Opmerkelijk nieuws uit de VS: Het Hooggerechtshof heeft, met een nipte 5-4 meerderheid, het verbod op verticale prijsbinding, dat al bijna een eeuw gold, afgeschaft. De facto mogen fabrikanten nu aan winkeliers voorschrijven welke prijs zij aan de consument in rekening brengen. De meerderheid van het hof claimt dat dat goed is voor de consument (winkeliers krijgen een prikkel om meer service te leveren: consumenten kunnen immers niet langer zich uitgebreid laten voorlichten bij winkelier A, om het product vervolgens bij discounter B aan te schaffen), terwijl tegenstanders juist claimen dat het zal leiden tot hogere prijzen (zulke beperkingen maken het makkelijker om op last van de fabrikant een kartel in de lucht te houden).
In Nederland was een paar jaar geleden nog een dergelijke kwestie in het nieuws toen Peijnenburg weigerde om nog koeken te leveren aan Albert Heijn, omdat die ze volgens Peijnenburg tegen een te lage prijs in de schappen legde.
Hier staat de mening van Greg Mankiw, met uitgebreide discussie in de comments. Persoonlijk ben ik geneigd het met de minderheid van het Hof eens te zijn.
(Dank aan Gertjan)
Ik ben geen expert op het gebied van kartelwetgeving, maar dat gaat toch over het misbruiken van marktmacht? De gevallen, waarin een mededingingsauthoriteit verticale prijsbinding zou willen verbieden, lijken mij de gevallen waarin er sprake is van misbruik van marktmacht. Zeker als er met verticale prijsbinding ook goede dingen zouden kunnen worden gedaan, is de vraag waarom er een expliciet verbod op verticale prijsbinding nodig is. Of mis ik nu iets?
Pim: strikt genomen heb je gelijk. Als ik het goed begrijp, maar juridische details zijn ook niet mijn sterkste kant, was er in de VS niet zo zeer een wet die verticale prijsbinding verbiedt, maar werd de verticale prijsbinding tot nu toe automatisch beschouwd als een overtreding van de Sherman Act (die misbruik van marktmacht verbiedt). Dat automatisme geldt nu niet meer.
De uitspraak betekent dus inderdaad niet dat verticale prijsbinding nu altijd zonder meer is toegestaan, zoals ik in het bericht suggereer. Maar in de praktijk gaat het waarschijnlijk wel een heel eind die kant op: in principe mag het nu, en als je het er niet mee eens bent, moet je eerst naar de rechter stappen om daar je gelijk te zien te halen.