Herinnert u zich deze nog?

Het leven gaat door. Een paar oude onderwerpen opnieuw in het nieuws:

Schade

Als het gaat om schade door ongeoorloofd kopiëren en de berichten verspreid worden door het slachtoffer, dan zijn de bedragen vrijwel altijd overdreven. Vaak maakt men een schatting van het aantal kopieën, vermenigvuldigt die met de winkelprijs en noemt dat omzetderving. Dat is zwaar overdreven, maar dat wist u al.

Nu is er weer nieuws in deze categorie: het omzetverlies door software-piraterij in Nederland bedroeg vorig jaar €310 mln. Zelfde soort schatting, maar nu met een verhaal (p.15 van dit rapport [pdf]):

While not every piece of pirated software would be purchased if piracy rates were to go down — some would be substituted, some not used [inderdaad!]— lower piracy rates yield more economic activity which stimulates more software production and purchases. IDC has confirmed this by analyzing the ratio of software spending to hardware spending for the countries in the study, and finds that, as expected, there is a high correlation between piracy rates and that ratio.

Kort gezegd, als het aandeel piraterij met 10 procent-punt daalt, neemt de waarde van de (legale) software op de gemiddelde computer toe, en wel met meer dan je zou verwachten als voorheen-piraten allemaal een nette versie aanschaffen. Details ontbreken maar het lijkt erop dat dit resultaat volgt uit het vergelijken van landen: in land X is 45% van de software illegaal, in land Y 35%, de software-industrie (ten opzichte van de hardware industrie) is in land Y groter dan in land X, en het verschil is meer dan 0,1 keer de softwareomzet in X.

Tja, daar sta je dan. Er zijn twee dingen die ik graag zou willen weten: (1) wat gebeurt er met de hardwareomzet? Een stijging van de ratio software/hardware hoeft niet te betekenen dat er meer software gekocht wordt, een streng anti-kopieerbeleid is een goede reden om minder computers te kopen. (2) Geldt dit ook voor landen over tijd? Het karakteriseren van landen met één getal (piraterij) veegt veel andere verschillen onder de tafel.

Geknipt en geschoren

Hoera, vandaag rolt het 500 miljoenste Philips scheerapparaat van de band. Een mooi moment om ook het slimme prijsbeleid van de scheerapparatenmaker even in het zonnetje te zetten.

Wie eenmaal een scheerapparaat heeft merkt dat de mesjes na pakweg een jaar hun scherpte verliezen. Er zijn nieuwe exemplaren te koop, maar de enige die in het apparaat passen worden gemaakt door Philips zelf. Het alternatief voor nieuwe mesjes is een nieuw scheerapparaat.

Dat biedt mogelijkheden om prijs flink boven de marginale kosten te zetten en het moet gezegd, dat hebben ze in Eindhoven goed in de gaten. Neem bijvoorbeeld mijn eigen apparaat, dat momenteel voor €60 over de toonbank gaat. Er gaan drie van deze mesjes in, à €11,75 per stuk. Ik denk dat die prijs dicht bij het optimum ligt: veel hoger dan de kosten (of zijn de behuizing, de motor, de batterij en de verpakking echt zo goedkoop?) en net onder het punt waarop iedereen besluit de oude scheerder weg te gooien, met het risico dat de nieuwe een Braun is. Hulde!

Flits!

En dan nu een bericht uit België. De nieuwe flitspalen in Brussel flitsen zoveel, dat het Justitieel Incassobureau aldaar het werk niet meer aankan. En dus worden de kasten hoger afgesteld, zodat tot er bij overtredingen tot 36 km/uur niets gebeurt.

Mooi getal, niet? Ik stel me zo voor hoe het berekend is: de capaciteit is X bekeuringen per week, als je de snelste X overtreders van de laatste week bij elkaar zet dan reed de langzaamste van die groep 37 km/uur te hard, en ziedaar, als we de grens bij 36 leggen brengen we de last terug tot X per week.

Het gevolg laat zich raden: door deze verandering van de regels gaat de gemiddelde snelheid van de overtreders verder omhoog, waardoor er nog steeds teveel bekeuringen gaan komen. Benieuwd of de apparaten dan nóg hoger worden afgesteld.

Verkwanseld

Ja mensen, u leest het goed, Nederlandse bedrijven staan in de uitverkoop. Onze nationale trots wordt verpatst aan buitenlanders en Den Haag doet niets. Waar moet dat naartoe?

