Italiaanse toestanden

Dat politici creatief kunnen zijn met cijfers is bekend. Maar ex-premier Berlusconi maakte het wel erg bont. Volgens deze website liet de man vlak voor de laatste verkiezingen onder alle Italianen een verkiezingspamflet verspreiden waarin werd gemeld dat het inkomen per hoofd in Italie sinds 2001 gestegen is van $24.670 naar $27.119, een stijging van 10%.

Dat is leuk en aardig, maar Italianen worden betaald in euro’s, niet in dollars. En de dollar is in deze periode 30% in waarde gedaald. Gemeten in euro’s is het Italiaans inkomen per hoofd dus met zo’n 15% gedaald.

WK kaartjes

Tijdens het vorige EK vroeg ik aan een kennis, vers terug uit Portugal, hoe ik mijzelf kon verzekeren van een kaartje voor een wedstrijd van Oranje tijdens het aanstaande WK. Het recept luidde als volgt: zsm lid worden van de erkende supportersclub, een aantal oninteressante kwalificatieduels bijwonen en aldus tot de groep toetreden waaronder opties om kaarten te kopen verloot worden. En dan maar hopen.

Een interessant allocatiemechanisme waarbij niet de prijs, maar het doorzettingsvermogen en misschien wel de echte liefde voor het elftal bepalend zijn. Het argument om op deze manier de kaarten te verdelen bestaat uit twee delen: (1) Het komt de sfeer ten goede als het stadion gevuld is met liefhebbers in plaats van tweeverdieners en (2) Het Nederlands elftal is nationaal bezit en mag niet uitsluitend optreden voor mensen met een grote beurs. Hoewel je vragen kunt hebben bij de efficiëntie van het huidige verdelingsmechanisme is voor de argumenten wel iets te zeggen, al is het de vraag of je álle kaarten op die gronden moet voorbehouden aan liefhebbers.

Maar ja, wie markttransacties verbiedt loopt het risico op een zwarte markt. Zo is daar nu ticket unlimited, dat 10,000 extra kaarten gaat verkopen aan mensen met een grote beurs. Best lullig, als je 90 minuten Nederland-Andorra hebt aangezien en bij de loterij net buiten de boot bent gevallen. Maar onvermijdbaar als je kijkt naar de officiële prijs (€ 60) en de marktprijs (tot € 2000).

Maar is het erg? Waarschijnlijk komen de kaarten van buitenlandse bonden die ze liever aan ons verkopen dan aan hun landgenoten. Netto leidt de operatie dus tot een verruiming van het aanbod, en tot meer Oranje in het stadion. Daar kan eigenlijk niemand tegen zijn. Het bericht dat de CDA-fractie de staatssecretaris van voetbalzaken heeft gevraagd “hoe dergelijke zaken zijn te voorkomen” zal dan ook wel op een foutje berusten.

(Overigens blijft het nog steeds lastig om toe te slaan)
ticketsunlimited.png

Franse slag

Een schokkend artikel in de International Herald Tribune dit weekend over het economie-onderwijs in Frankrijk (zie ook hier). Dat onderwijs blijkt zich met name te richten op het Conflict tussen Arbeid en Kapitaal, en over hoe de overheid de werkloosheid kan oplossen door iedereen ambtenaar te maken. In de leerboeken staan teksten als “het salaris dient primair te worden beschouwd als koopkracht: het verlagen van salarissen leidt onvermijdelijk tot deflatie en dus tot een hogere werkloosheid.” Om die werkloosheid te verlagen dienen de salarissen dus verhoogd te worden. Concurrentie is ongewenst, slechts de overheid kan er voor zorgen dat alles goed komt. Het gevolg? Slechts 36% van de Fransen vindt een vrije markt een goed idee, tegen bijvoorbeeld 74% van de Chinezen(!). Plus natuurlijk de massale demonstraties de afgelopen weken, die tot gevolg hadden dat een plan dat de werkloosheid onder jongeren zou verlagen, nu in de ijskast wordt gezet.

Zo blijkt maar weer eens: goed economie-onderwijs leidt tot lagere werkloosheid.

