Tja, het inkomen van meneer Boersma. De CEO van Essent verdient over 2005 een dikke acht ton, en dat is een hoop geld. De premier is teleurgesteld, Brinkhorst spreekt op zijn geheel eigen manier van een recidive.
Wat is een rechtvaardig inkomen voor meneer Boersma? De werknemer, zegt de econoom, verdient een inkomen gelijk aan zijn marginale productiviteit. De euro’s die meneer Boersma door zijn inspanningen aan de inkomsten van Essent heeft toegevoegd geven de waarde van zijn bijdrage. Het is niet onwaarschijnlijk dat meneer Boersma, die de strategische beslissingen van Essent neemt, vorig jaar voor ettelijke miljoenen aan de inkomsten heeft bijgedragen. Zo gaat dat met strategische beslissingen: doe het goed, en het geld stroomt binnen.
Maar daar zit ‘m ook de kneep: doe het fout, en Essent loopt miljoenen mis. En het is onwaarschijnlijk dat meneer Boersma in dat geval zijn portemonnee trekt om zijn negatieve productiviteit te compenseren. Voor die verzekering tegen slechte uitkomsten die zijn werkgever hem biedt, moet in goede tijden premie betaald worden.
Maar wat is dan een rechtvaardige beloning? Daar is nog wel iets over te zeggen: werknemers krijgen alleen hun marginale productiviteit als de arbeidsmarkt competitief is, dat wil zeggen, als zowel werkgevers als werknemers vrij mogen toetreden. Voor iedere baan wordt dan de goedkoopste werknemer aangenomen en iedere werkzoekende accepteert het beste bod dat hij/zij kan vinden. Voor dit soort posities is dat meestal niet het geval, vaak wordt er slechts geselecteerd uit een klein groepje bekenden. Dat kan beter: Essent kan flink besparen door op zoek te gaan naar iemand die hetzelfde werk voor minder wil doen. Is de premier ook weer blij.
Dit is volgens mij niet alleen bij topmanagers zo, maar ook bij ‘gewone’ werknemers. Door vakbonden, minimumlonen, en nog wat factoren zijn de lonen van werknemers hoger dan de markt, wat (voor zover mijn macrokennis reikt) leidt tot werkloosheid. Daarnaast betaald een bedrijf altijd beter dan markt om goede werknemers (’top’managers) te verkrijgen en behouden.
De heer Boersma heeft een winstverhoging van 25% behaalt, en een divident uitkering aan de Provincie Brabant alleen voor 81 miljoen euro, 30 miljoen meer dan vorig jaar (dat is meer dan 25%, idd). Het is dus niet zo gek dat de aandeelhouders instemmen met de vergoeding van de heer Boersma.
Wat mij betreft is terecht een understatement.
Natuurlijk is het nog een beetje de vraag in hoeverre die winstverhoging is toe te rekenen aan het beleid van de heer Boersma, en in welke mate die het gevolg is van externe factoren. Maar goed. In dit geval lijkt de beloning inderdaad terecht te zijn.