Prijzen fixen

Het was gisteren smullen voor mededingingseconomen. ’s Ochtends kwam het bericht dat de EU onderzoek doet naar prijsafspraken voor e-boeken. Interessant geval, de EU is wat vaag, maar hier staat een analyse.

Nog smeuiger is het bericht later op de dag dat de NMa invallen heeft gedaan bij KPN, Vodafone en T-Mobile, wegens verdenking van prijsafspraken en het verdelen van de markt. Aanleiding is de verklaring van een klokkenluider, hier en hier. Nieuwsuur wijdt er een item aan.

Het nieuwe Relax!?

Toegegeven, in deze tijden van politieke crisis en Olympische rampspoed zijn er belangrijker zaken om je druk over te maken. Maar ik zit nu toch al een paar weken mijn hoofd te breken over de laatste reclamecampagne van T-Mobile, zie bijvoorbeeld deze commercial. Waar het op neer komt is dat je met T-Mobile nooit meer aan het eind van de maand beltegoed kwijtraakt, terwijl dat met andere aanbieders wel het geval is. Vervolgens is de vraag wat jij zou doen met al die extra minuten, waarbij de antwoorden varieren van “meer zinloze gesprekken” tot “het voetbalteam weer bij elkaar brengen”. Relatief onbelangrijke gesprekken dus.

Maar dat klopt dus niet. Om eens een economische parallel te trekken: stel dat je elke maand een bepaald inkomen krijgt, maar je moet dat verplicht opmaken. Hou je aan het eind van de maand geld over, dan raak je dat kwijt. En vergelijk dat eens met een situatie waarin je geld dat je overhoudt gewoon mag sparen. In welk geval zou je dan meer onbelangrijke uitgaven doen? Uiteraard in het eerste: als je je geld toch kwijt raakt, dan kan je er net zo goed nutteloze dingen mee doen.

Maar zo zal het ook moeten gaan met dat beltegoed. Al die nutteloze gesprekken waar de commercial zo enthousiast over doet, die zal je juist meer gaan voeren als je ongebruikte minuten aan het einde van de maand kwijt raakt.

Ik blijf maar gewoon bij mijn oude provider.

Mobiel bellen met Skype

Wie mobiel belt betaalt per minuut. De prijs per minuut is veel hoger dan de marginale kosten die de operator daarvoor maakt: die zullen niet veel hoger dan nul liggen. In feite betaalt de beller stukje bij beetje de (vaste) kosten van de aanleg van het netwerk terug.

Dat gaat mis als de beller gebruik gaat maken van Skype, de gratis internet-beldienst. Wie een onbeperkte databundel heeft (€10,- per maand) kan dan kosteloos bellen met zo’n beetje de hele wereld. Dat mag dus niet van de meeste operators, zoals in de VS en in Duitsland. Lobbygroepen willen dat verbod nu van tafel.

Economisch gezien is dit een bekend probleem: een ondernemer moet een forse investering doen en kan die stukje bij beetje terugverdienen als hij het monopolie erover mag houden, maar de techniek laat dat niet toe. Het speelt onder meer bij schrijvers, musici, uitvinders, programmeurs. De oplossing is meestal om dat monopolie juridisch af te dwingen en zo de ondernemer te prikkelen te investeren. Achteraf lijkt het dan optimaal om het monopolie tóch niet af te dwingen, maar daarmee ontmoedig je de volgende investering weer.

In dit geval is het dus onverstandig telecombedrijven te dwingen om hun monopolie op het bellen op te geven. Het zou op korte termijn goed zijn voor consumenten (en slecht voor de aandeelhouders van de bedrijven) maar op lange termijn investeringen verminderen. Er is bovendien al een mechanisme dat ervoor moet zorgen dat het aanbod van mobiele belbedrijven competitief blijft: de concurrentie tussen de vier Nederlandse operators.

Zelf de provider voor je iPhone kiezen

Een Duitse rechter heeft bepaald dat T-Mobile, de Duitse partner van Apple in het iPhone-project, de toestellen ook simlock-vrij aan moet bieden. Dat wil zeggen dat consumenten niet bij T-Mobile hoeven te zitten om toch een iPhone te krijgen. Dat is ontegenzeggelijk goed voor de klanten, die op deze manier meer keuzevrijheid krijgen. Of niet?

Volgens T-Mobile is de beslissing slecht voor de consument. “Alleen onze klanten kunnen gebruikmaken van exclusieve functies en profiteren van lage tarieven”, laat het bedrijf in een persverklaring weten.

Nee toch? Ja hoor, het staat er echt:

Aus Kundensicht stellt die Bindung an unser Netz sogar einen Vorteil dar.

Het doet pijn aan de ogen. Zielig natuurlijk, dat T-Mobile het geplande monopolie op de iPhone ziet verdampen, maar sowieso en überhaupt niet slecht voor de consument. Als dat net van T-Mobile echt zo goed en goedkoop is, dan blijft die namelijk vanzelf wel. T-Mobile bereidt ook een rechtzaak voor tegen de concurrent die ze dit kunstje flikte. Ik zou zeggen: bespaar je de moeite.