Oud Europa

Op mijn nog-te-lezen stapel ligt een boek van Barry Eichengreen, de bijzonder productieve Amerikaanse prof die voor zo langzamerhand wel eens op de Nobel-lijstjes zou mogen staan. Het onderwerp is de Europese economische geschiedenis, gezien door Amerikaanse ogen en dat past goed in het debat dat dagelijks op internet gevoerd wordt, het debat of Amerika (hoge groei, dynamische economie, forse ongelijkheid) het beter doet dan Europa (bescheiden groei, hoge belastingen en uitkeringen, lage economische risico’s).

De these van Eichengreen (volgens de samenvatting): Europese instituties deden het goed in tijden van wederopbouw, waarin geen twijfel bestond over de investeringen die nodig zijn (huizen, infrastructuur, industrie) en waarin conflicten vermeden moesten worden. Dat betekende een sturende overheid en veel overleg. Maar diezelfde instituties zijn niet geschikt voor een situatie waarin groei voortkomt uit innovatie, en dus op voorhand niet duidelijk is waarin geïnvesteerd moet worden. Daarvoor is puur kapitalisme beter geschikt, en dat verklaart het economische succes van de Amerikanen op dit moment.

Zoals gezegd, ik moet het nog lezen, maar dit geval van eind vorig jaar past wel perfect in dat verhaal. De Amerikanen hebben de beste zoekmachine ter wereld, gebouwd door een Russische immigrant en een Amerikaan, gefinancierd door speculatieve investeerders. Het is het resultaat van een jarenlange strijd tussen verschillende bedrijven, waarin de rest van het veld ten onder is gegaan. De oprichters en de financiers zijn stinkend rijk.

Nu de Europese variant. Nadat de Amerikanen het voor hadden gedaan, besluiten de Franse en Duitse overheid zo’n €400 mln. belastinggeld te steken in een prestige-project: een eigen zoekmachine die minstens zo goed moet worden. Na ongeveer een jaar krijgt men ruzie en gaan de partners uiteen, zonder dat één zoekopdracht is uitgevoerd.

Auteur: Thijs

Econoom. Krantenlezer. Stuurman aan wal.