De Politieke Aandelenmarkt (PAM) werkt net als een gewone aandelenmarkt, behalve dan dat er in aandelen van politieke partijen wordt gehandeld. Op onze PAM ging het om het voorspellen van de uitslag van de verkiezingen van de Tweede Kamer op 12 september 2012.
De uiteindelijke waarde van een bepaald aandeel is het percentage van de stemmers dat de partij bij de verkiezingen trekt. Haalt de VVD bijvoorbeeld 20%, dan wordt na de verkiezingen €20 per aandeel VVD uitgekeerd. Wie denkt dat de VVD 20% gaat halen terwijl het aandeel nu maar €18 doet, die koopt dus aandelen VVD. Wie denkt dat de VVD 16% gaat halen terwijl het aandeel nu €18 doet, die verkoopt aandelen VVD. Iets soortgelijks geldt voor de andere partijen. De huidige koersen weerspiegelen dus de verkiezingsuitslag die de markt verwacht.
Het is dus vooral niet de bedoeling dat u alleen maar aandelen van uw eigen favoriete partij gaat kopen; het gaat er juist om om zoveel mogelijk (virtueel) geld te verdienen door aandelen te kopen die naar uw mening zijn ondergewaardeerd, en aandelen te verkopen die zijn overgewaardeerd. Helaas gaat het op deze markt niet om echt geld, dat blijkt organisatorisch en juridisch niet haalbaar. Maar als iedereen gewoon doet alsof het zijn eigen geld is, dan is er niets aan de hand.
Politieke aandelenmarkten hebben duidelijke voordelen boven opiniepeilingen. Bij opiniepeilingen beantwoorden deelnemers de vraag op welke partij ze zouden stemmen als er vandaag verkiezingen zouden zijn. Bij politieke aandelenmarkten gaat het om de inschatting die deelnemers maken van de daadwerkelijke uitslag. Bepaalde partijen doen het bijvoorbeeld in de peilingen altijd beter dan bij de verkiezingen. Slimme handelaren op de PAM houden daar alvast rekening mee. Op die manier geeft de PAM vaak een betrouwbaarder inschatting van de uitslag dan opiniepeilingen. Sommige handelaren schatten de kans van een bepaalde partij iets te hoog in, anderen iets te laag. Maar gemiddeld genomen zullen ze het meestal bij het rechte eind hebben.
Het leuke van een PAM is ook dat er direct op nieuwe ontwikkelingen kan worden gereageerd. Op het moment dat een partijleider volledig onderuit gaat tijdens een groot TV debat, zullen de handelaren op de PAM daar meteen op reageren door het aandeel van die partij te verkopen. Door het zwakke optreden zal het verwachte aantal zetels immers afnemen. Bij opiniepeilingen zijn zulke effecten pas veel later te zien.
De PAM draait op het platform van Inkling Markets, een Amerikaanse website waar dergelijke markten makkelijk zijn op te zetten. Het voordeel van Inkling is dat er gewerkt wordt met een ‘market maker’. Concreet betekent dat dat u gewoon aandelen kunt kopen wanneer u dat wilt, en niet hoeft te wachten totdat er een andere handelaar bereid is om die aandelen aan u te verkopen.