Maand: mei 2012

Dieren voor de Partij

Het voorspellen van de uitslag van het komende EK is vrijwel onmogelijk, zo wordt op deze site al diverse keren gememoreerd. Maar zijn de geleerde economen wellicht Paul de Octopus vergeten? Deze inktvis, die zijn uitspraken deed vanuit een dierentuin in Oberhausen, voorspelde tijdens het vorige WK de volledige reeks van het Duitse elftal correct, en zag tevens het Nederlandse verlies in de finale aankomen. Paul werd een mediasensatie en zijn (correcte) voorspelling dat Duitsland de halve finale niet zou overleven kwam hem op heuse doodsbedreigingen te staan.

Helaas heeft Paul deze zomer niet gehaald en dus kunnen we niet van zijn deskundigheid genieten. Maar wat wist de octopus dat wij niet wisten? We kunnen natuurlijk niets uitsluiten, maar een mogelijke verklaring voor Paul is het fenomeen van survivorship bias, waarbij we misleid worden door een filter op onze waarneming. De enige reden dat we überhaupt van Paul hoorden, was zijn succes – van alle dieren die voorspellingen deden haalde alleen Paul het nieuws, omdat hij (door dom geluk) de juiste uitslag voorspelde. De bekendheid van Mani de Parkiet, bijvoorbeeld, is net als zijn successen een stuk minder groot.

Paul in betere tijden

Overlevings-bias is een bekend fenomeen uit de economie, het is de reden dat er zoveel onfeilbare beleggers op televisie zijn en ook de reden waarom het historische rendement van de huidige grote bedrijven het verwachte rendement van tien jaar geleden overschat. Economen zijn niet immuun: een bekende flater uit de groeitheorie is terug te voeren op overlevings-bias. Voor de media maakt het niet uit: Paul was een guitig item en uiteindelijk had hij alles goed.

Slimme huisdierenbezitters kunnen van deze situatie profiteren door hun eigen dier de uitslag van EK-wedstrijden te laten voorspellen. Waarschijnlijk wordt het niks, maar als uw cavia het per ongeluk goed doet staat binnen een mum van tijd de camera op de stoep. Sterker nog: u kunt de voorspelling nu al doorgeven bij deze omroep en op die manier meedingen naar kortstondige beroemdheid. Eventuele doodsbedreigingen moet u helaas op de koop toenemen.

Kruispost van het economie.nl EK-blog.

Een Keynes voor iedereen

Lex Hoogduin raadt zijn Twitter-volgers aan om Keynes te lezen. Niet het bekendste werk, de General Theory, maar het Tract on Monetary Reform (zie hier voor een korte recensie, gezien vanuit de hedendaagse economie). Met Keynes in de hand kun je aldus verschillende uitspraken doen over de situatie van vandaag de dag. De GT-Keynes legt de nadruk op de rol van de overheid om in recessies de uitgaven op peil te houden, de TMR-Keynes waarschuwt dat de waarde van geld stabiel hoort te zijn, wil de economie goed functioneren.

In principe kunnen beide Keynesen door één deur. De monetaire autoriteit in Europa is strikt gescheiden van de fiscale overheden en terwijl de ECB op de waarde van de munt let, kan de overheid stimuleren. Maar in de praktijk zijn deze zaken moeilijker te scheiden. Wie wil stimuleren moet lenen, en juist de overheden met de grootste recessie kunnen niet meer (goedkoop) lenen op de markt. De suggestie dat de ECB dan maar moet uitlenen brengt de beide Keynesen in tegenspraak.

Een bekende uitspraak over economen (door Winston Churchill, nota bene) is dat wie twee economen om raad vraagt, twee antwoorden krijgt, behalve als Keynes erbij is, omdat er dan drie antwoorden komen. In dit geval kun je de andere econoom achterwege laten omdat er inderdaad een derde Keynes is die hier nog iets over te zeggen heeft: in The Economic Consequences of the Peace schrijft John Maynard over de gevolgen van het verdrag van Versailles. Na de  Eerste Wereldoorlog werd Duitsland in dat verdrag verplicht om een geweldige schuld aan te gaan, ter compensatie van de verliezen van de tegenstander. Keynes ziet in dat boek al aankomen dat zoiets nooit goed kan gaan, en voorspelt tamelijk accuraat dat het verdrag wel moet leiden tot een volgende oorlog. Er is een duidelijke les te trekken over de mogelijkheid landen met grote schulden te dwingen die helemaal terug te betalen, zonder politieke gevolgen. (En inderdaad: ook Hoogduin kent deze Keynes.)

Voor elk standpunt een Keynes, lijkt het. Kunnen we nu concluderen dat economen ook maar wat zeggen? Me dunkt van niet (en deze zeker niet). Eerder is dit een les dat economische problemen complex zijn en er veel afwegingen gemaakt moeten worden. Die kun je afzonderlijk bekijken en dan is het vaak een uitgemaakte zaak, maar in de praktijk komt alleen het totale probleem op tafel. Toch benieuwd wat Keynes ervan gezegd zou hebben.

