De Gezondheidsraad wil alle meisjes van 12 jaar voortaan inenten tegen baarmoederhalskanker. Minister Klink moet er nog eens over nadenken, want het kost natuurlijk wel wat.
Opname van deze inenting in het landelijk vaccinatieprogramma kan jaarlijks honderd mensenlevens redden en enkele honderden gevallen van baarmoederhalskanker voorkomen. […] Klink twijfelt of ‘de kosten opwegen tegen de baten’. Het vaccin kost per inenting 125 euro en moet drie keer worden toegediend. Er komen jaarlijks ongeveer 100.000 meisjes voor in aanmerking.
Aha, kosten tegen baten afwegen, daar heb je economen voor. Goed, daar gaan we. De baten zijn evident: 100 mensenlevens per jaar, plus nog eens een paar honderd ziektegevallen minder. De precieze baten hangen dan af van welk prijskaartje je aan een mensenleven hangt. Begrijpelijkerwijs vinden veel niet-economen dat nogal een luguber concept. Maar wie bijvoorbeeld beweert dat de waarde van een mensenleven oneindig is, zou ook al het autoverkeer moeten verbieden. Ik noem maar iets. Inderdaad: uiteindelijk komt alles weer neer op het afwegen van kosten en baten, zelfs bij de bepaling van de waarde van een mensenleven.
In de literatuur lopen de schattingen van die waarde nogal uiteen. Dit [pdf] mooie overzichtsartikel noemt bedragen variërend van 1 miljoen to 8 miljoen dollar. Rick van der Ploeg meldde ooit in het FD dat Nordhaus uitgaat van 3 miljoen euro.
Dan de kosten. 100.000 maal 3 inentingen per jaar à 125 euro, dan komen we op 37.5 miljoen euro, dat is 375.000 euro per mensenleven, duidelijk lager dan bijna alle schattingen voor de waarde van een leven. En dan rekenen we de afname in ziektegevallen nog niet eens mee. Tuurlijk, er zijn ook kosten in termen van bijvoorbeeld administratie en de tijd van de mensen die de inenting krijgen, maar die zullen verwaarloosbaar zijn ten opzichte van de kosten van het vaccin. En bovendien: wie 300.000 vaccins per jaar afneemt zou toch ook nog een aardige korting moeten kunnen bedingen.
Conclusie? Doen.
Ik hoorde hier toevallig maandag een gesprek over op de radio, waarin iemand die wel verstand leek te hebben van medische zaken nog wat toevoegde aan de kostenkant. De bijwerkingen van het vaccin op de lange termijn zijn namelijk nog onbekend. Als daar vervelende dingen gebeuren (en de spreker maakte dat aannemelijk door op te merken dat een van de bestanddelen ook gebruikt wordt als rattengif) zit je met dezelfde factor van 3 miljoen aan de andere kant.
Tja… Uiteraard moet ik het als econoom doen met de gegevens die mij ter beschikking worden gesteld… Maar als we uitgaan van die 3 miljoen euro per gespaard mensenleven, dan zou het besparen van 13 mensenlevens al voldoende zijn om de hele operatie (sic) in gang te zetten. Zolang er door de bijwerkingen minder dan 87 mensen omkomen, is er dus weinig aan de hand. Grosso modo.
Ik geloof dat die 3 miljoen redelijk hoog zit in de schattingen. Er zijn een aantal probleempjes. Definieer een mensenleven. Een baby van een zekere dood redden levert 80 extra mensenjaren op (geen bijwerkingen, baby is na operatie echt gezond). Een 80 jarige bejaarde opereren levert 2-3 jaar extra op.
Ik meen me een JPE te herinneren die schattingen gaf van $150.000 per jaar (voor de val van de dollar). Zou betekenen dat Nordhaus uitgaat van 30 extra levensjaren (Rick laat dit in zijn column in het midden).
Grote vraag is dus niet hoeveel mensenlevens worden gered (iedereen gaat dood, er worden dus geen mensenlevens gered, hooguit verlengd). Verder is die 125 euro voor slechts het vaccin. Er komen nogal wat kosten overheen (12 jaar is een extra vaccinatiemoment, administratie, bureaucratie, etc…..).
Overigens lijkt 375.000 euro per mensenleven (hoe lang het ook is) een bargain. Doen!!!
Dat JPE artikel is waarschijnlijk deze. Ik ben het geheel eens met de beschouwing over resterende levensjaren; om de post nog een beetje binnen de perken te houden, heb ik dat maar achterwege gelaten. Maar waarschijnlijk gaat het hier om vrouwen die (anders) nog behoorlijk in de kracht van hun leven waren, dus die 30 extra levensjaren lijken me niet onredelijk.
Verder betwijfel ik ernstig of het politiek correct is om hier op te merken dat vrouwen gemiddeld een lager salaris hebben dan mannen, laat staan om in te gaan op het effect dat dat vervolgens zou hebben op de strikt economisch gedefinieerde waarde van hun leven.
Inderdaad, dat is het artikel. Blijkbaar laat mijn geheugen me zo nu en dan in de steek; de auteurs noemen $373.000 per extra levensjaar voor een 50 jarige man. Ze zijn politiek correct door te veronderstellen dat mannen en vrouwen dezelfde value of life hebben (ook al is het salaris een input…..).
Hoe dan ook, zelfs een econoom zou moeten concluderen dat het een koopje is die inenting.