Minister Plasterk (met kekke iMac) is tegen selectie voor studenten aan de universiteit:
‘Er zijn genoeg toppers in het hoger onderwijs die als scholier maar een beetje door hun opleiding heen akkerden en die pas tijdens hun studie enthousiast werden.’
Dat verhaal kennen we allemaal. Maar wordt het feit dat de voorspellende werking van prestaties op de middelbare school nu heel laag is, niet juist veroorzaakt doordat die prestaties er voor de toelating toch niet toe doen? Anders gezegd: als er bij inschrijving wél naar de eerdere prestaties gekeken zou worden, zou er een stuk minder door middelbare opleidingen geakkerd worden.
Is het vooringenomen dat ik hierin de klassieke fout herken van de natuurwetenschapper die zich met sociale wetenschappen bezighoudt? Pas op: uw studieobject past zich aan aan de omgeving!
De vraag is of je van pubers al mag verwachten dat ze hun handelen afstemmen op (on)mogelijkheden in de vaak nog vrij verre toekomst. Bij onderwerpen als het toenemende belang van Cito-toetsen en selectie aan de poort bekruipt me soms het gevoel dat mensen bijna al bij hun geboorte een vastomlijnd idee moeten hebben over het vervolg van hun leven. Zonder de cijfers te kennen ben ik geneigd in te stemmen met Plasterk, ook al onderken ik het door Thijs genoemde verschil tussen natuurwetenschappen en sociale wetenschappen.
Dat kan, Bart, maar dan ook niet zeuren als de eerstejaars binnenkort niet meer kunnen optellen en aftrekken.
Daar zal ik vast wel over zeuren, maar ik zal er de scholieren zelf niet als schuldigen voor aanwijzen!
Ik ben zelf een havo-er die via de hbo-propedeuse manier op de universiteit is gekomen, en ben nu honours student, dus ik snap wat minister Plasterk bedoeld. Echter, ik ben toch voor selectie aan de poort. Omdat het zo gemakkelijk is gemaakt om te gaan studeren (en goedkoop), is de druk veel minder groot om te presteren. Die zesjesstudenten halen vervolgens de kwaliteit van de hele opleiding omlaag.
Remco, ik ben wel voor bindende studieadviezen e.d. de “zesjesstudenten” haal je er daarmee niet uit, maar de groep die de betere student het meeste tot last is heeft de keuze tussen harder werken of stoppen. Mijn punt (en misschien dat van Plasterk) is dat je van volwassenen al niet altijd kunt verwachten dat ze een decennium ver vooruitkijken, laat staan dat je daar pubers mee opzadelt. Ik ben voor korte-termijn prikkels: middelbaar onderwijs dat eisen stelt (zitten blijven/zakken zijn reële situaties) en hoger/wetenschappelijk onderwijs waarin alleen bij goede prestaties doorstroom kan plaatsvinden.
Ik denk dat het langetermijn denken onder studenten een beetje word onderschat. Studenten krijgen ruimschoots studiefinanciering, en lenen ook veel bij. Dit doen ze, omdat ze weten dat ze het over een tijdje ruimschoots kunnen afbetalen. Waarom zou je dan niet gewoon kunnen selecteren door het collegegeld te verhogen? De studenten die weten dat ze een goede baan krijgen (door bijv goede cijfers), hebben geen probleem om meer te lenen. Een soort Amerikaans stelsel, met mogelijkheid tot het lenen voor het verhoogde collegegeld.
Bindend studieadviezen sta ik sceptisch tegenover. Je ziet veel mensen die in hun eerste jaar lid worden van bijv Vindicat, weinig punten halen in hun eerste jaar (veel indrinken), en dan later alsnog goede cijfers halen. Het gaat mij meer om het niveau dan om de snelheid.
Ik begrijp Bart’s punt wel een beetje en als ik denk aan jonge Amerikaanse achievers dan kan ik me voorstellen dat een relaxte middelbare schooltijd ook iets waard is. Maar toch, het huidige systeem laat teveel klungels door, daar ben ik het wel mee eens.
Is het niet iets om het eindexamen te vervangen door een toets die je desgewenst een jaar later weer kan doen, om je score te verbeteren? En dat die toets dan ingezet wordt voor selectie? Dan kunnen lanterfanters zichzelf herpakken; alleen niet op de universiteit, maar daarvoor.
Persoonlijk ben ik er geen voorstander van tot een striktere selectie te komen door de collegegelden te verhogen. Als er dan toch selectie aan de poort zou moeten komen, dan wat mij betreft liever op basis van kennis/vaardigheden/resultaten. Een toelatingstoets à la Thijs zou dan kunnen, alleen moet je je afvragen of een VWO- (of HBO-)diploma eigenlijk die functie niet zou moeten vervullen. Naar mijn idee gaat het daar fout: teveel mensen zonder voldoende capaciteiten weten zo’n diploma te bemachtigen.
Ik ben zelf geen snelle student geweest, maar van iemand die zich aan de universiteit inschrijft mag men toch verwachten dat tenminste 50% van de studiepunten is het eerste jaar wordt gehaald (ziekte e.d. daargelaten). Tientallen procenten studenten halen die norm nu niet, mede door indrinken en aanverwante activiteiten…