Categorie: Onrecht

Prijsconvergentie

Eén van de doelen van Europese eenwording is prijsconvergentie. Door het gebruik van dezelfde munt en het opheffen van grensformaliteiten ontstaat er een Europese markt voor producten waarop de concurrentie groter is dan op nationale markten. Prijzen in de verschillende Europese landen zullen door arbitrage naar elkaar toe bewegen.

Een mooie manier om dit te zien is te vinden in het, zojuist verschenen, World Drug Report van de Verenigde Naties. Daarin een tabel met de groothandelsprijs van een kilo cocaïne in 14 Europese landen. Een grafiek:

cocaineprices.gif

Brussel kan tevreden zijn, dit ziet er keurig uit. Opmerkelijk: ik heb de landen die niet meedoen met het Schengenverdrag in het blauw aangegeven. Je zou verwachten dat de prijzen daar, door de grenscontroles, sterker afwijken van het gemiddelde. Dat lijkt op het oog niet zo te zijn.

Outsourcing

Wie voor z’n opleiding een opstel moet schrijven en daar geen zin in heeft, kan tegenwoordig een verhaal kopen. Met een beetje geluk maakt dat voor je toekomstige inkomen niet uit. Maar deze praktijken worden moeilijker nu Google weigert luie studenten door te verwijzen naar de zogenaamde essay mills. [via] Daarmee komen opstellen-op-bestelling terecht in dezelfde categorie als drank, drugs, vuurwapens en tabak. Eigenaren van essay mills klagen steen en been (of hebben een goed geformuleerde klacht overgeschreven van iemand anders, wie weet).

Moeten ze niet doen. Als de praktijk van drank, drugs, vuurwapens en tabak iets uitwijst is het wel dat (semi-) illegaliteit geweldig is voor het opdrijven van de prijs. Door het verminderen van de openlijke concurrentie en het ontbreken van juridische ondersteuning bij klachten kan nu elke domme student straffeloos getild worden. Het laatste dat eigenaren van essay mills zouden moeten willen is een respectabele sector worden.

Misdaad en straf

Intrigerende gedachte bij Bluematter. Voor de verdachte van een misdrijf die terecht staat, heeft een rechtbank maar twee opties: schuldig of onschuldig. Eigenlijk is dat vreemd. Immers: je wilt de tijd dat onschuldigen in de bak zitten zo laag mogelijk houden, maar de tijd dat onschuldigen ten onrechte niet in de bak zitten ook. Dat bereik je door de verdachte langer op te sluiten naarmate het waarschijnlijker is dat hij de moord heeft gepleegd. Met zo’n binaire schuldig/onschuldig beslissing beperk je jezelf nodeloos, en dat leidt tot inefficiente uitkomsten.

Drie bier

In de berichtgeving over het bierkartel worden economisch gezien de meest afgrijselijke dingen geroepen, zie bijvoorbeeld de post van Thijs gisteren. Vandaag mag Mark Schneider, oud-vertegenwoordiger van Heineken, in de Volkskrant uitleggen dat het helemaal niet erg hoeft te zijn, zo’n kartel:

“Ik maakte ook afspraken met vertegenwoordigers van andere brouwers in mijn gebied. Het heeft geen zin om elkaar kapot te concurreren. Als de markt echt vrij wordt, blijft er maar één brouwer over: Heineken. Als die echt gas geeft, vegen ze iedereen van de markt. Nu zegt Heineken: we hebben 60 procent van de markt, dat vinden we genoeg.” Om de concurrentie in stand te houden moet je de markt verdelen? “Absoluut.”

Ook stelt hij voor de kleinere bedrijven te belonen voor hun deelname aan het kartel:

Nu worden de kleine brouwerijen extra hard aangepakt. De boete voor Grolsch is in verhouding met de omzet, veel hoger dan bij Heineken. En het geld verdwijnt in een zwart gat. Ze zouden de opbrengst aan kleine brouwerijen moeten geven om een positie op te bouwen.

Misschien is het verstandig als de pers mensen aan het woord laat met enige kennis van zaken.

(Dank aan Linda)

Nog een biertje

Er is dit jaar al menig kartel gekraakt, maar geen enkele blijkt in de media zo tot de verbeelding te spreken als het bierkartel. Zo zijn er alleen op de AD-site inmiddels al niet minder dan zes artikelen over de zaak te lezen.

De horeca eist een schadevergoeding van de brouwers, zo meldt ook de NOS. Nu ligt dat minder voor de hand dan het lijkt. Stel dat er volledige mededinging zou zijn op de horecamarkt. In dat geval is de prijs gelijk aan de marginale kosten. Als de brouwers hun prijs kunstmatig hoog houden dan liggen de marginale kosten van de horeca (de inkoopprijs van bier) hoger dan ze zouden zijn zonder dat bierkartel. Maar uiteindelijk zou dat voor de horeca weinig uitmaken: kroegen zetten immers toch hun prijs gelijk aan marginale kosten, waardoor hun winsten uiteindelijk nul zijn, ongeacht hoe hoog die marginale kosten zijn. Van schade voor de horeca door het bierkartel is dan geen sprake. Natuurlijk gaat dat verhaal in mindere mate op naarmate individuele horecabedrijven meer marktmacht hebben, maar goed.

