Deze verkiezingen werd de stemming onder de bevolking gevolgd door de Politieke Aandelenmarkt van de Volkskrant. We schreven er eerder over, onder meer over een ontwerpfout: door uitsluitend in hele centen te werken kon de markt niet voorspellen dat een partij niet in de kamer zou komen.
Hoe is het afgelopen met de markt? Drie observaties:
- “Om speltechnische redenen” was voor alle partijen een maximumkoers vastgesteld. Voor de SP stond die op 15 cent. De SP haalde (afgerond) 17% van de stemmen, waardoor handelaren die short stonden er goedkoop vanaf komen. De voorspelling voor de SP is uiteraard te laag. Idem voor Wilders’ partij, een maximum van 5%, een resultaat van 6%.
- Anders dan ik verwachtte stopte de handel niet om 21:00, het moment dat de stembussen sloten en de eerste exit-poll bekend werd. Op dat moment werd er zeer driftig gehandeld, waardoor het systeem down ging. Mooie screenshots van falende markten na de klik.
- De voorspelling van de markt was voor elke partij slechter dan de laatste peiling voor de verkiezingsdag. Mogelijk door de ontwerpfouten (hele centen, te lage maxima). Voor de volgende keer is er een hoop te verbeteren.
Toch is de markt niet helemaal mislukt. Het grote voordeel van het spel blijft dat er real time gereageerd wordt op informatie: zo snel er nieuws is verspringen de koersen. Ook al zit de voorspelling er uiteindelijk naast, dat aspect blijft waardevol.
In onderstaande tabel de koersen van de PAM om 20:50, juist voordat de peiling van RTL bekend werd gemaakt, en de peiling van Maurice de Hond de politieke barometer van gistermiddag. Een manier om het succes te meten is de som van de kwadraat-fouten te berekenen (sse). Ook hieruit blijkt dat de peiling het veel beter doet.
| stemmen | PAM | fout | peiling | fout | |
| CDA | 26.5 | 28 | 1.5 | 26.5 | 0 |
| PvdA | 21.2 | 25 | 3.8 | 24.1 | 2.9 |
| VVD | 14.6 | 15 | 0.4 | 14.8 | 0.2 |
| SP | 16.6 | 13 | -3.6 | 15 | -1.6 |
| Fortuyn | 0.2 | 2 | 1.8 | 1.2 | 1 |
| GrLinks | 4.6 | 6 | 1.4 | 4.4 | -0.2 |
| D66 | 2 | 3 | 1 | 2.2 | 0.2 |
| CU | 4 | 5 | 1 | 4 | 0 |
| SGP | 1.6 | 2 | 0.4 | 1.7 | 0.1 |
| PvdD | 1.8 | 2 | 0.2 | 1.6 | -0.2 |
| EenNL | 0.6 | 1 | 0.4 | 0.8 | 0.2 |
| GW/PvdV | 5.9 | 4 | -1.9 | 3.1 | -2.8 |
| sse | 40.98 | sse | 20.02 |
Enkele screenshots van gisteravond:
Handel in de SP: mogelijke transacties blijven uit.
Het aandeel Balkenende premier, dat dicht bij de euro moet noteren. Vraag en aanbod gaan totaal verschillende kanten op.
