Thijs

Clubblad

Sinds vandaag is VoxEU.org on line. De site, gerund door het gerenommeerde CEPR, belooft artikelen van economen die te lang zijn voor de krant maar niet technisch genoeg voor een journal. En relevant voor beleid. Er is zelfs sprake van een, toekomstige, Nederlandse editie.

Wij zijn benieuwd. Het tableau de troupe is indrukwekkend, en het formaat van een website lijkt makkelijker dan dat van de Amerikaanse evenknie, The Economists’ Voice. En economen hebben leuke meningen, dat weet u al, dus kan het een interessante site worden. Een goed teken is deze oproep om de inkomstenbelasting te verlagen. Voor vrouwen.

Mr. Tang goes to Den Haag

Bij de verkiezingen vorig jaar schreven we over economen die kandidaat waren voor de Tweede Kamer. Het werd geen groot succes: van de drie genoemde economen kwamen er twee niet in de kamer.

Ook de derde leek buiten de boot te vallen, maar na de kabinetsformatie mocht dr. Paul Tang toch het parlement in. Je hoopt dat daarmee het Nederlandse beleid wat meer uitgaat de economische denkwijze: marginale effecten, prikkels, etcetera. En kijk, deze econoom stelt vooralsnog niet teleur: zijn laatste plan is om het inkomen van de Schipholdirectie direct te koppelen aan de geluidsproductie van de luchthaven. Een negatief verband, nemen we aan. Daarmee wordt een externaliteit geïnternaliseerd bij degene die hem veroorzaakt. Dat moet wel goed gaan.

Een auto kopen

Marco meldt hieronder al dat consumenten zich makkelijk laten beïnvloeden door trucs van de fabrikant. Klassieke economen hebben moeite met dit soort zaken; we veronderstellen dat klanten altijd door trucs heen kijken. Op de lange termijn klopt dat vaak wel (of de overheid grijpt in) maar de korte termijn houdt verbazend lang aan. Psychologen hebben er meer kijk op.

Voer voor psychologen dus, dit artikel over de praktijken van Amerikaanse autoverkopers. Leuk voor op vakantie, want het is een lang verhaal.

Scheiden doet lijden

De mogelijkheid om zonder tussenkomst van een rechter een einde te maken aan uw huwelijk bestaat niet meer: de flitsscheiding is afgeschaft. Belangrijkste reden hiervoor is het verstevigen van de positie van de kinderen ten opzichte van hun (ruziënde) ouders. Op zijn weblog schrijft minister Rouvoet over dit onderwerp

Het jongetje kijkt triest in de camera. ‘Ik heb eigenlijk geen zin meer in het leven van nu, ik wil liever het leven van vroeger weer, met papa en mama’.

(Kenners weten uit welke klassieker de minister put). Op korte termijn zijn de effecten van deze wetswijziging duidelijk: er zal minder snel gescheiden worden en meer aandacht worden besteed aan de afwikkeling. Op lange termijn zijn de effecten ook duidelijk: minder mensen zullen trouwen en meer koppels zullen hun kinderen opvoeden vanuit een, makkelijk te ontbinden, geregistreerd partnerschap. Econoom Tyler Cowen schreef er eerder dit over.

Levens redden

Goed, we zijn allemaal een beetje van de kaart door de grote Donorshow en op zulke momenten is het moeilijk om het hoofd koel te houden. Maar dit bericht spant wat mij betreft de kroon.

In de vergelijking beschikbare organen = aantal doden maal fractie donoren gaat de aandacht volgens VVD TK-lid Van Miltenburg teveel uit naar de tweede factor. Meer organen komen ook beschikbaar als het aantal vroeg overledenen wat stijgt. En dus het logische voorstel: schaf de verplichte autogordel af.

Gewaagd en een beetje gek, dat voorstel, maar vooral: ineffectief. De reden: het Peltzman effect.

Nieren

Orgaandonatie: het lijkt wel of iedereen deze week van de Donorshow met nieuws komt. De Europese Unie kan niet achterblijven en dus komt commissaris Kyprianou met, onder meer, het idee voor een Europees codicil. Bij overlijden “kunnen mensen in de hele EU organen afstaan”, schrijft teletekst.

Zoals wij al eerder schreven is marktwerking bij organen ongebruikelijk. Het Europese codicil zal misschien zorgen dat de bestaande verzameling beschikbare organen beter gebruikt wordt, maar draagt het ook bij aan een grotere bereidheid om een codicil te tekenen?

Ik denk het niet. Wie zijn organen beschikbaar stelt doet een ander een plezier. Dat altruïsme neemt zeker niet toe, en kan zelfs afnemen, als het om buitenlandse anderen gaat. Een tweede motivatie kan zijn dat men reciprociteit verwacht. Wie een codicil tekent hoopt dat anderen dat ook doen, zodat de eigen kans op een beschikbaar orgaan omhoog gaat. Maar hoe groter de totale populatie, hoe kleiner dat effect. Wie na het zien van de Donorshow vrijdag een codicil invult omdat hij verwacht dat de rest van Nederland dat ook doet, laat dat misschien na als de populatie wachtenden bestaat uit heel Europa.

