Maand: juli 2007

Meer economie bij de BBC

BBC radio 4 wordt plotseling overspoeld door economie. Ook Tim Harford maakte deze week een programma voor de zender, dat nog een week hier te beluisteren is. Het onderwerp? Een van onze favorieten: niertransplantatie. En immorele markten in het algemeen. Toevalligerwijs precies het onderwerp waarover ik afgelopen december nog een discussieavond voor Groningse studenten heb verzorgd, maar dit terzijde. Wie liever leest dan luistert vindt hier een transcript. [via]

Nu we het toch over nieren hebben: minister Klink heeft eerder deze week besloten het advies van de Gezondheidsraad op te volgen dat nierpatienten niet hun eigen donor mogen aanbrengen. Zeer spijtig.

Inhalende vrachtwagens

Uitzicht vanuit mijn auto op de snelweg in Denemarken Een lange autorit vanuit Denemarken. Ik tufte lekker door maar werd om de paar kilometer getrakteerd op dit uitzicht: twee vrachtwagens die elkaar, tergend langzaam, aan het inhalen waren. Deze rijdende blokkade zorgde voor een sliert vertraagde auto’s in de linkerbaan, wachtend op het einde van deze manoeuvre.

Inefficiënt, zoveel is duidelijk. Is het te voorkomen? Ja, want in de buurt van steden geldt in de spits een inhaalverbod voor zwaar verkeer. Maar dat is weer niet efficiënt voor de chauffeur van de snelle vrachtwagen die gevangen zit achter een langzame collega.

Al tuffend achter een dergelijk duo kwam het bij mij op dat er een simpele oplossing bestaat: de inhalende partij kan waarschijnlijk niet sneller, maar als de chauffeur van de wagen die wordt ingehaald eventjes het rempedaal aan zou raken, dan loopt het snelheidsverschil op en is de blokkade van korte duur. Maar waarom gebeurde dat dan niet?

Lees verder “Inhalende vrachtwagens”

Kraak, ruis

Al een paar dagen terug van vakantie zit ik te broeden op een pakkende economische analyse van Noorwegen. Vooralsnog komt er weinig, het is een lastig land om te begrijpen. Dat was al bekend.

Maar dan dit. Vanmiddag in de auto, in de bossen rond Tilburg, draaide ik aan de knoppen van mijn radio in de hoop iets anders dan de Tour te kunnen horen. Kom ik op de lange golf (kraak, ruis) zomaar terecht tussen vier mensen die een intelligent gesprek voeren over Adam Smith’s Wealth of Nations. Een flinke discussie over de betekenis van Smith’s argumenten, toen en nu, misbruik in het heden, inzichten die overeind blijven. Eén van hen heeft er zelfs een eigentijdse analyse over geschreven. En dat zomaar een half uur lang.

De BBC natuurlijk. U kunt het programma hier, in hifi stereo, ook beluisteren. Dan ga ik ondertussen mijn kijk- en luistergeld terugvragen en omwisselen in ponden (briefjes van 20, graag).

Digitale camera’s

Digitale camera’s dreigen duurder te worden:

Een commissie van de EU wil dat de camera’s onder dezelfde regels vallen als videocamera’s, omdat je er ook korte filmpjes mee kan maken. Dat betekent een extra heffing van 12,5%, ofwel zo’n 35 euro per camera.

Wat opvalt in alle reacties, is dat niemand zich lijkt op te winden over het feit dat die meerprijs van enkele tientallen euro’s dus blijkbaar al geldt voor camcorders. Dat wist ik niet. En die heffing lijkt me minstens zo verwerpelijk als dat fotocamera’s nu onder hetzelfde regime dreigen te vallen. De Consumentenbond is tegen de heffing op fotocamera’s. Immers:

“Importheffingen zijn bedoeld om eigen landelijke of Europese fabrikanten te beschermen. Maar vrijwel alle digitale camera’s worden buiten Europa geproduceerd”.

Hetzelfde geldt voor videocamera’s, zou ik zeggen. En sowieso, waarom zou de consument flink meer moeten betalen om de markt voor multinationals als, ik noem maar wat, Siemens en Philips af te schermen? De EU was toch tegen staatssteun? Of geldt dat niet als die steun verplicht door consumenten wordt gegeven?

Nog meer wisselverlies!?

Om onduidelijke redenen mag de Stichting Wisselverlies deze week opnieuw haar nonsens in de pers spuien (zie eerdere post). Een van de trucs die de stichting toepast is om het door haar berekende “koopkrachtverlies” niet per jaar weer te geven, maar cumulatief over de hele periode, maar dan wel weergegeven als percentage van het jaarlijkse inkomen. Het ANP geeft nog een juiste weergave van de claim van de stichting:

De gemiddelde werknemer in Nederland heeft sinds de officiële overstap van de gulden naar de euro begin 1999 een koopkrachtschade geleden van ongeveer 164 procent van het huidige inkomen.

maar de redactie economie (sic) van het Parool trapt er met open ogen in:

De koopkracht van de gemiddelde werknemer in Nederland is sinds de overstap van de gulden naar de euro begin 1999 164 procent gedaald.

Uhm. Dat betekent dus dat iemand die in 1999 nog een inkomen had van 1000 euro per maand, nu de facto per maand 640 euro aan zijn werkgever betaalt!?

Prijsbinding

Opmerkelijk nieuws uit de VS: Het Hooggerechtshof heeft, met een nipte 5-4 meerderheid, het verbod op verticale prijsbinding, dat al bijna een eeuw gold, afgeschaft. De facto mogen fabrikanten nu aan winkeliers voorschrijven welke prijs zij aan de consument in rekening brengen. De meerderheid van het hof claimt dat dat goed is voor de consument (winkeliers krijgen een prikkel om meer service te leveren: consumenten kunnen immers niet langer zich uitgebreid laten voorlichten bij winkelier A, om het product vervolgens bij discounter B aan te schaffen), terwijl tegenstanders juist claimen dat het zal leiden tot hogere prijzen (zulke beperkingen maken het makkelijker om op last van de fabrikant een kartel in de lucht te houden).

In Nederland was een paar jaar geleden nog een dergelijke kwestie in het nieuws toen Peijnenburg weigerde om nog koeken te leveren aan Albert Heijn, omdat die ze volgens Peijnenburg tegen een te lage prijs in de schappen legde.

Hier staat de mening van Greg Mankiw, met uitgebreide discussie in de comments. Persoonlijk ben ik geneigd het met de minderheid van het Hof eens te zijn.

(Dank aan Gertjan)

iWait

Het zal u niet ontgaan zijn: vorige week stonden in de VS mensen dagen in de rij om de Apple’s nieuwe iPhone te bemachtigen. Een duur speeltje. Je zou daarom verwachten dat mensen die zich zo’n apparaat kunnen veroorloven hoge opportuniteitskosten hebben en dus niet zomaar dagenlang in de rij gaan staan. En inderdaad, dat klopt. De wachtenden bleken grotendeels te bestaan uit twee categorieen:


  1. Mensen die door anderen betaald werden om in de rij te staan. Het tarief schijnt zo’n 250 dollar te zijn geweest.
  2. Mensen met shirtreclame, die er op speculeerden dat een paar wachtenden voor een iPhone veel media zou gaan trekken en dat dus hun shirtreclame volop in beeld zou komen. Ze hadden gelijk.

Toch mooi, die vrije markt.