Maand: mei 2010

5000!

Wij hebben u, waarde lezer, de afgelopen tijd wat verwaarloosd, waarvoor excuus. De oorzaak laat zich raden: onze politieke aandelenmarkt, geopend op 12 maart en toen nog niet heel serieus bedoeld, is inmiddels ernstig uit de klauwen gelopen. Vanochtend mochten wij de 5000e transactie noteren.

Inmiddels berichten we op Z24 wekelijks over de ontwikkelingen (het laatste beursbericht staat hier). En economenblad ESB publiceert vandaag een artikel van uw trouwe bloggers over onze politieke aandelenmarkt (voor abonnees hier te vinden). Bottom line: onze PAM doet het uitstekend en loopt een tot twee weken voor op de opiniepeilingen.

Premiejager voor de verzekering

Even met het ziekenhuis gebeld over de rekening die ze mij gestuurd hadden. Door een fout was er een veel te hoog bedrag gerekend voor het dichtmaken van mijn duim (na een incident in de keuken waar ik het liever niet over heb).

Waarom troost ik mij deze moeite? Omdat ik bij mijn verzekering het grootst mogelijke eigen risico heb aangekruist, en alle kosten voor mijn eigen rekening zijn. Als gezonde man van 38 kijk ik wel uit om in de pool van veelgebruikers van zorg terecht te komen en verzeker me alleen tegen echte rampen (voor zover dat mag, zie eerder hier).

Veel Nederlanders zijn in de omstandigheid dat (na het verplichte eigen risico) hun rekeningen geheel vergoed worden door de verzekeraar. In dat geval loont het uitpluizen van behandelcodes  en hangen in een telefoonmenu natuurlijk niet de moeite. In Amerika gebruiken ze daarom copayments, een verplichte eigen bijdrage aan behandelingen die verder vergoed worden. Zo hebben patiënten de prikkel om een beetje op te letten (en om niet altijd naar de dokter te gaan; of dat laatste is optimaal is, is trouwens niet duidelijk).

Niet dat zoiets nou meteen ook bij ons moet, maar verzekeraars zijn er wel bij gebaat dat de verzekerde zijn hoofd er een beetje bijhoudt als de rekening voorbij komt. Die weet immers veel beter wat er allemaal aan hem gebeurd is en kan kosten besparen door fouten in de rekening te melden. Maatschappijen zouden eigenlijk een percentage van die bespaarde kosten moeten uitbetalen aan de oplettende verzekerde.

De Baas van Nederland

Kijk, daar worden wij als econoom nu warm van. Via een nieuwe website (eerder al in de rechter kolom) kunt u nu zelf CPBtje spelen en niet alleen de programma’s van de politieke partijen, maar ook nog eens uw eigen voorkeuren doorrekenen. De site geeft dan, op basis van de doorrekening van een economisch model dat achter de schermen draait, een evaluatie van uw voorstellen. Wie het het beste doet, krijgt 1000 punten. Vreemd, want wat goed is, dat is natuurlijk subjectief, zo erkennen ook de makers:

De bedenkers van het programma hebben de scorelijst zodanig opgezet dat de score hoger uitvalt naarmate de uitkomsten van uw beleid een goed evenwicht laten zien tussen vooral extra economisch groei, gezonde overheidsfinanciën, extra werkgelegenheid, een sociaal beleid en minder CO2-uitstoot.

De site is opgezet door Willem Vermeend en Jan Willem Timmer, maar Rick van der Ploeg schijnt er ook mee te maken te hebben. Opvallend genoeg vinden deze PvdA’ers dat de VVD het beste programma heeft. Hoopgevend voor de kabinetsformatie.

De site vereist aanzienlijk meer moeite en afwegingen dan het invullen van de gemiddelde Stemwijzer, maar dan heb je ook wat. Het geeft sowieso een uitstekend inzicht in hoe de financien van dit land in elkaar steken.

Zo, nu eens kijken wat ik met de hypotheekrenteaftrek ga doen.

De geldpers

Gaat de ECB euro’s bijdrukken als onderdeel van het nieuwe plan om de munt te redden? Mathijs Bouman denkt van wel, Frank Kalshoven hield de mogelijkheid dit weekend open. Maar extra euro’s betekent inflatie en de ECB heeft als enige doel om inflatie te voorkomen. Volgens Bouman voorspelt deze passage niet veel goeds:

the Governing Council decided: To conduct interventions in the euro area public and private debt securities markets (Securities Markets Programme) to ensure depth and liquidity in those market segments which are dysfunctional.

