maar neemt 5% commissie. Als je kijkt wat je, minus de inleg, terugkrijgt na het correct voorspellen van de 1-0 is dat 6 euro bij de Toto en 7.17 euro bij Betfair. Dat is een markup van bijna 20%. Het is erger bij onwaarschijnlijke uitslagen: de Toto biedt voor 3-3 €23,50 en Betfair €75, een markup van 180%. Als je één gedeeld door de Betfair-uitbetaling neemt als maat voor de kans op een uitslag, kun je onderstaande scatterplot maken:

totomarkup.png

Verticaal staat de Betfair-winst gedeeld door de Toto-winst, een getal dat altijd groter dan één is. Horizontaal de maat voor de waarschijnlijkheid van de uitslag. In ieder geval geldt voor deze wedstrijd: hoe onwaarschijnlijker, hoe hoger het voordeel van “illegaal gokken”.

Baarmoederhalskanker

De Gezondheidsraad wil alle meisjes van 12 jaar voortaan inenten tegen baarmoederhalskanker. Minister Klink moet er nog eens over nadenken, want het kost natuurlijk wel wat.

Opname van deze inenting in het landelijk vaccinatieprogramma kan jaarlijks honderd mensenlevens redden en enkele honderden gevallen van baarmoederhalskanker voorkomen. […] Klink twijfelt of ‘de kosten opwegen tegen de baten’. Het vaccin kost per inenting 125 euro en moet drie keer worden toegediend. Er komen jaarlijks ongeveer 100.000 meisjes voor in aanmerking.

Aha, kosten tegen baten afwegen, daar heb je economen voor. Goed, daar gaan we. Lees verder “Baarmoederhalskanker”