Maand: juli 2010

Gevaar

Bergwandelen is gevaarlijker dan skiën, zo meldt de Volkskrant op last van het Oostenrijks persbureau. Verrassend! Hoe zit dat!? Welnu,

Vorig jaar kwamen in de alpenrepubliek 92 mensen om het leven tijdens een wandeltocht in de bergen. Het afgelopen winterseizoen stierven 44 skiërs.

Tja. Zo lust ik er ook nog wel een paar. Op een keukentrapje staan is gevaarlijker dan zwemmen tussen piranhas, want vorig jaar kwamen meer mensen om bij een val van een keukentrapje dan door een aanval van piranhas. Naar je werk fietsen is gevaarlijker dan met een elektrische heggenschaar je keel doorzagen, want vorig jaar kwamen er meer mensen om toen ze naar hun werk fietsten dan toen ze?¦ afijn, u voelt um al. 

Het meest trieste is misschien nog wel dat een journalist zo’n bericht zomaar klakkeloos overschrijft.

You only live twice

De filmmaatschappij MGM zit zwaar in de schulden. De productie van diverse grote films ligt inmiddels stil omdat er geen werkkapitaal meer aangetrokken kan worden. Bekendste slachtoffer is Bond, James Bond, wiens nieuwe film volgend jaar uit zou komen.

Onmiddelijk gaat het gerucht dat er bij een eventuele ondergang van MGM nooit meer een Bond-film gemaakt zal worden. Maar iedereen die iets van financiering weet zal onmiddelijk zien dat die berichten zwaar overdreven zijn. De laatste twee films (met de huidige Bond) haalden een rendement tussen de 100 en 300%. Als investeringsproject is een Bond-film dus altijd rendabel. De enige reden dat er nu geen kapitaal is, is dat financiers vrezen dat de rest van MGM het geld opslokt.

De oplossing is uiteraard dat MGM de Bond-franchise verkoopt aan een andere maatschappij. Voor de rechten kan een aardig bedrag gevraagd worden, en de nieuwe eigenaar (met een betere balans) kan rustig doorgaan met het maken van Bond-films en het incasseren van de winst. Wie verwacht dat Bond sterft, zit er aardig naast.

(update: het verschijnsel heeft een naam: debt overhang. Dank, Herman!)

Hup Spanje!

Thijs had bijna gelijk. Nederland won van Uruguay, en als gevolg daarvan zijn de kansen dat ons land wereldkampioen wordt gestegen naar 39% volgens Betfair, een marktplaats voor weddenschappen. Dat is net iets minder dan de 41% die Thijs berekende op basis van Bayesian updating voor de wedstrijd. Blijkbaar zijn de handelaren op basis van het getoonde spel gisteravond toch net iets minder positief over de kansen van Nederland dan ze zouden zijn geweest puur op basis van alleen de informatie dat Nederland heeft gewonnen.

Met wat aanvullende Bayesiaanse analyse kunnen we meteen uitrekenen voor wie we vanavond moeten zijn, bij die tweede halve finale. Betfair geeft voor Duitsland een kans van 47.6% dat ze vanavond winnen, en een kans van 29.4% dat ze wereldkampioen worden. Dat impliceert dat een finale Duitsland-Nederland met kans 61.8% wordt gewonnen door Duitsland.

De kans dat Spanje vanavond wint staat op 52.9%, de kans dat ze wereldkampioen worden op 32.3%. Dat betekent dat een finale Spanje-Nederland met kans 61.1% wordt gewonnen door Spanje.

Oranje maakt dus een betere kans tegen Spanje dan tegen Duitsland.

30%

De kampioensvlag mag dan wel klaarliggen voor het Nederlands elftal, er doen nog drie andere landen mee met hoge verwachtingen van het toernooi. Wie wint aanstaande zondag de cup? Daarvoor kunnen we, aldus sporteconoom Ruud Koning, het beste kijken naar de odds bij de verschillende bookmakers. De informatie in die (zeg maar) prijzen weerspiegelt de inzichten van kenners wereldwijd, die bereid zijn geld in te zetten op hun voorspelling.

Corrigeren we voor de winstmarge van de bookmaker, dan is de kans dat Nederland wereldkampioen wordt bij Betfair en Oddschecker op dit moment beiden 30%. Spanje doet 32%, Duitsland tussen de 30% en 32%. De kans dat Nederland in de finale speelt is wel groot: zo’n 74%, volgens Oddschecker.

Met de kans op het kampioenschap en de kans dat we de finale spelen kunnen we ook uitrekenen wat de kans is dat we de cup winnen, gegeven dat Oranje dinsdag Uruguay verslaat (dit is een toepassing van het theorema van Bayes). Als we langs Uruguay komen, neemt de kans dat we wereldkampioen worden toe tot 41%.

Blijft u dus vooral nog even rustig.

Nog twee keer dan: de PAM (2)

Tenslotte: hoe goed deed de PAM het in het voorspellen van de verkiezingsuitslag? Tja. Een belangrijk succes (ook gememoreerd in ESB) is natuurlijk dat de VVD op de PAM al veel eerder hoog stond dan in de peilingen waardoor we daar twee weken op vooruit liepen.  Maar verder houdt het niet over. Bij nu.nl liet men weten dat de Nupoll (waar ruim 12000 mensen een inschatting gaven van de verkiezingsuitslag) met name in de weken voor de verkiezingen aanzienlijk beter voorspelde dan de peiling, waarbij als maatstaf de Mean Absolute Difference (MAD) wordt genomen, het gemiddelde dus van de absolute afwijkingen tussen poll en uiteindelijke uitslag voor alle partijen. Het verloop van die maatstaf levert mooie plaatjes op waaruit blijkt dat de Nupoll het tot een week voor de verkiezingen aanzienlijk beter deed dan de peilingen.

