Maand: december 2011

2011

Op de valreep ons traditionele jaaroverzicht. In 2011 werd het economisch nieuws gedomineerd door de eurocrisis. Het was ook een jaar waarin de activiteit op dit weblog beduidend lager was dan in voorgaande jaren. Thijs had het er een paar dagen geleden al over: uw bloggers hebben ook een echte baan, andere mensen kunnen veel zinniger dingen schrijven over de eurocrisis, en het is niet de tijd voor pietluttige dingetjes. Tot ook onze verbazing scoorde deze site desondanks toch weer een bezoekersrecord:

2011

Meer zelfs dus nog dan in 2010, het jaar waarin wij bedolven werden door bezoekers aan onze politieke aandelenmarkt. Het aantal pageviews groeide naar ruim 1750 per dag. Dat schept verplichtingen. Het komende jaar doen wij ons hernieuwde best u nog iets te lezen te geven ook.

De belangrijkste vernieuwing was onze eerste stapjes op Twitter. Wees gerust, u mist weinig tot niets als u ons op de conventionele manier volgt: de twitterstroom bestaat met name uit doorgestuurde berichten van hier. Toch vinden inmiddels 87 mensen het de moeite waard ons te volgen. Een onverwacht succes.

Dan de jaarlijkse lijst van meestgebruikte zoektermen om op deze site terecht te komen. Wat hield onze googelaars bezig in deze tijden van niet aflatende crisis en economische onzekerheid!? Tja. Gevoelig punt. Hier is de top 10:

1 (-) eindejaarslot
2 (6) speltheorie economie
3 (3) hold up probleem
4 (-) comparatief voordeel
5 (9) prisoners dilemma economie
6 (-) hoeveel is een triljoen
7 (4) griekenland failliet gevolgen
8 (-) geld vouwen
9 (-) hold up problem
10 (-) producentensurplus

Inderdaad. 2011 zal onze annalen ingaan als het jaar van het eindejaarslot. Het is niet anders. Tot een paar weken gelden stond deze zoekterm nog niet eens in de top 20 maar de laatste dagen liep het storm. Om onduidelijke redenen blijkt Google ons namelijk de toonaangevende referentie omtrent dit onderwerp te vinden. Verder zien we opvallend veel speltheoretische termen in de top. En toch ook nog de Griekse crisis.

En daarmee sluiten we 2011 af. We bloggen verder in het nieuwe jaar, waarvoor alvast de beste wensen! [Eerder: 2010, 2009, 2008, 2007, 2006]

Vuurwerkaccijns

Het jaar loopt op zijn einde op de gebruikelijke wijze: terugblikken, gedoe met vuilnisbakken, geknal in de straat en de jaarlijkse ingezonden brief van een oogarts. Die gaat vandaag weer flink los:

In Nederland krijgen we het voor elkaar om door privé-pretvuurwerk in twee jaarwisselingen meer oogletsels te veroorzaken dan alle 512 oogtrauma’s opgelopen door Amerikaanse troepen gedurende vier jaar militaire vijandelijkheden in Irak. […] Als er ergens in de wereld een reisbestemming zou zijn met een zo hoog risico op letsel door explosieven als ons eigen land rond oud en nieuw, dan zou onze regering voor een dergelijk land een negatief reisadvies afkondigen.

De man wil uiteraard een verbod op het afsteken van vuurwerk. Dat gaat er niet komen, vanwege de “maatschappelijke weerstand” (zie artikel en reacties hier voor een voorbeeld, en is deze man serieus?). Er zijn nou eenmaal veel mensen die graag het risico op medische schade lopen voor hun pleziertje. Hoogstens kun je je afvragen of de externe effecten (vervuiling, zorgkosten, lawaai) niet wat groot zijn.

Wie er even over nadenkt ziet de overduidelijke parallel tussen vuurwerk en dat andere volksvermaak: de sigaret. Slecht voor de gezondheid, ook voor die van anderen, vervuilend, verslavend, geliefd en gehaat. En niet verboden; de negatieve effecten van het roken worden alleen beperkt door een Pigou-belasting, de accijns op tabak. Een forse heffing die de externe effecten beprijst, de overheid veel geld oplevert en de welvaart verhoogt.

Nou ben ik geen expert, maar vijf minuten googelen (naar hier en hier) geven aan dat er in Nederland slechts BTW op vuurwerk wordt geheven, maar geen accijns. Dat lijkt me een mooie inkopper voor de volgende begroting: er is geen reden waarom vuurwerk (omzet 2010: 65 miljoen) niet minstens onder hetzelfde tarief als tabak (accijns: zo’n 50%) zou moeten vallen. Zowel direct als via de bespaarde zorgkosten zou dat miljoenen opleveren.

Het volgende jaar

Een oud-collega van mij mocht graag onderscheid maken tussen open loop en closed loop modellen. Het verschil tussen de twee is of het model de reactie van, laten we zeggen, omstanders meeneemt in de berekeningen.

Een simpel voorbeeld van een open loop model is het volgende: ik laat in mijn bedrijf de kraan in de wc openstaan en stop papier in de afvoer. Na een paar minuten loopt het water over de vloer, een uurtje later is de hele gang drijfnat en na een paar weken is het hele gebouw volgelopen. Mooi model, maar in werkelijkheid komt er waarschijnlijk een collega voorbij die snel de kraan dichtdraait. In het closed loop model reageren omstanders op onacceptabele omstandigheden.

Ik schrijf weinig op deze site de afgelopen tijd. De euro-crisis eist zijn tol: iedere avond val ik uitgeput op de bank en staat het me tegen om nog maar weer iets zinnigs over de Europa te schrijven. Tegelijkertijd is het de periode er niet naar om pietluttige dingetjes aan de kaak te stellen. Ik doorbreek deze cyclus met behulp van, jawel, Barry Eichengreen (eerder) die in een verstandig stuk het volgende punt maakt: als u een voorspelling voor volgend jaar wilt doen, zorg dan dat uw model closed loop is.

Veel experts die hun zegje over de huidige crisis mogen doen, komen met analyses van het type “als er nu niets gebeurt, kan er iets vre-se-lijk misgaan”. Mooi, denk ik dan, dan zal er dus wel iets gebeuren. Op het laatste moment grijpt de ECB toch in; stemt de regering toch voor; komen de schuldeisers toch over de brug, etcetera. Omdat de alternatieven niet te pruimen zijn. Zolang er nog iets te redden valt, mogen we ervan uit gaan dat dat ook gebeurt. Volgens Eichengreen gaat het daarom volgend jaar nog niet grandioos mis. Het is natuurlijk wel zaak om die tijd verstandig te gebruiken. Het voorgoed oplossen van de problemen gaat namelijk langzaam, wat ook een reden is om geen wonderbaarlijk jaar te verwachten. Conclusie: geen ramp, maar ook geen voorspoed in 2012. Wat de economie betreft dan. Ik ga ervan uit dat u er gewoon een fantastisch jaar van maakt.

Prijzen fixen

Het was gisteren smullen voor mededingingseconomen. ’s Ochtends kwam het bericht dat de EU onderzoek doet naar prijsafspraken voor e-boeken. Interessant geval, de EU is wat vaag, maar hier staat een analyse.

Nog smeuiger is het bericht later op de dag dat de NMa invallen heeft gedaan bij KPN, Vodafone en T-Mobile, wegens verdenking van prijsafspraken en het verdelen van de markt. Aanleiding is de verklaring van een klokkenluider, hier en hier. Nieuwsuur wijdt er een item aan.