Kortzichtig

Het meest kortzichtige bericht van de dag staat in de Telegraaf:

Het grootschalige witwassen van crimineel geld in ons land is niet alleen een groot strafrechtelijk probleem: het is heel erg goed voor de economie. De vele miljarden die criminelen rondpompen zijn een forse opkikker voor de economische groei, het inkomen, werkgelegenheid […]

Blijkt uit onderzoek in opdracht van, nota bene, het ministerie van justitie. Is het waar? Waarschijnlijk wel, op korte termijn. Al het geld dat, om wat voor reden dan ook, uit het buitenland binnenvloeit en hier wordt uitgegeven is goed voor iedereen die iets te koop heeft. Dat het geld elders met misdaad is verdiend, dat is natuurlijk niet zo netjes, maar geld is geld.

ruleoflawgdp.pngMaar dan de iets langere termijn. Als tout crimineel Europa hier de was komt doen, kun je op je vingers natellen dat het bergafwaarts gaat met het handhaven van de Nederlandse wet. Al die, met miljoenen strooiende, gangsters zijn dan wel goed voor de middenstand maar erg slecht voor de rule of law. En laat dat nu weer desastreus zijn voor de economische groei. U gelooft het niet? Probeer dan eens de Weil Data Plotter om de puntenwolk links te maken. De punten zijn landen, horizontaal de rule of law index en verticaal het inkomen per hoofd.

Mooi buiten de deur houden dus, dat criminele geld. Voor mensen die trouwens altijd al hebben willen weten hoe dat moet, witwassen, is er morgenochtend in Goedemorgen Nederland een interview met mijn collega Brigitte Unger, expert daaromtrent.

G14 wil nog meer geld

Eerder eisten de Europese topclubs verenigd in G14 ten onrechte al 860 miljoen euro van de FIFA ter compensatie van de schade die de clubs de laatste tien jaar hebben geleden wegens blessures van topspelers na interlands. Nu eisen diezelfde topclubs 200 miljoen ter compensatie voor het afstaan van spelers voor het komende WK. En ook deze claim lijkt nergens op gebaseerd.

Stel dat u als topclub een veelbelovende speler in uw gelederen heeft. U verwacht die speler na dit seizoen voor een leuk prijsje, pakweg 5 miljoen euro, te kunnen verkopen. Maar nu blijkt de speler tijdens het WK uitstekend te presteren. Zijn marktwaarde schiet naar 20 miljoen euro. Netto winst voor de club: 15 miljoen euro. Goed, daar staat het risico van een blessure tegenover, maar het zal me niet verbazen als de rekensom voor de club uiteindelijk nog steeds positief uitvalt. Met andere woorden: juist de club zou de FIFA moeten betalen om haar topspelers te mogen laten optreden in de etalage van het WK, niet andersom.

Compensatie

Wat willen politieke partijen met u? Vroeger was het duidelijk, de linkse partijen waren er voor de armen de en rechtse voor de rijken. Tegenwoordig ligt het complexer.

Een goede manier om de partijen van nu te onderscheiden is door te kijken naar hun opvattingen over risico. Over het algemeen kun je stellen dat rechtse partijen vinden dat de burger zelf zoveel mogelijk risico moet dragen, terwijl linkse partijen het liefst zoveel mogelijk via de staat verzekeren.

Een mooi woord dat precies uitdrukt wat linkse mensen wel, en rechtse mensen niet willen, is compenseren. Er gebeurt iets onverwachts (een prijs stijgt, een omzet daalt) en meteen roepen allerlei politici dat burgers gecompenseerd moeten worden. Dat veronderstelt dat de staat een soort impliciete verzekeringsmaatschappij is, waarbij de verzamelde burgers een verzekering tegen onverwachte ontwikkelingen hebben afgesloten.

Dat de ene partij daar meer de neiging toe heeft dan de andere, toont dit stukje econo-linguistiek: hieronder staat het aantal hits bij een Google-zoekopdracht naar de woorden compenseren en compensatie op de websites van vier politieke partijen. Oordeelt u zelf.

