Net als vorig jaar was ik vandaag bij de economendag in Amsterdam. Een vermakelijke en informatieve dag die eigenlijk door geen econoom over mag worden geslagen. De Tinbergenlezing werd verzorgd door Ed Glaeser (eerder op deze site), een klassieke Amerikaanse motor mouth die zeker een record vestigde voor het aantal woorden, uitgesproken tijdens deze lezing.
Ik deed een verslag in tweets; na de klik staat het archief.
Economendag bij DNB in Amsterdam. Zometeen de Tinbergenlezing door Ed Glaeser (Harvard) met als titel "The Making of a City". Opmerkelijk: de verzamelde economen crowden elkaar dit jaar niet de zaal uit. Streng deurbeleid?
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Voorlopig is het wachten nog op het begin van de lezing. Op dit kanaal straks de hoogtepunten. [TK]
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Bas Jacobs leidt in, probeert een link te leggen tussen Glaeser en de spreker. Groei en handel, dat moet het zijn. Glaeser: combinatie econometrie en relevantie is Tinbergen voor mij.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
(Dit is natuurlijk een typefout: Jacobs probeerde een link te leggen tussen Tinbergen en de spreker, Glaeser.)
Glaeser meteen goed op stoom, heeft duidelijk hoge verwachtingen van het Engels van dit publiek.
Observatie: dichtbevolkte gebieden groeien sneller in Europa, VS. Huisprijzen groeien mee.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Urbanisatie in opkomende landen nog veel indrukwekkender. Armste landen gingen van 0% urbanisatie in 1960 naar meer dan 40% nu.
Hoera: dat stimuleert de groei.
Maar: besmettelijke ziektes, verkeer, drukte. De 'demons of density'.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Wat is de stad? Niet de gebouwen maar de opeenhoping van menselijk kapitaal. (alleen een econoom kan dat zeggen..)
Maar ontwikkelingen in bouwkunde hielpen wel bij de opkomst van de stad – wolkenkrabbers, openbaar vervoer.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Maar als mensen elkaar eenmaal op de lip zitten, gaat de innovatie wel sneller.
Dat liep een tijdje lekker, maar tegen de jaren 70 hadden auto's en suburbs de steden uitgehold.
Glaeser refereert aan Rotterdam in de jaren 80, voor hem een bekend rampgebied.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Glaeser praat nog even door over het succes van steden, quoot Marshall over externe effecten.
Maar dat roept een vraag op. Waarom zijn er zoveel (ongelukkige) werklozen op het platteland, die toch niet naar de stad verhuizen?
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
(De quoot van Marshall staat ook in dit artikel in The Economist)
De oplossing? Niet bedrijven naar het platteland drijven; niet extra wegen aanleggen; maar beleid gericht op het gebied zelf.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Van deze hak springt Glaeser nu weer op de tak van negatieve externe effecten van steden.
Onderzoek naar instituties toont aan dat een combinatie van subsidies en (lage) boetes effectief is bij het bestrijden ervan. Hoge boetes leiden tot teveel corruptie.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Korte uitstap naar rekeningrijden, een goed Pigou-beleid dat toch niemand wil invoeren. Tot dusver alleen in Singapore. Faal van economen.
Toch wordt de congestie alleen maar erger als auto's zelf gaan rijden.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Nu volgt het uitventen van recent, innovatief, onderzoek.
Online recensies van restaurants zijn leading indicator voor het opwaarderen van de buurt.
Street view foto's dienen als indicator voor toekomstige groei. Een "street score" vat het samen.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Nog even wat problemen met steden. De sociale mobiliteit in Amerikaanse steden lijkt laag, scholen zijn slecht.
De neiging te veel te bouwen bestaat vooral in gebieden die het niet nodig hebben.
En andersom is er veel NIMBYisme in populaire plaatsen.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Laatste punt: steden als incubator van goede instituties. Glaeser haalt de 60-jarige (sic) oorlog van de Nederlanden tegen Spanje aan. Zonder steden waren de Nederlanders niet zo georganiseerd geweest. Goede gevolgen nog steeds te zien.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Bas Jacobs stelt wat great questions over ruimtelijk evenwicht.
Glaeser stelt dat het reële loongat tussen platteland en stad aangeeft hoe aantrekkelijk de stad is. In 70s moest je geld krijgen om in de stad te wonen, nu willen mensen ervoor betalen.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Vraag van Coen Teulings over ruimtelijk sorteren van politieke overtuigingen in de VS. Glaeser: grote verschillen in geloof in de VS; altijd zo geweest. Maar instituties kunnen het aan. Vaak zie je regio's over tijd wisselen van geloof.
"Alleen in 1861 kwamen we er niet uit."
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Vraag over regionaal beleid. Glaeser: clusters plannen is moeilijk. Maar veranderingen in beleid uitproberen in één regio is goede optie.
Ook: regulering van kleine bedrijven vaak veel zwaarder dan grote bedrijven. Is niet handig. Hier kunnen regio's meters maken.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Wouter Vermeulen heeft een slimme vraag over Nederlandse waterschappen als voorbeeld van institutionele innovatie op het platteland.
Glaeser gooit er een (moeilijk te volgen) tweede voorbeeld over weversgildes als stadsinnovatie tegenaan.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Vraag over de politiek, die nooit naar economen luistert.
Glaeser: niet-economen zien het endogene gedrag niet. We moeten het blijven proberen.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
Laatste vraag: hoe krijgen we de toeristen van de straat in Amsterdam?
Glaeser: bijbouwen (zoals altijd). En streng zijn voor overlast: dronkenlappen oppakken, hinderlijk gedrag bestrijden.
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018
En dat was het. Bas haalt de Makkumer Plate te voorschijn.
Glaeser blijkt fan – heeft het bord van David Cutler gezien.
– Fin –
— eco.nomie.nl (@eco_nomie_nl) November 2, 2018