Tja, wat moet ik hier nu weer van vinden? Ik heb de avond doorgebracht met dit verhaal (pdf) van de Duitse politicoloog Fritz Scharpf over de geschiedenis en toekomst van de EMU en ineens heb ik het gevoel dat alles op z’n plaats valt. De economie die Scharpf gebruikt is in orde en de politieke inzichten maken dat het verhaal volkomen logisch in elkaar steekt. Is economie alleen dan toch niet voldoende?
In het kort, dan: de Duitse Bundesbank voert in de jaren ’80 en ’90 een monetaristisch beleid dat werkt omdat Duitse vakbonden en overheid binnen de grenzen van de Bank opereren. De rente van de BuBa is aangepast aan de Duitse economie en de sociale partners en de overheid weten dat ze geen fratsen uit moeten halen. Dit model wordt gekozen voor de nieuwe ECB en dan loopt het mis.
De Europese rente is te hoog voor de Duitsers, die in een recessie terechtkomen. Gerhard Schröder moet vijf jaar lang onpopulaire maatregelen treffen, waaronder verdere loonmatiging, zie de grafiek hieronder.
Voor het lokale perspectief: bij ons werkt het net zo. De groei stokt, JP Balkenende voert onpopulair beleid maar houdt wel de loonkosten in de hand. Na de crisis draaien de rollen om: de PIGS (GIPS, schrijft de aardige Scharpf) zijn te duur maar zij hebben niet de polder-instituties om lonen te matigen.
En nog een hele boel meer. Het stuk gaat over macroeconomische instrumenten, input- en output-legitimatie en ik ben blij dat ik het niet allemaal in een algemeen evenwichtsmodel hoef te gieten. Uiteindelijk loopt het even mis als Scharpf op pagina 32 toegeeft aan complot-denken maar voor de rest is dit kleine boekje zeker een uurtje leestijd waard. Ergens in dit verhaal zit een belangrijke les voor macroeconomen, en misschien ook wel voor Europa. [via]
