Betaald worden buiten de spits

De ANWB, het bedrijfsleven, gemeenten en natuur- en milieuorganisaties komen gezamenlijk met een nieuw plan om te experimenteren met de kilometerheffing […] Voorgesteld is om zo?n 100.000 forenzen op drukke wegen niet te laten betalen, maar juist te belonen als zij de spits mijden. […] Ook moet er een aparte proef komen met leaserijders, die eveneens geld krijgen als zij op drukke uren niet de weg opgaan,

zo meldt onder meer het AD. Sympathiek idee natuurlijk. En beter nog, het werkt ook nog eens. Logisch, want elk plan waarin de automobilist er financieel beter van wordt om de weg in de spits te mijden, zal leiden tot minder aanbod van verkeer en dus minder files.

Toch is het maar de vraag of dit de meest ideale oplossing is. Op de lange termijn wordt autobezit op deze manier gestimuleerd. Immers: de autobezitter die de file mijdt, krijgt geld. De autoloze burger die de trein pakt, krijgt die compensatie waarschijnlijk niet. Voor die autoloze burger wordt het dus aantrekkelijker om ook een auto aan te schaffen en buiten de spits de weg op te gaan. Een systeem waarin automobilisten moeten betalen om tijdens de spits de weg op te gaan, heeft dat ongewenste effect niet.

Het doet een beetje denken aan het beleid van veel bedrijven met te weinig parkeerruimte. Vaak krijgen in zo’n geval werknemers die het verst weg wonen, het eerste recht om van een parkeerplaats gebruik te maken. Dat klinkt eerlijk, maar uiteindelijk stimuleert het werknemers alleen maar om verder van hun werk te gaan wonen. En daar wordt niemand beter van.