Maar direct daaronder staat

In order to sterilise the impact of the above interventions, specific operations will be conducted to re-absorb the liquidity injected through the Securities Markets Programme. This will ensure that the monetary policy stance will not be affected.

Dat betekent dat de ECB welliswaar sommige obligaties gaat opkopen, maar dat doet met de opbrengsten van de verkoop van andere stukken. Vooralsnog wordt er dus geen euro bijgedrukt. Ik denk dat het er voorlopig ook niet van komt; als het probleem op die manier opgelost kon worden zouden al die fiscale steunoperaties niet nodig zijn. Maar wie ben ik? Houdt u de komende dagen deze pagina in de gaten voor de geaggregeerde mening van de wereldkapitaalmarkt. Gebaseerd op de koers van inflatie-geïndexeerde obligaties, die aangeeft wat de verwachtingen van de markt op lange termijn zijn. Wie erg bang is voor uitholling van zijn spaargeld koopt trouwens gewoon zelf wat van die dingen (indirecte kleine stukken hier). En zet meteen even de rente op je hypotheek vast.

Als er dan toch inflatie uitbreekt, geldt het gebruikelijke verhaal: mensen met schulden zijn beter af, mensen met (nominale) assets verliezen. De economie gaat wat minder efficiënt draaien en we hebben uiteindelijk een dikke recessie nodig om weer van de inflatie af te komen.

Stemwijzer

Sinds gisteren is ie er weer, de stemwijzer. Eerder lieten we ons al laatdunkend uit over dit instrument, maar de editie van dit jaar maakt het nog veel bonter. Op het al eerder geprezen NRC weblog Verdraaide Feiten verscheen al een reeks berichten waarin wordt geconstateerd dat wat partijen volgens de stemwijzer vinden niet altijd overeenkomt met wat er in hun verkiezingsprogramma staat. En dat is vreemd, want de partijen hebben de antwoorden voor de stemwijzer zelf aangeleverd.

Allemaal naar Griekenland?

Is het door de schuldencrisis eigenlijk een goed idee om nu een vakantie naar Griekenland te boeken?

Nou nee. In vroeger tijden was de Drachme nu in waarde gedaald en konden we goedkoop aan het Griekse strand verblijven. Doordat we nu geen wisselkoers meer hebben werkt dat niet meer. Op termijn zal het wel goedkoper worden om naar Griekenland te gaan: er moeten miljoenen ambtenaren aan een andere baan geholpen worden. De kans is groot dat veel van hen in de toeristische sector terecht komen, iets waar het land een comparatief voordeel in heeft. Om meer toeristen naar Griekenland te krijgen moeten de relatieve prijzen dalen. Dat duurt alleen veel langer dan een paar maanden.

Als je van de crisis wilt profiteren is een reis naar een land met een eigen, zwakke, munt meer aan te bevelen. IJsland is een goede kandidaat, en ook de koers met het Britse pond is sinds eind 2008 sterk verbeterd. Helaas geldt voor deze landen geen zongarantie.

Een mogelijk gevolg van de crisis zal juist zijn dat de Grieken naar ons toe komen. Maar dan niet als toerist, maar als werknemer. Een belangrijk aanpassingsmechanisme in Europa zal immers de interne arbeidsmarkt moeten zijn.

Dit en meer om 13:30 met ondergetekende op Radio 1. Suggesties welkom! Inmiddels gebeurd. Voor alle fans: hier staat de MP3 (5,8 Mb).

Bericht uit Griekenland

De schuldencrisis in Griekenland is voor economen gesneden koek. Er is onverantwoord veel geleend en nu moeten de Grieken door ons worden gered. Maar wat is er de afgelopen jaren precies gebeurd? Zagen de Grieken zelf niet dat het wel fout moest gaan?  Begrijpen wij koele Noordelingen, met onze harde voorwaarden, het Griekse probleem eigenlijk wel?

We vragen het aan Claire Economidou, een paar jaar geleden mijn Griekse collega op de universiteit Utrecht. Een macro-econome die haar Ph.D. in Wisc0nsin haalde en daarna vijf jaar in Nederland werkte. Sinds een half jaar is ze weer in Griekenland, precies op tijd voor de huidige crisis. Ik stuurde haar een email met vragen, die ze hieronder beantwoordt.

Lees verder “Bericht uit Griekenland”