Tag: taxi

Taxi!

We kunnen er niet onderuit, met de taxichauffeurs weer volop in het nieuws en een herziene aanpak van de minister moeten we het maar weer eens hebben over de taximarkt. Een overzicht van onze eerdere stukken staat hier.

Op het eerste gezicht lijkt de situatie met de taxi’s een typische uitwas van de vrije markt, waar onschuldige burgers de dupe worden van harteloze, op winst jagende ondernemers. Maar van marktwerking is helemaal geen sprake. Zo zitten de chauffeurs vast aan een slecht tariefsysteem waardoor korte ritten en ritten door een file te weinig opbrengen. Het is niet zo gek dat die ritten geweigerd worden (zie hier en hier). Het is een verbetering dat dat tariefsysteem nu overboord gaat.

Essentieel bij marktwerking is verder de vrije keuze van de consument. Die is er bij de “opstapmarkt” kennelijk ook niet; wie zelf wil kiezen uit de taxi’s kan een klap krijgen. De vraag is of het opstellen in slagorde in plaats van in een rij daar veel aan verhelpt. De staatssecretaris zoekt het nu in het verenigen van taxi’s in groepen [pdf] zodat de consument uit minder alternatieven hoeft te kiezen. Voor economen is dat een heel merkwaardig idee: het ideaal van volledige mededinging wordt verplicht vervangen door een oligopolie zodat de klant een beter overzicht heeft van de reputatie van de taxichauffeur. Men hoopt in Den Haag bovendien dat binnen die groepen een beetje wordt gelet op de malafide leden.

Veel slechter dan nu kan eigenlijk niet maar dit plan, met voorzienbaar hogere prijzen, is toch weinig ambitieus. Men legt zich feitelijk neer bij het informatieprobleem dat de klant heeft bij de keuze van een aanbieder, in een tijd dat de ontwikkelingen op informatiegebied razendsnel gaan. Om maar eens wat te noemen: vrijwel iedereen heeft een mobieltje op zak waarmee je de reputaties van, zeg, alle vakantieoorden of restaurants op elk moment kan checken. Waarom dan vasthouden aan die standplaatsen met vijandige groepen chauffeurs? Het kan toch niet moeilijk zijn om met mijn telefoon de dichtstbijzijnde taxi met een goede reputatie uit te nodigen voor een offerte? Of heb ik teveel vertrouwen in mijn mobieltje?

Marktprijzen voor taxi’s

Hoe ik afgelopen vrijdag verzeild raakte in de menigte die in de ArenA een concert van de Toppers ging bezoeken, daar moeten we het later maar eens over hebben. Het waren veel mensen, zo’n 56.000 riep de suppoost mij toe, en die moesten ‘s avonds allemaal naar huis. Degenen die op een taxi gerekend hadden kwamen van een koude kermis thuis:

Veel taxichauffeurs weigerden een ritje van de Amsterdam ArenA naar het stadscentrum omdat het te weinig opleverde. Als ze wel bereid waren het ritje aan te nemen, vroegen velen de torenhoge prijs van 40 euro

Daar gaan we weer: de taximarkt. Strikt genomen hebben de chauffeurs natuurlijk gelijk: bij zeer grote vraag moet de prijs omhoog totdat die gelijk is aan het aanbod. Maar er is een reden dat het aanbod zo klein is, namelijk de niet aflatende druk van de TCA om alleen de eigen wagens in Amsterdam toe te laten. De 40 euro die gevraagd (en gekregen) wordt voor een ritje is het directe resultaat van de monopoliemacht van de corporatie. In een werkelijk vrije taximarkt had er een vloot aan taxi’s klaargestaan uit de wijde omgeving van de hoofdstad, en had de prijs op normaal niveau gelegen.

De “aasgieren in taxi’s” waar de Telegraaf over klaagt zijn dus niet de chauffeurs die hun schaarse ritje aan de hoogste bieder verkopen, maar degenen die het aanbod van taxi’s beperken door het frustreren van de toetreding, hetzij door intimidatie, hetzij door het vragen om regels. Het publiek van de Toppers heeft een voorbeeld gekregen van de situatie met onvoldoende marktwerking, laten we hopen dat de les blijft hangen.