Een kleine maand geleden ging in Iran de benzine op de bon. Wie dat soort maatregelen neemt moet het onverwacht doen en dat was goed gelukt, tot groot verdriet van de Iraanse automobilisten. Volgens de nieuwe regels is er voor iedere particulier 100 liter per maand tegen de oude, lage prijs.
Van Thomas Erdbrink, NRC-correspondent in Teheran, komen nu de details van de situatie. De Iraanse overheid had zich in een hoek gemanoeuvreerd. De president, die op een populistisch platform gekozen is, had lage benzineprijzen beloofd. Maar de kosten voor de subsidie (Iran kan niet genoeg raffineren en moet dus tegen marktprijzen inkopen) liepen de spuigaten uit. Nu is er voor iedereen een beperkte hoeveelheid tegen de oude prijs: belofte gehouden. Daarnaast kan men binnenkort boven zijn quotum inkopen tegen een hogere prijs.
Een situatie als deze schreeuwt om een zwarte markt. Immers, wie benzine in zijn tank heeft kan ermee gaan rijden of het doorverkopen aan zijn buurman en de winst in zijn zak steken. Op mijn vraag of er zwarte handel is antwoordt Erdbrink
Natuurlijk zijn er manieren om extra benzine te krijgen, maar men staat hier niet met oliedrums langs de kant van de weg, zoals in buurland Irak waar benzine ook schaars is.
Andere commentatoren wijzen erop dat het de zwarte markt al open is:
Ik hoorde dat er al volop illegale liters te koop zijn, rond 500 toman de liter, de verwachte prijs van het vrije tarief.
En dat is uiteraard efficiënt. Meer gevolgen:
De vervuiling in Teheran is aanzienlijk afgenomen. […] andere prijzen [stijgen] vanwege het rantsoen. Kip, zuivel, eieren zijn allemaal nog duurder geworden.
