In de vluchtelingendeal tussen de EU en Turkije zit de volgende regel:
For every Syrian being returned to Turkey from Greek islands, another Syrian will be resettled from Turkey to the EU taking into account the UN Vulnerability Criteria.
Vluchtelingen die de EU binnenkomen via Griekenland worden teruggestuurd, maar door deze regel helpen ze met hun overtocht wel een andere vluchteling, die als compensatie vanuit Turkije naar de EU gebracht wordt.
Mocht het plan werken (er zijn de nodige twijfels) dan zal er iemand in Turkije moeten gaan beslissen welke van de 2,7 miljoen Syriërs in dat land naar Europa mag. Van zo’n ticket hangt voor de vluchtelingen zeer veel af; het is een veel betere deal dan illegale migratie met een bootje, waarvoor duizenden hun leven waagden en zo’n $1,200 neerlegden.
Wat ik me afvraag, als econoom, is hoe die allocatie in Turkije plaats gaat vinden. De kwetsbaarheids-criteria van de VN, als ze al objectief vast te stellen zijn, zullen wel niet leiden tot een geordende lijst van 2,7 miljoen mensen. Dat is vragen om moeilijkheden. Turkije is geen super-corrupt land (66e van de 168 landen op de lijst van Transparency International), maar gegeven de waarde van de tickets zal de verleiding geweldig groot zijn om ze te gelde te maken.
Dat is een goed punt. Maar economisch gezien moeten we als gastland misschien ook maar hopen op dergelijke corruptie. De vluchtelingen die bereid zijn het meest te betalen voor een ticket naar het westen zullen degenen zijn die denken hier het meest te kunnen verdienen. Dat zullen in het algemeen vaak ook de vluchtelingen zijn die het meest zullen bijdragen aan het gastland.
Eerlijk gezegd denk ik dat bereidheid tot betalen hier niet zoveel zegt, gegeven de astronomische waarde van het ticket komt het eerder neer op hoeveel (cash) geld iemand bij zich heeft.
Ik heb me het hoofd gebroken over een beter allocatiemechanisme, maar kwam er niet uit.
Ach ja. Liquidity constraints. Is ook zo. Een richting van een oplossing zou dan zijn om die liquidity constraints te verlichten. Laat ze lenen. Maar ja, dat kan weer alleen als ze geloofwaardig kunnen maken dat er echt terug betaald gaat worden.
Het alloceren is hier sowieso lastig, omdat de EU en Turkije allebei het liefst de hoogst opgeleiden willen houden. In plaats van de vluchtelingen tegen elkaar te laten opbieden voor een plaatsje in de EU zouden we dus ook juist landen tegen elkaar kunnen laten opbieden voor de meest economisch aantrekkelijke vluchtelingen.
Iets zegt mij dat dat politiek een lastig verhaal wordt.