Elasticiteit

Voor iedereen die nog verlegen zit om een micro-tentamenvraag wijst vaste lezer Pim op het volgende bericht

De goedmaakactie van de NS waarbij woensdag en donderdag iedereen met 40 procent korting de trein kan pakken, levert het spoorbedrijf gemiddeld 25 procent meer reizigers op.

De huiskamervraag: bereken de prijselasticiteit.

Top 2000 en Peak Oil

In menig Nederlandse huiskamer staat momenteel de Top 2000 aan. Een goed moment om de olieproductie te overdenken. U ziet het verband niet? Welnu, in de VS werd een paar maanden geleden geconstateerd dat de olieproductie van de VS samenhangt met de kwaliteit van popmuziek, gemeten naar het aantal nummers uit een bepaald jaar dat de Rolling Stone Top 500 Aller Tijden heeft gehaald. Om precies te zijn: meer goede muziek leidt tot een hogere olieproductie.

IJverige klussers bij Sargasso hebben hetzelfde gedaan voor Nederland, maar dan op basis van de Top 2000. Ook daar blijkt een verband, al lijkt de causaliteit andersom. Dat u het maar weet.

[dank aan Bart]

Grazen

Veel Nederlanders eten niet meer drie keer per dag, maar grazen gedurende het werk hun calorieën bij elkaar.

Een opvallend resultaat is dat het middagmaal er bij mannen met 25 procent vaker inschiet dan bij vrouwen, van wie 19 procent de lunch wel eens overslaat. Als mogelijke oorzaak wordt de zorgsector genoemd, waar meer vrouwen werken. Deze sector houdt er relatief gezonde lunchgewoonten op na.

Ik ken nog wel een andere mogelijke verklaring. In dit recente onderzoek bekijkt Daniel Hamermesh [eerder] de relatie tussen de keuze om te grazen in plaats van te lunchen, en het uurloon van de eter. Het blijkt dat een hoger loon leidt tot minder reguliere maaltijden, een uitkomst die prima valt te begrijpen in het licht van de opportunity cost van een lange lunch. De gemiddeld hogere uurlonen van mannen ten opzichte van vrouwen zouden dus het lunchgedrag kunnen verklaren.

Wie tijd heeft mag kijken of het kwantitatief klopt; ik ga nu lunchen.

Peuterleidsters in een potje

Goed nieuws: de peuter- en kleuterleidsters worden nageschoold. En het kost helemaal niets, want het geld wordt gehaald uit de aardgasbaten. Plannetje van onze oude bekende Sharon Dijksma, die erg enthousiast schijnt te zijn.

Ik haal even de eerdere voorbeelden aan: hier en hier. Want u herkende natuurlijk al de bekende overtreding van het potjesdenken waarbij uitgaven en inkomsten op oneigenlijke gronden gekoppeld worden. Het zal deze keer wel niet aan mevrouw Dijksma liggen, maar voor de opsteller van het persbericht dan maar: alle stijgingen in de overheidsuitgaven moeten ooit worden opgebracht door hogere belastingen. Door aardgasbaten op deze manier te besteden lossen we minder van de staatsschuld af, en die moet echt ooit betaald.

Dat laat onverlet dat als dit een rendabele investering is, we het zeker moeten doen. Maar dan hoort het niet af te hangen van de aardgasinkomsten.

Een Peltzmannetje

Het lijkt warempel wel de Week van de Micro-economie bij RTL 4. Werd Neelie Kroes zondagavond nog uitgeroepen tot Nederlander van het Jaar, gisteravond kwam er bij Editie NL een heus Peltzman Effect langs.

In een item over winterbanden [even wachten tot na de reclamespot] wordt op 4:10 gesteld dat de dingen weliswaar glibberen voorkomen maar volgens verzekeraar Interpolis ook nadelen hebben:

Mensen die ermee rijden voelen zich zo zeker dat ze ook onmiddellijk sneller gaan rijden en meer risico gaan nemen.

Ga gespreid naar huis

Alles goed en wel, maar wat moet de individuele reiziger nu met de oproep van de NS om gespreid naar huis te gaan? Je kunt jezelf toch moeilijk in stukjes bij de trein melden.

Vaste lezers van deze site weten gelukkig wat te doen. De NS roept feitelijk op om een gemengde strategie te volgen bij het kiezen van de afreistijd. Dat betekent in dit geval dat je een rijtje mogelijke afreistijden tussen nu en zes uur opschrijft en vervolgens met een dobbelsteen (of met random.org) een alternatief kiest. Niet vals spelen en toch een andere tijd kiezen! Als iedereen zo te werk gaat, komen we keurig gespreid op het station.

Prijs!

De macro-economen hadden het afgelopen jaar te kampen met een enorme deuk in hun reputatie. Maar voor de micro-economen ziet de wereld er ineens weer een stuk zonniger uit. Want zeg nu zelf, had u het ooit voor mogelijk gehouden dat het hoofd kartelbestrijding van de EU door Het Volk zou worden gekozen tot Nederlander van het Jaar!? Inderdaad, ik ook niet. Toch is dat precies wat gisteravond gebeurde. Nog voor Yvon Jaspers, Sven Kramer en Linda de Mol. Ik bedoel maar.

Er is hoop.

Paul Samuelson (2)

Inderdaad, hij schijnt echt dood te zijn, in tegenstelling tot Jan Pen, geruchten omtrent wiens dood eerder dit jaar schromelijk overdreven bleken.

Paul Samuelson is misschien wel de aartsvader van de moderne economiebeoefening. Hij bepleitte het gebruik van wiskunde in de economie en was de grondlegger van de comparatieve statica; het afleiden van hoe endogene variabelen in een model veranderen als de exogene variabelen veranderen. Duizenden artikelen gebruiken die methode.

Wikipedia heeft een aardig lijstje van de andere cruciale bijdragen van de man: de Lindahl—Bowen—Samuelson condities (welvaartseconomie), de optimale allocatie tussen publieke en private goederen (economie van de collectieve sector) het Balassa—Samuelson effect, het Stolper—Samuelson theorema (internationale handel), het overlapping generations model (macro) en revealed preference (micro).

Van zijn economie-tekstboek schijnen wereldwijd een duizelingwekkende vier miljoen exemplaren te zijn verkocht, in 40 talen. Zijn verzamelde werken omvatten 388 papers.

NRC linkt naar een recent filmpje op Youtube waarin Samuelson zijn visie geeft op de kredietcrisis.

Paul Samuelson

Diverse media melden dat eerder vandaag Paul Samuelson is overleden. Samuelson was, naast tekstboekauteur, een zeer succesvol academisch econoom. Hij werkte in een tijd waarin grote stappen werden gezet, waarvan vele door hemzelf (de lijst is lang; hier zijn twee theorema).

Het is met Samuelson’s geweldige oevre een beetje als met de Beatles: als eerste succesvolle popband hadden ze de liedjes voor het uitkiezen; er was immers nog niks. Aan de andere kant: als de Beatles er niet geweest waren zaten we misschien nog steeds in de Middeleeuwen.

Hier is een interview met Samuelson over macro uit 2004; dit is de biografie naar aanleiding van de Nobelprijs in 1970.