Kunnen wij ook zo’n plaatje maken voor de PAM? Uiteraard, al worden we er niet heel vrolijk van.

Lees verder “Nog twee keer dan: de PAM (2)”

Het spaarloon

De Tweede Kamer wil de tegoeden die onder de spaarloonregeling vallen vrijgeven. Zoiets gebeurde eerder in 2005. Het idee is dat het vrijgekomen geld de economie gaat stimuleren.

Sympathiek plan, natuurlijk, want het kost de overheid niks. Sterker nog, het geblokkeerde vermogen valt niet onder de vermogensbelasting, en vrijgegeven geld wel. Vrijgeven levert dus belasting op.

Wel zijn er impliciete kosten. Door twee keer binnen vijf jaar de blokkering op te heffen schept de overheid de verwachting dat het de komende jaren niet anders zal zijn. Meer mensen zullen hierdoor aan de regeling deelnemen, wat de toekomstige loonbelasting vermindert.  Bovendien moet het natuurlijk wel zo zijn dat de vrijgekomen miljarden meer goed doen bij de consumenten dan bij de banken.

Van dat laatste ben ik nog niet helemaal overtuigd. Een groot probleem in de economie op dit moment  is dat de banken te weinig krediet verlenen. Dat wordt niet meer als er plotseling een paar miljard van de balans verdwijnt. Aan de andere kant zijn burgers op dit moment erg spaarzaam; de kans is dus groot dat het geld gewoon naar een andere spaarrekening verdwijnt.

Parkeerperikelen

Mijn hemel. Waar moet dat heen met de nieuwe Nederlandse bankgigant ABN Amro/Fortis als het economisch benul van de directie zo beperkt is dat men niet eens in staat is om schaarse parkeerplaatsen op een marktconforme wijze te verdelen? Met stijgende verontrusting lezen wij in het Financieel Dagblad vanochtend:

De manier waarop de schaarse parkeerplaatsen worden verdeeld, roept frustratie op. Wie een plek wil, moest de afgelopen weken een scoreformulier invullen. Aan de hand daarvan wordt bepaald wie er een krijgt en wie niet. Medewerkers vinden de criteria onduidelijk en vrezen dat het management wordt voorgetrokken. ‘Het zijn kleine dingen’, zegt CNV-bestuurder Sandra Hendriks. ‘Maar prettig parkeren is van groot belang voor het werkplezier.’

Wij zeggen: veilen die hap. [via]

Nog twee keer dan: de PAM (1)

De verkiezingen liggen alweer ruim drie weken achter ons, de stofwolken zijn tot bedaren gekomen en er lijkt eindelijk wat schot te komen in de coalitiebesprekingen. De hoogste tijd dus voor een evaluatie van ons ernstig uit de hand gelopen verkiezingsexperiment: de Politieke Aandelenmarkt. Vandaag gaan we in op de markttechnische aspecten, morgen op de voorspelprestaties van de PAM.

U weet het ongetwijfeld, onze markt liep op Inkling. Dat is enerzijds erg handig, maar anderzijds niet zo’n succes. Het gebrek aan beveiliging is al uitgebreid gememoreerd. Het handelsplatform maakt in principe gebruik van een uitermate slim algoritme om de koersen te bepalen. Men gaat uit van een electronische market maker, waarbij er wordt verkocht aan, en gekocht van die tussenpersoon. Dat is een groot voordeel voor markten met niet al te veel handelaren: zo kun je handelen wanneer jij dat wilt en hoef niet af te wachten tot je het met een andere handelaar eens kan worden over de te betalen prijs. Het algoritme dat de market maker gebruikt wordt uitgelegd bij Inkling, maar een veel betere uitleg staat hier. Het komt er op neer dat de market maker zelf een positie inneemt (dat zijn de aanvangskoersen) maar dan bij elke transactie de facto alle gezamenlijke posities doorverkoopt aan degene die dan handelt. De waarde van die posities wordt bepaald door een kostenfunctie gebaseerd op alle aandelen die in omloop zijn. De prijs die de nieuwe persoon moet betalen is het verschil tussen de nieuwe waarde van de kostenfunctie en de oude.

Dat is op zich heel aardig, jammer is alleen dat dat briljante algoritme voor onze PAM helemaal niet gebruikt werd. Als u gehandeld heeft zult u gemerkt hebben dat elk aandeel dat werd ingekocht de koers van de partij in kwestie altijd verhoogde met 0.1 zetel, en elk verkocht aandeel de koers deed dalen met 0.1. Het algoritme kan namelijk alleen gebruikt worden bij markten waar kansen worden bepaald, en alle koersen dus optellen tot 1. Nu kwam onze markt daar eigenlijk ook op neer (alle koersen moesten immers optellen tot 150), maar helaas wat het niet mogelijk om die randvoorwaarde op te leggen, waarop ook het geadverteerde handelsalgoritme niet gebruikt kon worden. Wie gehandeld heeft op de premier- of de coalitiemarkt (het kan nog steeds!) heeft misschien gemerkt dat het handelsalgoritme daar wel gebruikt wordt, en aan- en verkopen inderdaad minder effect hebben op de koers op het moment dat er meer aandelen in omloop zijn. Wat de partijenmarkt betreft  zijn we dus al lang blij dat alles toch nog redelijk ordentelijk verliep, ondanks het feit dat kleine orders al grote gevolgen hadden op de koers.