Even let je niet op en dan is de aflevering van Economie voor Jou (eerder en eerder, we waren nooit erg onder de indruk) van vorige week meteen de laatste.
[…] de Volkskrant, die ons heeft laten weten wegens bezuinigingen te moeten stoppen met deze rubriek. Een fraaier voorbeeld van financiën als randvoorwaarde voor ‘economie’ hadden we zelf niet kunnen bedenken.
In de laatste aflevering stelt de econoom van dienst voor, ter bestrijding van de crisis,
[…] om nu aan te kondigen dat de hypotheekrenteaftrek in zeg 2015 wordt afgebouwd voor nieuwe kopers. […] Met die aftrekpost moet toch een keer iets gebeuren. Want structureel verstoort die renteaftrek de huizenmarkt. Door nu al aan te kondigen dat je hem op een later tijdstip gaat afschaffen, zullen aspirant kopers die voor de bui binnen willen zijn nu een huis kopen.
Het is niet onlogisch om twee vliegen in één klap te willen slaan, een impuls voor de huizenmarkt en eindelijk die verstorende aftrek eruit.
Het probleem, voor zover ik het zie, is dat we in een kredietcrisis zitten. Het is geen goed moment om aan de bezittingen van banken te gaan morrelen. Bezittingen zoals bijvoorbeeld alle Nederlandse hypotheken. Wie aankondigt op termijn de hypotheekrenteaftrek eruit te doen, kondigt in feite een grote waardedaling van het huizenbestand aan. Dat heeft meteen zijn weerslag op de balanspositie van alle Nederlandse banken.
Ik weet, er staat “nieuwe kopers” maar dat maakt het alleen maar erger. Je kunt dat op twee manieren lezen: huidige hypotheken mogen, met aftrek, worden meegenomen naar een nieuw huis. In dat geval wordt er grote ongelijkheid gecreëerd tussen (oude) huizenbezitters en jonge starters na 2015. En als de hypotheek niet mee mag, dan leidt dat opnieuw tot grote inefficiënties omdat bezitters niet zullen verhuizen, voor bijvoorbeeld een betere baan. In beide gevallen geldt daar bovenop het probleem van de bankenbalans.
De juiste aanpak voor de hypotheekrenteaftrek is overigens om hem, te beginnen over 10 jaar, met 2 procent per jaar af te bouwen over een periode van 50 jaar. Maar niet tijdens deze crisis.