Gary Becker en de Christenunie

Volgens Gary Becker zal een verkeersovertreder een afweging maken tussen de verwachte opbrengst (te hard rijden is leuk) en de verwachte boete (pakkans maal hoogte van de boete). We hadden het er eerder over. De consequentie is dat, wil je verkeersovertredingen voorkomen, je degene die er meer voor over heeft om hard te rijden een hogere boete moet geven. Vaak zal dat degene zijn met een hoger inkomen.

Vanuit die optiek is het een uitstekend idee dat de Christenunie de afgelopen week lanceerde, om de hoogte van de boete te koppelen aan het inkomen van de overtreder. Uniek is het niet: in Zwitserland kreeg een miljonair eerder dit jaar een verkeersboete van omgerekend 290.000 dollar. Volgens Greg Mankiw is dat verdedigbaar.

Schuld en boete

Volgens Nobelprijswinnaar Gary Becker maken criminelen een rationele afweging tussen de verwachte opbrengst van een overtreding aan de ene kant, en de verwachte kosten aan de andere kant. De verwachte kosten zijn gelijk aan de pakkans maal de boete als je gesnapt wordt.

Voor de uitvoerende macht is een implicatie daarvan is dat je met minder frequente controles nog net zo afschrikwekkend kan zijn, als je de boetes tegelijkertijd maar omhoog gooit. De Nederlandse politie lijkt dat nu te begrijpen: morgen gaan boetes met zo’n 20% omhoog, terwijl landelijk verkeersofficier Koos Spee verwacht dat het aantal boetes zal dalen.