In tijden van crisis heeft men vaak de neiging tot overreactie. Zo is het tegenwoordig bon ton om te beweren dat al die marktwerking maar niets is, dat Nederland is doorgeschoten naar het Angelsaksische model en dat we toch vooral weer terug moeten naar het Rijnlandse model. Zie bijvoorbeeld de plannen die de SP gisteren lanceerde.
Marktwerking kan helemaal niets meer goed doen, zo lijkt het. Daarom, bij wijze van opfrisser: wat is er ook al weer gebeurd met de werkloosheid sinds we die vermaledijde marktwerking aan het eind van de jaren ’80, begin jaren ’90 steeds verder invoerden? Oh ja:
[Bron: CBS; werkloosheid (gemiddeld per jaar) gedeeld door beroepsbevolking.]
Dag Marco,
Een spectaculair plaatje! Maar is dit wel helemaal eerlijk? Het laat zich aanzien dat de lijn weer omhooggaat terwijl dan juist de overheid weer gaat ingrijpen. Een hoge correlatie is nog geen verklaring! Dé verklaring lijkt me hoogconjunctuur vs. laagconjunctuur dus zul je over een veel langere periode moeten kijken of marktwerking de verklaring van de dalende werkloosheid is. Ik denk dat het meer een intermediaire variabele is. In tijden van hoogconjunctuur ligt het voor de hand de markt zijn werk te laten doen. Maar bij onderbesteding is het meer te verwachten dat de overheid ingrijpt om mensen aan het werk te krijgen.
groet enono
Natuurlijk is het alleen kijken naar het plaatje wat kort door de bocht. Maar een daling van 12% naar 2% lijkt me te extreem om slechts toe te schrijven aan de conjunctuur – vooral omdat die 2% historisch laag is. Merk op dat het plaatje al eindigt in 2006; de reeks van het CBS die ik gebruikt heb eindigde daar namelijk. Daarna is, als ik het goed begrepen heb, de werkloosheid vrolijk verder naar beneden gekacheld, 2004 en 2005 zijn dus slechts een blipje, wellicht zelfs veroorzaakt door wat conjuncturele tegenwind, net als in 1993 en 1994.
Hard bewijs is het allemaal niet, maar ik kan me haast niet voorstellen dat een meer verantwoorde analyse tot een andere conclusie zou leiden, al kan ik geen verwijzingen geven.
Meer in het algemeen denk ik dat het probleem bij overheidsingrijpen op de arbeidsmarkt in het verleden vaak was dat de overheid niet probeert mensen aan het werk te krijgen, zoals je claimt, maar juist er op gericht was om mensen aan het werk te houden, waardoor het voor werklozen alleen maar lastiger wordt aan het werk te komen.