Compenseren Compensatie
vvd.nl 41 70
cda.nl 53 91
pvda.nl 628 602
sp.nl 425 20,200

Hou de hotspots gescheiden!

Vanaf deze week kunnen abonnees van KPN gebruik maken van hotspots van T-Mobile, en andersom. Via een hotspot kun je tegen betaling draadloos internetten. “Abonnees van de twee aanbieders kunnen daardoor in één klap op ongeveer het dubbele aantal plaatsen in Nederland terecht voor snelle draadloze toegang tot internet.” ronkt de Telegraaf. Misschien is het mijn cynische geest, maar van zulke berichten word ik altijd achterdochtig. Twee concurrenten die gaan samenwerken ten gunste van de klant, daar moet een addertje onder het gras zitten. In dit geval zitten er zeker twee.

Het eerste addertje. Stel dat er in Amsterdam twee plaatsen zijn waar veel geinternet wordt, een Grand Cafe en het Centraal Station. Stel ook dat op dit moment T-Mobile al een hotspot heeft in het Grand Cafe, terwijl KPN er eentje uitbaat op het Centraal Station. Beide bedrijven moeten nu een afweging maken. Om aantrekkelijk te zijn voor vaste klanten die een langdurig abonnement nemen, is het voor KPN van belang om ook internet te kunnen aanbieden in het Grand Cafe. Maar als KPN zelf een hotspot gaat aanleggen bij dat Grand Cafe, dan kan dat nadelig zijn. Er zijn immers ook gelegenheidsklanten, die slechts af en toe een uurtje draadloos internetten. Zo’n gelegenheidsklant zal gewoon zijn laptop openklappen en op dat moment beslissen bij welke aanbieder hij een uurtje internet aanschaft. Uiteraard kiest hij dan voor de goedkoopste aanbieder. Voor beide bedrijven is het daarom van belang dat ze niet op dezelfde lokatie allebei een hotspot hebben. Dat zou immers leiden tot scherpere concurrentie. Voor de aanbieders is het samenwerkingsverband dus ideaal: KPN kan haar vaste klanten internettoegang aanbieden in het Grand Cafe, zonder dat dat tot scherpere concurrentie leidt voor gelegenheidsklanten. Voor T-Mobile en het Centraal Station geldt uiteraard hetzelfde. Op die manier leidt het gezamenlijk aanbieden van hotspots tot minder concurrentie en dat is nadelig voor de klant.

Het tweede addertje. Ik weet niet hoe KPN en T-Mobile een en ander gaan verrekenen, maar waarschijnlijk zal dat gaan via wat in de telefoniewereld bekend staat als interconnectietarieven: KPN betaalt T-Mobile voor elke minuut dat een KPN-klant gebruik maakt van een T-Mobile hotspot, en andersom. Interconnectietarieven zijn een ideale manier om prijzen kunstmatig hoog te houden. Ga maar na: het tarief dat KPN aan de eindgebruiker vraagt, zal nooit lager zijn dan het tarief dat het aan T-Mobile betaalt. Door een kunstmatig hoog interconnectietarief af te spreken, kunnen beide bedrijven er zeker van zijn dat ze allebei een hoge prijs aan de eindgebruiker in rekening zullen brengen. En ook dat is nadelig voor de klant. Het is precies wat de mobiele telefonieaanbieders in Europa doen en waar de Europese Commissie nu een stokje voor gaat steken. Ironisch genoeg werd dat bekend op dezelfde dag dat KPN en T-Mobile aankondigden samen hun hotspots aan te gaan bieden.

Pakkans

De politie gaat binnenkort op de Nederlandse snelwegen de nummerplaat van elke passerende auto scannen, om bestuurders met uitstaande boetes of veroordelingen meteen van de weg te halen. In reactie op een vergelijkbaar programma in de VS schreef beveiligingsdeskundige Bruce Schneier al eens een aardig artikel, en hij was het ook die het volgende aan de kaak stelde:

Het afschrikkend effect van een boete bestaat eigenlijk uit twee delen: de hoogte van het boetebedrag en de pakkans. Vermenigvuldig die twee en u heeft de verwachte boete. Als een potentiële crimineel zich nu opstelt als een kleine ondernemer (Gary Becker is beroemd geworden met deze hypothese) dan zal hij die verwachte boete vergelijken met de verwachte opbrengst van de misdaad. Het is dus zaak de verwachte boete goed vast te stellen: niet te laag, om misdaad te voorkomen en niet te hoog, om proportioneel te zijn met de ernst van het feit.

