De prijs van het gemiddelde concertkaartje is flink aan het stijgen:
De meest opzienbarende cijfers in het jaarrapport betreffen die over de ticketprijzen. Deze zijn in 2006 ten opzichte van 2004 met een kwart gestegen. In verhouding tot 2005 is een stijging van 14% geconstateerd. […] Volgens Schans zullen de ticketprijzen nog flink stijgen: “Je kunt er niet om heen dat artiesten tegenwoordig met optredens hun geld moeten verdienen.”
Wat zich laat vertalen als “vanwege het p2p-downloaden gaan die prijzen voor concertkaartjes flink omhoog”. Maar klopt dat ook? In het meest simpele model van de artiest natuurlijk niet. Die zet een prijs voor het concert waarmee de opbrengst maximaal is, ongeacht wat er met z’n andere inkomsten gebeurt. Want waarom zouden artiesten al die jaren geld hebben laten liggen bij het organiseren van concerten?
Maar ik heb zo’n gevoel dat het simpele model hier niet opgaat. Een paar mogelijkheden:
- Geld laten liggen kan natuurlijk als concerten voorheen een loss leader waren voor de verkoop van cd’s. Nu die laatste niets meer opbrengen moet de concertprijs omhoog om de kosten te dekken.
- De artiest stopt de meeste moeite in de activiteit waar het meest te verdienen is. De hogere prijs van concertkaartjes weerspiegelt dus een hogere kwaliteit. Tegelijkertijd neemt de kwaliteit van cd’s af.
Dat laatste lijkt me een netto verlies voor de maatschappij, vanwege de grote aantallen kopers van cd’s versus het kleine aantal concertgangers. Verder is de vraag in hoeverre de hogere prijzen ten koste van de sfeer gaan door het rijkere en dus saaiere publiek, en of de status van de artiest als publiek bezit bedreigd wordt. Die laatste twee argumenten worden volgens ons gebruikt om de prijs van voetbalkaartjes onder de marktprijs te houden.
Misschien een derde verklaring:
Door de toename van P2P worden artiesten onder een groter publiek bekend waardoor de vraag naar concerten toeneemt. De productie van concerten is niet zo makkelijk op te voeren (niemand kan meer dan zeven keer per week een Ahoy bedienen), waardoor de prijs stijgt.
Waarom gaven artiesten hun werk dan niet weg voor de opkomst van P2P? Hier moet de institutie van platenmaatschappijen aan bod komen. De opbrengst van platen gaat vrijwel geheel naar de maatschappij, en die heeft een monopolie op een bepaalde artiest. Dat leidt tot onderproductie. De positieve externaliteit – de inkomsten uit optredens – vallen/vielen toe aan de artiest zelf (geloof ik; wurgcontracten uitgezonderd wellicht?).