Treinenleegloop

Bij het ANP schreeuwt de NS moord en brand. Men “vreest dat treinreizigers door afspraken in het Lenteakkoord vaker met de auto naar hun werk gaan.” Immers, “in het begrotingsakkoord is bepaald dat de onbelaste reiskostenvergoeding afgeschaft wordt. De NS denkt dat dit reizigers met een vast abonnement gemiddeld meer dan 100 euro per maand gaat kosten.”

Maar een mens moet toch naar zijn werk. Als het niet met de trein kan, dan moet het met de auto. En uiteraard wordt de reiskostenvergoeding voor het reizen per auto net zo hard afgeschaft. Voor de keuze tussen auto en trein zou die afschaffing  in principe dus niets uit moeten maken. Inderdaad, alternatieve kosten. Of mis ik iets?

Voetbalpool

Zoekgigant Google geeft vaak een aardig inkijkje in wat het volk zoal bezig houdt. Zo blijkt de afgelopen week plotseling een bericht uit 2010 verreweg het meest gelezen van deze weblog. Het onderwerp? Hoe win ik de voetbalpool.

Overigens zijn de adviezen die we daar gaven uiteraard nog onverkort van toepassing.

Beursbericht

Inmiddels snort onze Politieke Aandelenmarkt al twee weken probleemloos voort. Er heeft zich een redelijk aantal handelaren aangemeld waarvan er behoorlijk wat op bijna dagelijkse basis actief zijn. Tijd voor een eerste tussenbalans.

In onderstaande tabel de virtuele zetelverdeling op basis van de koersen op het moment dat dit bericht de lucht in gaat, en in de rij ‘Verschil’ het verschil met precies een week geleden. Voor de volledigheid ook de laatste peilingen van de Politieke Barometer.

  VVD PvdA PVV CDA SP D66 GrnL ChrU Ov
PAM 32 23 18 20 28 14 5 5 5
Verschil – 2 + 1   + 1 + 2 – 1     – 1
PolBar 33 22 19 16 28 15 5 6 6
 

Grosso modo blijkt de PAM de peiling nog redelijk te volgen. Met een belangrijke uitzondering: het CDA. Waar die partij volgens de peiling op 16 zetels staat, geloven de handelaren op de PAM duidelijk in een wederopstanding en zetten ze de Christen-Democraten vooralsnog op 20 zetels. Vorige week stond het CDA in de peilingen zelfs op slechts 14. De peiling hobbelt dus een beetje achter de markt aan.

Het plan is om elke week rond deze tijd met een dergelijke update te komen, maar pint u ons er niet op vast. Ook zullen we onze volgertjes op Twitter verlossen van de dagelijkse koersupdate en die vervangen door een wekelijkse zetelupdate. Op deze site zijn de koersen wel dagelijks te volgen.

Uiteraard kunt u nog steeds meedoen. Het is leuk en kost niets. Volg de instructies op deze pagina.

Prikkels

Prikkels werken, dat wisten we al. Soms zelfs beter dan je zou denken. Neem nu een middelhoge Taliban-officier op wiens hoofd een beloning van $100 dollar was gezet. Wie kwam vervolgens het politiebureau binnenlopen om de beloning te claimen? Inderdaad, de man zelf.  Fijne quote:

“This guy is the Taliban equivalent of the ‘Home Alone” burglars,” one U.S. official said.

(Dank aan Gerhard).

And we’re back!

Oplettende Politieke Aandelenmarktwatchers hadden al gemerkt dat we de afgelopen dagen te maken hadden met ernstig marktfalen. De markt was uit de lucht. Na grondig onderzoek en overleg met de mannen van Inkling is het lek nu boven. U gaat de koersen dus weer zien in de rechterkolom, en dagelijks op ons Twitterkanaal. En er kan weer gehandeld worden. Aanmelden gaat hier.

Toniolo

Had u al eens gehoord van Guiseppe Toniolo? Ik ook niet, maar het schijnt een bekende Italiaanse econoom te zijn geweest rond de wisseling van 18e en 19e eeuw die bijna 40 jaar hoogleraar was op diverse plaatsen in Italië, al is zijn entry op Wikipedia wat karig.

Waarom we over hem beginnen? Omdat hij de eerste econoom lijkt te gaan worden die door de katholieke kerk heilig wordt verklaard. Ja heus. Het schijnt namelijk dat er in 2006 op onverklaarbare wijze een man na een akelige val van zijn verwondingen genas nadat hij een gebed richtte aan deze Toniolo. Hoe iemand er überhaupt bij komt om te bidden met een econoom vermeldt de historie helaas niet.

Meer hier [via].