Maar met het nieuwe surveillancesysteem gaat een van de twee elementen in de verwachte boete, de pakkans, flink omhoog. Daarmee stijgt ook de verwachte boete voor een feit. Ervan uitgaande dat die juist optimaal was vastgesteld, dan kan de wetgever maar één ding doen: met de introductie van de automatische scanner kunnen de boetebedragen omlaag.

Verstoor maar raak

Oh hemel, nu dit weer. De PvdA, nog maar net bekomen van de verkiezingswinst, laat de proefballonnen links en rechts (nou ja, links) opstijgen. Daar is er weer één: Sharon Dijksma vindt dat vrouwen die gestudeerd hebben en niet werken een boete moeten betalen.

Waar te beginnen? Het onderwijs in Nederland wordt gesubsidieerd: een studente betaalt veel minder voor haar opleiding dan de kosten ervan, en het verschil wordt gedekt door Den Haag. Waarom eigenlijk? Omdat de opbrengsten van een opleiding deels extern zijn voor de student: opgeleide mensen verhogen de productiviteit van anderen, zorgen voor een geïnformeerd electoraat, doen aan innovatie, etcetera. Fijn voor de staat, minder belangrijk voor de studente, en dus is er een subsidie.

Nu zijn er mensen die de subsidie krijgen, maar hun studie niet echt gebruiken. Dat was natuurlijk niet de bedoeling, en dus moet er een instantie komen die bekijkt of afgestudeerden wel aan het werk zijn, onder dwang van een boete. Met inspecteurs natuurlijk, een mogelijkheid van beroep, de gebruikelijke ambtelijke organisatie.

Maar beste Sharon. Is het niet zo dat wie niet werkt, elke twaalf maanden een boete ter hoogte van een jaarsalaris betaalt? Hoeveel meer zou je ze willen aanslaan? En zou dat uitmaken? En is het niet een beetje raar om de opleidingsbeslissing én de arbeidsaanbodsbeslissing zo te gaan verstoren, terwijl je hetzelfde effect bereikt door de studiebeurs om te zetten in een lening? Zonder ambtelijke handhaving?

G14 eist schadevergoeding

De 18 machtigste Europese voetbalclubs, de G14, eisen 860 miljoen euro aan schadevergoeding van de FIFA als compensatie voor de afwezigheid van hun topspelers de laatste tien jaar vanwege opgelopen blessures bij nationale elftallen. Wat een onzin! Opportunistische geldkloppers, dat zijn het! Salarissen en transferbedragen voor topspelers worden immers bepaald op een vrije markt. En op die markt wordt al rekening gehouden met op te lopen blessureleed.

Een simpel voorbeeldje. Stel, een topclub heeft een topspeler op het oog. In principe, en in gezonde staat, zou de club 10 miljoen euro voor deze speler over hebben, in transferbedragen en salarissen. Maar de club weet ook dat de speler zo goed is dat hij geselecteerd zal worden voor zijn nationaal elftal. Dat impliceert een kans van zeg 10% dat deze speler blessures oploopt waardoor hij voor zijn club waardeloos is. Hoeveel zal de club dus op de arbeidsmarkt voor deze speler willen betalen? Inderdaad, 9 miljoen: de kans op een gezonde speler (90%) keer de waarde van een gezonde speler (10 miljoen).

En nu wil deze topclub via G14 nog eens 1 miljoen euro voor deze speler vangen! Als ‘schadevergoeding’! Dat is niet eerlijk, want die 1 miljoen hadden ze al minder betaald voor deze speler, juist omdat ze bij het inkoopbeleid rekening hebben gehouden met de kans dat hij wel eens geblesseerd zou kunnen raken bij een interland. Als er iemand recht heeft op zo’n schadevergoeding, dan is het dus wel de speler zelf.