Ook de consumentenbond wil een schadevergoeding. Opnieuw is die lastig vast te stellen. Bij volledige mededinging in de horeca worden hogere kartelprijzen volledig doorberekend aan de consument. Maar ook in dat geval is een schadevergoeding gelijk aan bierconsumptie maal de prijsverhoging niet voldoende: immers, bij een lagere bierprijs zou de bierdrinker ook meer geconsumeerd hebben, en ook dat verlies in genot moet worden gecompenseerd. Bij meer marktmacht in de horeca wordt het verhaal natuurlijk weer anders omdat de consument dan niet de volledige prijsverhoging van het bierkartel betaalt.

(Dank aan Linda)

Update rel UvA

Vorige week hadden wij het al over de rel Heertje vs. Kneppers op de UvA. Inmiddels blijkt mevrouw Kneppers gewoon gepromoveerd. In universiteitsblad Folia slaat zij terug:

Die meneer Heertje belemmert eigenlijk al jaren de vooruitgang en de ontwikkeling van het vak economie. Hij bekritiseert niet alleen mij, maar iedereen die zijn nek uitsteekt in het onderwijs.

Let vooral ook op het meegeleverde filmpje.

(Dank aan Linda).

Rel op de UvA

De meerderheid van de Nederlanders die op de middelbare school Economie hebben gehad, heeft het vak geleerd van Arnold Heertje, meestal uit zijn leerboek de Kern van de Economie. Zoals het een goed monopolist betaamt, doet ook deze er alles aan om zijn marktpositie te verdedigen. Toen de Commissie Teulings, gevormd door de meest vooraanstaande hoogleraren van Nederland, kwam met een advies over een nieuwe economie-methode voor Havo en VWO, beweerde Heertje en co-auteur Schöndorff bijvoorbeeld dat de heren de theorie niet hebben begrepen (reactie van de commissie staat nog hier [pdf]).

Het is de bedoeling dat morgen op de Universiteit van Amsterdam Lenie Kneppers promoveert op een proefschrift waarin ze claimt dat in het huidige economie-onderwijs te weinig aandacht wordt besteed aan de praktijk. Heertje en Schöndorff zijn het daar, ahum, niet helemaal mee eens [doc] en dreigen hun bezwaren morgen tijdens de plechtigheid openbaar te maken.

Ze vinden het ‘beschamend’ voor de UvA als Kneppers aan het huidige proefschrift de doctorstitel overhoudt. ”Het zou een paar maanden moeten worden uitgesteld,” aldus Heertje. ”Dat voorkomt dat we donderdag een hele vertoning krijgen in de aula van de universiteit.”

Van de zotte natuurlijk: als alle procedures netjes zijn doorlopen en er een promotiecommissie bereid is gevonden het proefschrift goed te keuren, dan moet zo’n promotie gewoon doorgaan. Als er al iets beschamend is voor de UvA, dan is het niet dat mevrouw Kneppers de doctorstitel krijgt.

Aan de bak / In de bak

Voor het eerst in jaren is het aantal mensen achter tralies in Nederland gedaald. Er zijn veel mogelijke oorzaken:

Volgens het CBS is de daling van het aantal gevangen vooral te verklaren doordat rechters steeds meer taak- en werkstraffen opleggen. […] De Raad voor de rechtspraak zoekt de oorzaak in een vermindering van het aantal onvoorwaardelijke straffen.

En, oh ja, “er staan ook minder verdachten voor de rechter”. Hoe zou dat laatste komen? Het is niet onredelijk dat de marginale crimineel, degene voor wie het hebben van een eerlijke baan en het plegen van een strafbaar feit ongeveer even aantrekkelijk is, wordt beïnvloed door de conjunctuur. Is er werk, dan wordt er niet ingebroken.

We halen wat cijfers bij het CBS. Dit is de verandering in het percentage Nederlanders in de gevangenis (horizontaal) tegenover de verandering in het werkloosheidspercentage (verticaal) van 1995 tot en met 2006:

Gedetineerden

Met de hand (wie kan dat nog, mensen?) bereken ik een correlatie van 0,56. Uiteraard is dit idee niet nieuw: eerder onderzoek bevestigt dat korte-termijn fluctuaties in criminaliteit samenhangen met werkloosheid. Bouwers van gevangenissen kunnen dus maar beter het economisch nieuws in de gaten houden.

Toenemend kopieerheffingsonrecht

De kopieerheffingssoap neemt inderdaad absurde vormen aan. Ook gisteren in het nieuws: de Stichting Thuiskopie moet een flinke schadevergoeding betalen aan Imation, producent van informatiedragers. Wat blijkt? Thuiskopie int de heffingen op informatiedragers, maar geeft een select groepje producenten daar in het geheim 20% korting op. De reden is volstrekt onduidelijk. De club klopt de consumenten dus niet alleen met oneigenlijke argumenten geld uit de zak, maar blijkt op deze manier ook nog eens effectief een informatiedragersproducentenkartel te organiseren.