Inmiddels gebruiken economen dit soort satellietdata om gegevens over de productie in moeilijk toegankelijke gebieden te schatten. Zou het dan ook niet mogelijk zijn om handelsdata te herleiden uit dit filmpje? (Ik weet het: overal waar een vliegtuig naartoe vliegt moet het mogelijk zijn om goede data te krijgen. Maar misschien als instrumentele variabele?)
Categorie: Bijzaken
Gratis tanken
Het Typetje Tanken, waarbij op negen dagen op vooraf onthulde locaties in Nederland de pompen open gaan, maakt deel uit van de Shell Gratis Liter Weken.
Oftewel: u zet een petje op en mag een gratis tank benzine meenemen. Hmm, gratis. Die prijs ligt vast onder het niveau waar vraag gelijk is aan aanbod. Welk allocatiemechanisme zou er dan in werking treden?
Verkeersregelaars zijn ingezet om het verkeer in goede banen de leiden. De anderhalf uur durende actie ging om 2 uur van start, maar na een half uur waren al honderden mensen weggestuurd omdat ze niet op tijd bij het tankstation zouden zijn.
De dronkaard en de straatlantaarn
Maandag was het weer zover. Op een conferentie waar ik verzeild was geraakt begon een spreker de anekdote over de dronkaard en de straatlantaarn te vertellen. Ik moest denken aan mijn jonge jaren als econoom, toen ik me nog wel eens over het hoofd gekrabd heb over dit stuk wijsheid dat zich in steeds iets andere vorm herhaalde. Later bleek dat er twee versies van het verhaal zijn met een (subtiel) andere moraal.
De anekdote: een dronkaard raakt zijn autosleutels kwijt in een donkere steeg. Hij rent naar de nabijgelegen straat en begint te zoeken onder de straatlantaarn. “Maar daar liggen je sleutels toch niet?” vraagt een passant. “Nee, maar bij dit licht kan ik tenminste zoeken” antwoordt de dronkaard.
Het zegt iets over het vakgebied van de economie dat dit verhaal nog steeds van pas komt. U ziet hoe het van toepassing kan zijn op economen met een gebrek aan methoden, of vaker data, die toch iets willen onderzoeken. Ik heb het misschien wel tien keer gehoord de afgelopen jaren.
De andere versie is korter maar venijniger, en gaat meestal over econometrie. Het is meer een opmerking die je af en toe hoort: “hij gebruikt de methode zoals een dronkaard een straatlantaarn gebruikt: voor steun en niet voor verlichting”. Klinkt beter in het Engels, overigens (“support instead of enlightenment”). Een verhaal met dezelfde acteurs maar een iets andere boodschap.
Nu ik er zo over nadenk zijn er wel meer gouwe ouwen te bedenken. Na de klik een mop over economen en managers.
Snelkookpan
In de categorie Volstrekt Irrelevante Bijzaken: heeft u thuis een snelkookpan? Ik ook niet. Maar bij Freakonomics meldt Daniel Hamermesh dat die dingen mateloos populair zouden zijn in Nederland:
My Dutch friend tells me that everybody there has one and uses it all the time, as they save on energy costs.
Als dit een trend is, dan toch zeker eentje die mij is ontgaan. Mijn enige associatie met dit keukengerei is dat je er vrij lugubere misdrijven mee kunt plegen.
De context suggereert dat die ‘Nederlandse vriend’ een econoom is met de initialen S.F.
Een mens wordt er wel nieuwsgierig van.
Een goede buur
Mijn dochter is bij de buren. Het is ongelovelijk stil in huis en ik lees een uur lang rustig de krant. De buren hebben zelf ook een dochter, en hebben het nu met twee meisjes iets drukker. Behalve dat het bezoek leuk is voor hun dochter bouwen ze vandaag krediet op. Dochterlief kan binnenkort een keer bij ons komen en zo hebben zij een rustige middag.
We handelen en zoals gebruikelijk wordt iedereen er beter van. Het plezier van de rustige periode is groter dan de kosten van de minder rustige periode, of anders gezegd, we hebben allebei liever één periode geen, en één periode twee meisjes dan twee periodes één meisje.
De handel gaat redelijk goed ondanks dat er geen geld aan te pas komt. We ruilen over tijd steeds dezelfde dienst en het is makkelijk om bij te houden hoe de handelsbalans eruit ziet. Aan beide zijden staan immers gelijkwaardige bezoeken. Met de andere buren handelen we ook, maar daar wreekt zich de afwezigheid van geld. De andere buren nemen soms een kwartier de babyfoon terwijl wij weg zijn, wij ontvangen af en toe een pakje en bieden opvang als ze zich buitensluiten.
Ook hier is de handel winstgevend voor beiden, maar dat leidt tot een probleem. Want beide partijen waarderen de ontvangen diensten meer dan de geleverde diensten, waardoor de mentale handelsbalans van ons én die van de buren allebei een tekort vertonen. Handelden we in geld, dan was de balans aan beide zijden (spiegelbeeldig) hetzelfde en kon de winst worden weggeboekt als consumenten- en producentensurplus. Nu blijft er een tekort staan dat steeds verder oploopt en dat beide zijden steeds meer doet twijfelen om opnieuw een dienst te vragen. Pogingen van onze kant om het tekort op te heffen (kom toch eens eten!) worden afgeslagen omdat zoiets het tekort bij de buren weer verder doet oplopen. Uiteindelijk zit er niets anders op dan te verhuizen.