Spijt

Mensen die hun energieprijs hebben vastgezet, zoals de schrijver van dit ingezonden bericht, hebben gegokt en verloren. De energieprijs is namelijk gedaald.

Het is een mooi om te lezen hoe dit allesbehalve zijn eigen schuld is. De energiebedrijven hebben hem ten onrechte verleid. Maar de ervaring leert dat spijtoptanten in het geheel niet kansloos zijn in Nederland. Eens kijken of de energiebedrijven wel aan goede voorlichting hebben gedaan.

Aorist rod

Vandaag is het handdoekendag, het jaarlijkse gebeuren waarbij fans van de in 2001 overleden schrijver Douglas Adams rondgaan met een handdoek om hun nek. Een tijdlang reed ik dagelijks naar mijn werk in Rotterdam. Ik had een grote collectie MP3’s van de schrijver die zijn eigen oevre voorlas, iets dat de rit aanmerkelijk leuker maakte. Rondklikkend naar aanleiding van handdoekendag kwam ik dit korte verhaal tegen, dat ik nog niet kende.

Er zit een grappige economische vondst in. In twee paragrafen wordt de Aorist rod beschreven, een instrument om energie te winnen uit een onwaarschijnlijke plek: het verleden. Dat is natuurlijk wel een beetje vervelend voor de mensen aldaar, maar die moeten niet zeuren; energie is nu eenmaal nodig. Dan komt de briljante omkering als men merkt dat de opbrengst nogal tegenvalt:

[…] the present really was being impoverished, and the reason for it was that those selfish plundering wastrel bastards up in the future were doing exactly the same thing.

Door de Aorist rod wordt het heden misbruikt door de toekomst en daarmee is het dus de omkering van het opgebruiken van fossiele brandstoffen, maar ook van zaken als het opbouwen van de staatsschuld en het introduceren van de AOW. Zie bijvoorbeeld het gewik en geweeg in een recente Planbureaustudie over pensioenen, waarin de schrijvers zich afvragen hoeveel ze de toekomstige generaties mogen belasten:

[…] de risicodeling met toekomstige generaties. Op financiële markten is het niet mogelijk om contracten af te sluiten met toekomstige generaties om de eenvoudige reden dat zij nog niet geboren zijn. Pensioenfondsen doen dit feitelijk wel door schokken via tijdelijke vermogenstekorten of -overschotten door te schuiven naar de toekomst. […] Bij meevallers is er geen probleem, maar bij tegenvallers kunnen pensioenfondsen — vanwege het ontwijkgedrag van toekomstige deelnemers âˆ’ maar beperkt lasten doorschuiven naar de toekomst.

Outsourcing

Wie voor z’n opleiding een opstel moet schrijven en daar geen zin in heeft, kan tegenwoordig een verhaal kopen. Met een beetje geluk maakt dat voor je toekomstige inkomen niet uit. Maar deze praktijken worden moeilijker nu Google weigert luie studenten door te verwijzen naar de zogenaamde essay mills. [via] Daarmee komen opstellen-op-bestelling terecht in dezelfde categorie als drank, drugs, vuurwapens en tabak. Eigenaren van essay mills klagen steen en been (of hebben een goed geformuleerde klacht overgeschreven van iemand anders, wie weet).

Moeten ze niet doen. Als de praktijk van drank, drugs, vuurwapens en tabak iets uitwijst is het wel dat (semi-) illegaliteit geweldig is voor het opdrijven van de prijs. Door het verminderen van de openlijke concurrentie en het ontbreken van juridische ondersteuning bij klachten kan nu elke domme student straffeloos getild worden. Het laatste dat eigenaren van essay mills zouden moeten willen is een respectabele sector worden.

Lampje

Wat is er toch gevaren in de minister van VROM? Gisteren kwam al naar buiten dat zij de gloeilamp in de ban wil doen. En nu een tweede plan: huishoudens die meer dan gemiddeld energie gebruiken gaan een hogere energieprijs betalen.

De econoom krapt zich achter de oren biij zoveel sociaal gesleutel en zo weinig vertrouwen in het vermogen van de burger om zelf keuzes te maken. Als er externe milieueffecten zitten aan het opwekken van energie, dan is er maar één passende maatregel: verhoog de prijs van stroom met een bedrag dat gelijk is aan de veroorzaakte schade, en gebruik dat geld om de schade te herstellen. Wie dan nog een gloeilamp op wil steken of meer dan gemiddeld energie wil verbruiken, mag dat doen; de hogere kosten betaalt hij of zij zelf. Dure controle op de lampenvloot of het maandelijks verbruik kan achterwege blijven.