Regeren in een democratie, het is niet makkelijk. Burgers gedragen zich als verwende kinderen die elke dag een ijsje willen, en dan klagen als ze dikker zijn dan hun klasgenootjes. Of meer precies: niemand wil belasting betalen, maar als de overheidsschuld zover oploopt dat de stabiliteit in gevaar komt, is het ook weer niet goed.
Zoals ieder kind weet is het moment om toe te slaan daar, als de ouders het niet eens zijn. Zo zagen we de afgelopen dagen de premier in de rol van toegevelijke moeder en de minister van Financiën als strenge vader. Het lijkt erop dat mama gewonnen heeft: het is weer sinterklaas.
Cadeau’s uitdelen kan op drie manieren: lump sum, de neutrale methode waarbij je iedereen hetzelfde bedrag geeft; distortie-verminderend, waarbij je het tarief van een verstorende belasting verlaagt; en ellende-bevorderend, waarbij je alleen die groepen geld stuurt die niet werken, daarmee de relatieve beloning voor de mensen die wél iets doen verlagend.
In principe is de tweede methode het best: je deelt geld uit én vermindert een verstoring, dat is twee keer prijs. Maar het effect van dit soort maatregelen laat meestal wat op zich wachten. Lump sum uitkeringen belanden meteen in de portemonnee, en zijn daarmee een favoriet middel van politici in nood. De laatste categorie moet eigenlijk altijd vermeden worden.
Op deze criteria beschouwd doet het kabinet het dus aardig. Het afschaffen van de MEP is lump sum, de premie WW omlaag is zelfs distortie-verminderend. Alleen bij het beperken van de huurverhoging kun je je vraagtekens zetten.
Dit alles laat natuurlijk onverlet dat, als de verkiezingen geweest zijn, de hand meteen weer op de knip kan.