[Overigens, economie en kinderopvang is een vakgebied met minstens één klassieker: deze.]
Er gaat niets boven
Het blijft leuk speelgoed, dat Google. Sinds vandaag is de Street View online van Amsterdam, Rotterdam en Groningen. Een buitenkansje dus voor iedereen die altijd al eens graag virtueel rond de economiefaculteit in Groningen had willen rondstruinen.
Een horde vuilnisbakken
Al eerder had ik het op deze site over Herd Behavior, een fraai inzicht uit de economische/informatie-theorie. Het principe hierachter is dat informatie kostbaar is, en dat andere mensen vaak dezelfde informatie zoeken. In plaats van zelf de kosten te incasseren is het dus vaak handiger om te wachten tot anderen door hun gedrag laten blijken wat de informatie is.
Dat is, ieder voor zich, handig maar op macro-niveau juist niet. Als er namelijk ruis in de informatie zit is het beter dat iedereen zelf die informatie zoekt. Zo middelt de ruis uit en krijg je een Wisdom of Crowds-effect. Als daarentegen iedereen op de informatie van de eerste zoeker afgaat kan het wel eens misgaan.
Droge kost, vindt u? We nemen een praktisch voorbeeld bij de hand, waarvan ikzelf helaas de aanstichter ben. Het begon toen ik afgelopen maandag onze Kliko naar de straatrand reed. Zo rond de feestdagen is het niet zo duidelijk op welke dag hier de vuilnisbakken worden geleegd. Informatie waar wel aan te komen is, maar dat kost moeite. Makkelijker is het om te kijken of de buren de bakken al buiten hebben gezet. Mijn actie had dus al gauw tot gevolg dat er drie extra bakken verschenen.
Maar wie niet verscheen, dat was de vuilnisman. Toen ik in de avond de bak terugreed naar de achtertuin merkte ik wel dat iemand een extra zak afval in onze Kliko had gegooid.
Maar nu dit. De vuilnisman is sinds maandag nog niet geweest en ik verwacht ‘m eerlijkgezegd niet voor vrijdag, de normale ophaaldag. Maar de populatie bakken heeft zich alleen maar uitgebreid. Dit is de situatie vanochtend:
Ik tel zo’n tien bakken, inmiddels ook aan de overkant. Verderop in de straat staan er ook een paar, wat verweesd, te wachten op wat komen gaat.
Wat komen gaat, dat is de oudejaarsnacht. Ik hoop dat de buren inzien dat het niet verstandig is om hun Kliko’s vannacht weer buiten te laten staan.
Making money
Tijdens mijn twee weken durende vakantie had ik onder andere dit (antieke) boek over een beurshandelaar uit het begin van 20e eeuw in de koffer. Iedere keer als hij voldoende verdiend heeft gaat de man naar Florida om te vissen, en zonder uitzondering komt er halverwege iemand aan boord met een recente krant. Een blik op de beurspagina is dan voldoende om de vakantie af te breken en in galop terug te gaan naar Wall Street.
Hoewel ik af en toe een twee dagen oude Telegraaf zag liggen ben ik niet in die val getrapt; zoals bekend zijn de meeste academische economen van het type buy-and-hold. Gelukkig maar, want na het beursboek heb ik me nog kunnen bescheuren om het boek Making Money van Terry Pratchett. Eerder aangeraden in de rechterkolom en de moeite meer dan waard. Want welk ander boek heeft als karakter een schuchtere econoom die in de kelder een zeer geavanceerd (en goed werkend) model heeft gemaakt, volledig opgetrokken uit water en glazen buizen? (Nou ja, buiten de Erasmus Universiteit dan). En zo kreeg ik toch nog iets van de kredietcrisis mee. Quote volgt. Lees verder “Making money”
Vijven en zessen
Ik weet het, ik ben een muggenzifter. U mag zelfs een ander woord gebruiken, al vrees ik dat dit bericht dan niet meer door allerlei filters komt. Maar ik moet het toch even kwijt. Deze week in het nieuws: een op vijf cafés overtreedt rookverbod. Wat blijkt bij verdere lezing?
Uit een analyse van de cijfers van de eerste twee maanden dat het rookverbod in de horeca geldt, blijkt dat 17 procent van de café-eigenaren de regels overtreedt.
Uhm. 17 procent, DAT IS PRECIES EEN OP ZES!!! GEEN VIJF!!!
Zo. Dat lucht op.
Zwart gat
Nu de deeltjesversneller van het CERN aanstaat zijn sommige mensen bang dat de aarde verdwijnt in een zwart gat. Natuurkundigen zijn druk bezig om iedereen (inclusief de rechterlijke macht) ervan te overtuigen dat zoiets niet waarschijnlijk is.
Gelukkig hoeft het publiek zich niet druk te maken om de economen. Wij hebben tenminste een no-black-hole conditie.