Tag: Buiter

Schelling in Frankfurt

Het manoevreren in de Europese schuldencrisis blijft mooie voorbeelden geven van Schelling’s “zwakte is sterkte”-inzicht [eerder hier]. Vandaag zien we het terugkomen in Buiter’s laatste stuk [pdf]:

The weakness of the EU national political leadership vis-à-vis its backbenchers and its citizens becomes a source of strength in its contest of wills with the ECB about whether an explicitly fiscal or a quasi-fiscal facility should take on the bulk of the official exposure to the EA periphery sovereigns: “Of course we would love to create a €3trillion ESM, but we have little hope of getting that past our transfer-Europe fatigued parliaments and voters”, is likely to be a fair summary of the argument used by the core EA fiscal authorities that finally causes the ECB to cave in.

Ondertussen stuur ik u vast langs het lemma voor CAC’s, een term die komende weken nog wel eens voorbij zal komen.

Buiterismen

Het is nog altijd jammer dat we voor Willem Buiter niet meer naar zijn weblog kunnen, en dus zijn aangewezen op schrijfsels en bijeenkomsten van zijn bank. Vanmiddag was er weer een bijeenkomst; ik maakte wat aantekeningen.

  • Centrale banken in de Westerse wereld zitten tegen de zero lower bound en moeten dus fratsen als QE uithalen. Wacht even, de nulgrens? In Engeland staat de beleidsrente op 0,5% en in Europa op 1,0%. Dat zijn, zegt Buiter met een glimlach, de Britse nul en de Europese nul. Voortgekomen uit koppigheid van de centrale bankiers, en een kleine extra kostenpost voor de economie. Dat dacht ik altijd al, maar het is prettig om het van een autoriteit te horen. Overigens ziet Buiter de ECB dit jaar toch nog verder door de knieën gaan.
  • De Keynesiaanse Laffer curve: het idee dat bezuinigingen leiden tot krimp, en daarmee tot dalende belastingen en stijgende overdrachten, zodanig dat de bezuiniging uiteindelijk het overheidssaldo verslechtert. Het slechte broertje van het inverdieneffect. Theoretisch kan het, maar het is vooralsnog niet aan de orde. Bezuinigen levert lagere tekorten.
  • Financiële repressie. Woord van het jaar. Het tijdelijk buiten werking stellen van de vrije markt door de overheid om acute geldnood te lessen. Opmerkelijk is de rol van de centrale banken: de ECB is de good cop, die tegen zachte voorwaarden veel geld ter beschikking stelt aan banken. De lokale centrale banken spelen bad cop door die banken daarna duidelijk te maken dat het een zeer goed idee zou zijn (wink, nudge) om het geld in staatsobligaties te stoppen (nee, niet dnb natuurlijk, u weet wel wie). Ander middel: boekhoudregels die net doen of het risico op staatsobligaties niet bestaat. Wees op uw hoede, banken maar ook verzekeraars en pensioenfondsen.

Verder komt het waarschijnlijk goed met Italië en Spanje en komen de VS en Japan ook nog aan de beurt voor een rondje schuldencrisis. Dat u het vast weet.

update: meer in het FD.

Supermodel

Economie op televisie. Hoewel de vorige verrichting van de VPRO bitter tegenviel moeten we toch optimistisch blijven. Vanavond een nieuwe kans met de documentaire The World’s Next Supermodel, een beschouwing over het optimale economische model na de teloorgang (is het al zover?) van het Angelsaksisch kapitalisme. De hier veelgeprezen Willem Buiter doet mee, en dat is natuurlijk al een reden om het toestel in te schakelen.

20:55, Nederland 2.

€100.000 garantie

Eerder deze maand werd het gegarandeerde bedrag op Nederlandse rekeningen verhoogd van €20.000 naar €100.000 in een poging het vertrouwen van de clientèle op peil te houden. Immers, als die al haar spaargeld plots opvraagt helpt zij de bank om zeep (zie eerder). Zoals bij alle op vertrouwen en verwachtingen gebaseerde systemen, geldt hier een vreemde logica: hoe hoger het garantiebedrag, hoe kleiner de kans dat het ooit uitgekeerd moet worden. Want stel bijvoorbeeld dat Bos het gegarandeerde bedrag verlaagt naar €1.000, reken dan maar dat iedereen zijn spaargeld boven dat bedrag opneemt. En dus vallen de banken om, die niet op korte termijn aan liquide middelen kunnen komen. En dus moet er uitgekeerd worden en zo leidt de verlaging tot hogere kosten.

Dus wat te denken van de oproep dit weekend van topeconoom* Willem Buiter (eerder) om het garantiebedrag te verlagen? Volgens Buiter geven kleine landen met grote banken veel te hoge garanties af. Met IJsland in het achterhoofd lijkt dat een plausibel verhaal, maar feit is dat een verlaging nou juist een destabiliserend effect heeft, zie hierboven.

Om het risico te beperken is het misschien beter om de omvang van één enkele bank ten opzichte van het garantiestelsel te beperken. Zo kan het hoge bedrag in stand blijven maar neemt het risico voor de staat af. Daar zijn twee manieren voor: kleinere banken of een groter stelsel. Beide zijn denkbaar: de overheid heeft inmiddels bij veel banken een belangrijke vinger in de pap en kan beginnen met het opsplitsen van hele grote banken. Of het garantiestelsel kan op Europees, in plaats van nationaal, niveau worden uitgevoerd. Dat betekent wel dat er ook Europese supervisie moet komen, maar misschien is dit een goed moment om daar eens over te beginnen.

(*) […] beter dan alle Willem Middelkopen, Sweder van Wijnbergens en huisexperts van TROS, EO en SBS samen

Centralebankonafhankelijkheid

Sarkozy heeft voorgesteld dat de notulen van de vergaderingen van de ECB onmiddellijk openbaar worden gemaakt. Als u denkt dat dat een onbeduidende verandering is, dan heeft u het mis. Het NRC heeft een mooi artikel dat ingaat op de mogelijke gevolgen van dat voorstel. Geen goed idee, vind de redacteur, want dat vergroot de mogelijkheid van politieke druk. Buiter betoogt het tegendeel: juist als de stemmingen geheim blijven, is er meer ruimte voor manipulatie.

Politieke druk op de centrale bank

Het zou te ver voeren om ieder bericht dat de Nederlands/Engelse econoom Willem Buiter op zijn blog zet hier onmiddelijk door te plaatsen, maar laten we afspreken dat iedere keer als ik in lachen uitbarst (in de trein zelfs, vanochtend), ik er hier melding van maak.

Vanochtend dus. Het betreft dit verhaal over een schaamteloze poging van de Engelse politiek om de rentebeslissing van vandaag te beïnvloeden. Het is een belangrijk inzicht van de economie dat politici niet vertrouwd kunnen worden met monetair beleid en dat is de reden dat veel centrale banken (de ECB, maar ook de Bank of England) daar onafhankelijk over mogen beslissen. Dat weerhoudt politici uiteraard niet van periodiek gemopper, maar een echte centrale bankier gaat daar niet op in. Sterker nog,

[E]very red-blooded member of the MPC must have experienced a momentary urge to stick up two fingers at the forces of darkness by raising Bank Rate by 50 basis points just to teach them the meaning of central bank independence.

aldus Buiter. We zullen eens zien: nog anderhalf uur zo, die zit: geen rentedaling.