De tranen springen mij in de ogen bij het lezen van de opening van de Volkskrant vandaag. In één artikel wordt geklaagd dat buitenlanders onze bedrijven opkopen én dat Nederlandse bedrijven de laatste drie jaar “slechts duizend ondernemingen over de grens kochten”. Dat neigt naar Mercantillisme. Beste redacteuren, het is van tweeën een: of u bent tegen internationaal eigendom van bedrijven, ook dat van Nederlanders, of u ziet de voordelen van een wereldwijde kapitaalmarkt en bent ervoor, maar dan ook beide kanten op.

Oh, en welk Nederlands erfgoed staat in de uitverkoop? US Foodservice en LaSalle.

Vrijmarkt

Het zal in uw dorp niet anders zijn, hier liep de vrijmarkt vandaag als een dolle. De omzet zal dit jaar uitkomen op €261 mln, zo blijkt uit een onderzoek. Niet erg betrouwbaar overigens, gebaseerd op verwachte verkopen en dus waarschijnlijk een overschatting. Waarom weten we het niet precies? Omdat er geen BTW geheven wordt, en dat is meteen de reden dat het zo goed loopt.

Ik moest, vanachter mijn stalletje oude kinderkleding, denken aan een opmerking van Cheney in de afgelopen campagne. Hij vond dat het met de economie in Amerika prima ging, maar dat de statistieken niet deugden. Die misten immers de Amerikaanse variant van de vrijmarkt, Ebay. Hier in Nederland gaat de 261 miljoen ook niet in het BBP, omdat de verhandelde goederen al eerder als finale levering geteld zijn. Toch is de markt welvaartverhogend, omdat bij elke vrijwillige ruil beide partijen beter af zijn. Wat nog meer mooi is aan dit instituut:

  • Het lost een coördinatieprobleem op. Omdat iedereen op 30 april zijn spulletjes verhandelt is er ook een groot kopend publiek op de been. Daar gaat het bij dat andere Amerikaanse instituut, de garage sale, nog wel eens mis.
  • Het is hét jaarlijkse moment waarop alle slecht verhandelbare goederen even liquide worden. Hoewel dat tegenwoordig, met Marktplaats, ook in de rest van het jaar wel meevalt.
  • Mijn favoriet: lokatie-externaliteiten. Zoals bij geen andere markt is iedere verkoper hier een koper. Geregeld verlaten verkopers hun spulletjes om bij de buurman wat aan te schaffen. Dus heeft het veel zin om met z’n allen bij elkaar te gaan zitten.

Klassejustitie

Tt070427-1 De rechter in Amsterdam heeft uitspraak gedaan in de Dexia-leasezaak. In het kort: beleggers lieten zich verleiden om te speculeren met geleend geld, verloren en bleven zitten met een schuld. Daarna spanden ze een zaak aan tegen de bank die erom draait dat de beleggers van tevoren niet op de hoogte waren gesteld van de risico’s.

De uitspraak is bijzonder: een vergoeding gaat worden vastgesteld op basis van “salaris, opleidingsniveau, beleggingservaring en vermogen van de gedupeerde”. Hoe minder ervaren en opgeleid, hoe meer vergoeding, dat begrijp ik. Immers, die zaken maken het meer waarschijnlijk dat het contract niet goed begrepen is. Maar hoe rijker, hoe lager de vergoeding… wat zou daar achter zitten?

update: Hier staat een samenvatting van de uitspraak, dit is de relevante passage:

Daarbij gaat het erom of de afnemer de lease-overeenkomst ook zou hebben gesloten indien Dexia haar zorgplicht niet zou hebben geschonden. Omdat dit achteraf niet meer goed is vast te stellen, moet volgens de rechtbank een schatting worden gemaakt.

De rechtbank veronderstelt hier dus dat beleggers met veel geld eerder risico genomen zouden hebben dan beleggers met weinig geld. Is dat redelijk? Uit de standaard beleggingstheorie ken ik geen Euler-vergelijking waarin het vermogen een rol speelt. Maar zo goed zit ik daar ook niet in. Iemand?

In de praktijk

Het is altijd mooi om te zien dat standaardsituaties uit de theorie zich nog steeds voordoen in de praktijk. Neem deze: een producent zal aanbieden als de prijs hoger is dan de marginale kosten, ongeacht het feit dat de prijs misschien lager is dan de gemiddelde kosten.

Door het grote aanbod van asperges als gevolg van het aanhoudende onverwacht warme weer zakken de prijzen van asperges. Boeren klagen dat ze er niets meer op verdienen, zelfs fors verlies op leiden. [oei-spelling! TK] Voor de beste kwaliteit asperge krijgt de boer nu nog maximaal 3 euro per kilo en dat is niet genoeg om de kosten te dekken. (de Volkskrant)

Troost voor de boeren: de tijd van die smalende economen komt nog wel.