U mag weer prijsafspraken maken

Heel soms, als je heel goed oplet, kom je ze wel eens tegen. Van die geniepige berichtjes die nauwelijks tot niet de krant halen maar wel degelijk van groot belang zijn. Ergens vorige week moet het gebeurd zijn, toen we allemaal ademloos naar Griekenland keken. Trouwe lezer Peter lette wel op en wijst op het volgende alarmerende bericht uit de ministerraad:

Ondernemers met een relatief klein marktaandeel krijgen meer ruimte om onder andere prijsafspraken te maken.

Ja heus, het staat er echt. Prijsafspraken mogen straks gemaakt worden door ondernemers als ze samen een marktaandeel tot 10% hebben, dat is nu nog 5%, terwijl de omzeteis vervalt. Het persbericht ademt zo’n sfeer van dat het heel goed is, dat er “ruimte voor samenwerking” komt, want wie kan er nu tegen samenwerking zijn? Tja, afnemers bijvoorbeeld, zoals u en ik, die nu gedwongen worden een flink hogere prijs te betalen. De motivatie lijkt me ronduit achterbaks: “Kleine ondernemers krijgen zo meer ruimte om zich te wapenen tegen de inkoopmacht van grotere bedrijven.” Maar de verruiming beperkt zich geenszins tot zulke gevallen. Gevallen waarin ondernemers prijsafspraken willen maken om domweg de consument af te zetten zullen veel talrijker zijn.

Natuurlijk zouden we met deze versoepeling problemen met Europa kunnen krijgen, dat grosso modo wel een verstandig mededingingsbeleid voert. Maar daar heeft minister Verhagen iets op gevonden: de “samenwerking” mag alleen wanneer dit “de handel met het buitenland niet beinvloedt”. Inderdaad: Nederlandse ondernemers mogen wel de Nederlandse consument gecoordineerd woekerprijzen in rekening brengen, maar niet de Duitse en Belgische. Het lijkt me weer een eerste stap terug op weg naar het kartelparadijs dat Nederland ooit was.

Kartels en quota

Vissers willen nog wel eens klagen over vangstbeperkingen. Net zo als boeren nog wel eens willen klagen over melkquota. Eigenlijk is dat vreemd. Stel dat alle vissers samen een kartel zouden vormen. Dan zou dat kartel de prijs kunstmatig hoog willen houden, en dus de totale afzet willen beperken. Maar dat is precies wat met vangstbeperkingen bereikt wordt.

Hetzelfde geldt voor melkquota. Volgens de laatste EU landbouwplannen moeten de melkquota omhoog. De reactie van de Nederlandse brancheorganisatie?

LTO Nederland spreekt van “een stap in de goede richting”. Vooral de verruiming van de melkproductie is volgens de landbouworganisatie goed nieuws voor de Nederlandse veehouders. 

Dat is nog maar de vraag. Verruiming van de melkquota betekent lagere prijzen, waardoor het maar de vraag is wat er gebeurt met de winsten van melkveehouders.

Afgelopen vrijdag stond in Science een onderzoek dat tot dezelfde conclusie komt: Vissers in Nieuw-Zeeland en Australie kunnen meer verdienen als ze minder gaan vissen, al zou dat volgens de berichtgeving van de BBC vooral komen omdat de kosten dan omlaag gaan.