Maand: maart 2010

Kwakzalverij

Het blijkt nog verrekte lastig om beoefenaars van de medische wetenschap een kwakzalver te noemen. Je hebt zo een rechtszaak aan je broek en de bewijslast lijkt bij de scepticus te liggen. Ik sta dan ook niet te springen om iets dergelijks in de economische wetenschap te proberen, maar af en toe wordt het me wel ongemakkelijk. Als nietsvermoedende burger kreeg ik vandaag op IEX de volgende advertenties te zien:

Uiteraard moet ik eerst een abonnement nemen op de Gratis Nieuwsbrief om aan te tonen dat de claim linksboven niet klopt, maar in ieder geval is er overweldigend wetenschappelijk bewijs dat dit soort informatie niet bestaat. Voor een index zeker niet en de claim rechtsonder is ook dubieus (540%-geen 539?) . In de VS blijkt dit soort tips vaak frauduleus. Linksonder geloof ik best en als ik 200 aandelentips geef zullen er ook wel een paar gouden tussen zitten, maar dan nog is dit een resultaat uit het verleden.

Je vreest voor de mensen die op zo’n link klikken, maar ik heb de tijd en juridische kennis niet om er werk van te maken. Wie wel?

Stemparadox in Meppel

Vorige week nog beweerde Thijs dat stemmen eigenlijk weinig zin heeft omdat de kans dat jouw stem de doorslag geeft uiterst miniem is.

Nu betekent een kleine kans natuurlijk niet dat het nooit gebeurt. We gaven al eens wat voorbeelden uit de VS. En zowaar, in Meppel haalden PvdA en Christenunie allebei precies 550 stemmen, waardoor voor de laatste raadszetel geloot moest worden.

Een aantal thuisblijvende Meppelse Christenuniesympathisanten trekt zich momenteel de haren uit het hoofd.  Hun stem had wel degelijk de doorslag gegeven.

Stemmen op een Oscar

Nu we het toch over verkiezingen hebben: aanstaande zondagnacht vindt de uitreiking van de Oscars plaats. Niet iets waar we hier normaal gesproken aandacht aan zouden besteden, maar dit jaar is er iets interessants aan de hand met de verkiezingsprocedure. Tot nu toe waren er in elke categorie 5 genomineerden, en won degene met de meeste stemmen van de leden van de Academy. Dit jaar telt de categorie Beste Film tien genomineerden.

Veel interessanter is echter dat niet langer degene met de meeste stemmen wint. Iedereen moet niet alleen zijn eerste keuze opgeven, maar ook een rangschikking van alle andere mogelijkheden. Iedere stemmer levert dus een volledige top 10 in. Stel dat niemand een absolute meerderheid krijgt. De kandidaat met de minste stemmen wordt dan van de lijst geschrapt en van iedereen die op die kandidaat had gestemd wordt haar stem toegewezen aan haar tweede voorkeur. Vervolgens wordt gekeken of er nu wel een absolute meerderheid is. Zo niet dan herhaalt de procedure zich, net zolang totdat er wel een absolute winnaar is. De facto is het systeem identiek aan bijvoorbeeld het Franse systeem met meerdere kiesronden, met als verschil dat iedereen bij voorbaat al opgeeft wat zijn tweede keus zou zijn. In de literatuur staat deze procedure afwisselend bekend als Instant Runoff Voting of Single Transferable Vote of Alternative Vote. Het systeem wordt onder meer gebruikt bij de Australische verkiezingen. Zie ook hier.

Net als elk stemsysteem heeft ook deze z’n nadelen. Dit is een erg mooie video waarin wordt uitgelegd wat er mis kan gaan.

Het effect op de uitslag? Anders dan vroeger moet elke winnaar nu een absolute meerderheid krijgen. Dat maakt het lastiger voor outsiders om toch te winnen. Verwacht dus minder verrassingen.

Marktfalen

Zo, met de lokale stemming achter de rug kunnen we ons gaan richten op het grote spektakel, de verkiezingen voor de Tweede Kamer op 9 juni aanstaande. Bij de voorgaande editie hebben we hier de kolommen volgeschreven over de handel op de Politieke Aandelenmarkt (PAM), georganiseerd door de Volkskrant. We hadden zelfs suggesties voor verbetering.

Maar eens vragen hoe ze het deze keer aan gaan pakken. Het mailtje terug is erg kort:

Vooral vanwege organisatorische redenen ziet de Volkskrant dit jaar af van het organiseren van de PAM.

Ja maar. En wij dan?

Verkiezingen

We hebben het hier bij gelegenheid over verkiezingen en de stemparadox gehad: de kans dat je stem doorslaggevend blijkt is zo klein, dat het verwonderlijk is hoeveel mensen de moeite om te stemmen. Toch toont onderzoek aan dat mensen met meer democratische rechten gelukkiger zijn [eerder]. Dat kan zijn omdat hun overheid beter luistert en daarom de publieke diensten beter aansluiten op de vraag. Maar waarschijnlijker is dat er een vorm van procedural utility speelt: het uitbrengen van zijn stem zelf brengt de mens geluk.

Zoals altijd wordt geluk met name bepaald door relatief bezit. De auteur van bovenstaand onderzoek vertelde mij ooit dat mensen die niet mogen stemmen terwijl de rest dat wel mag (zoals buitenlanders), verdrietiger zijn dan inwoners van een land waar niemand mag stemmen. Denk dus vandaag even aan mij en al die andere inwoners van Nederlandse gemeenten waar vandaag, door omstandigheden, nog geen verkiezingen zijn.

Jacques Polak

En weer is een belangwekkend Nederlands econoom overleden. Jacques Polak, monetair econoom en grondlegger van het IMF overleed afgelopen vrijdag op 95-jarige leeftijd. Zoals altijd heeft Wikipedia een uitstekende biografie. De man promoveerde in 1937 aan de UvA en publiceerde in bladen als Econometrica en de American Economic Review, in die laatste met een belangwekkende analyse van Scrabble die eerder nog onze kolommen haalde.