De politie gaat binnenkort op de Nederlandse snelwegen de nummerplaat van elke passerende auto scannen, om bestuurders met uitstaande boetes of veroordelingen meteen van de weg te halen. In reactie op een vergelijkbaar programma in de VS schreef beveiligingsdeskundige Bruce Schneier al eens een aardig artikel, en hij was het ook die het volgende aan de kaak stelde:
Het afschrikkend effect van een boete bestaat eigenlijk uit twee delen: de hoogte van het boetebedrag en de pakkans. Vermenigvuldig die twee en u heeft de verwachte boete. Als een potentiële crimineel zich nu opstelt als een kleine ondernemer (Gary Becker is beroemd geworden met deze hypothese) dan zal hij die verwachte boete vergelijken met de verwachte opbrengst van de misdaad. Het is dus zaak de verwachte boete goed vast te stellen: niet te laag, om misdaad te voorkomen en niet te hoog, om proportioneel te zijn met de ernst van het feit.
Maar met het nieuwe surveillancesysteem gaat een van de twee elementen in de verwachte boete, de pakkans, flink omhoog. Daarmee stijgt ook de verwachte boete voor een feit. Ervan uitgaande dat die juist optimaal was vastgesteld, dan kan de wetgever maar één ding doen: met de introductie van de automatische scanner kunnen de boetebedragen omlaag.
Huh? Het gaat hier toch om uitstaande boetes? Dan blijft de pakkans in weze toch gelijk? De boete zal alleen eerder betaald moeten worden.
Mis ik hier iets? o_0
In het artikel van Bruce Schneier gaat het over boetes voor verkeerd parkeren. Kennelijk is het daar regel dat je bij een bepaald aantal boetes een soort van wielklem krijgt. Dit maakt inderdaad de pakkans groter.
Alleen in Nederland krijg je dus geen wielklem, maar wordt er op geattendeerd dat je je boetes nog moet betalen, en eventueel van de weg gehaald.
Het gaat, als ik Thijs goed begrijp, om achterstallige boetes waar de automobilist onderuit probeert te komen. De pakkans heeft dus betrekking op de kans dat hem/haar dat lukt.
Overigens vind ik de veronderstelling dat boetes optimaal worden vastgesteld, nogal gewaagd. Ik heb de indruk dat de hoogte van boetes vaak te laag is, omdat juristen gerechtigheid (de boete moet in overeenstemming zijn met de ernst van het delict) belangrijker lijken te vinden dan het afschrikkende effect van een boete. Als dat inderdaad het geval is, dan zou die nieuwe surveillancemethode dus alleen maar een verbetering zijn.