Slecht weer

Genoeg over de financiele crisis nu, terug naar dingen die er echt toe doen: de beroerde zomer. Gedupeerde ondernemers worden steeds creatiever in het hoofd boven water houden in deze tijden van hevige slagregens. Neem nu dit item op RTV Noord: een campinghouder in Sellingen overweegt een regenvergoeding te gaan aanbieden. Hoewel, 10% korting bij 10 millimeter regen zet nu niet echt zoden aan de dijk, en is eerder prijsdiscriminatie dan een verzekering. De uitbater weet dat hij niet arm zal worden van deze actie, op de camping regent het immers aanzienlijk minder dan in de rest van Nederland. Ja heus. Het filmpje is vrij hilarisch, vooral voor hen die het lokale dialect machtig zijn.

Nee, dan Droompark Hooge Veluwe; die biedt deze maand een echte verzekering tegen slecht weer. Maar dan moet het op de camping wel gedurende 5 dagen beneden de 20 graden blijven. Of het op deze camping aanzienlijk warmer is dan in de rest van Nederland vermeldt het bericht niet. (dank aan Peter)

Crisis update

Enkele observaties naar aanleiding van de recente beursval:

  • Roger Myerson probeert te snappen waarom een downgrade van de VS toch leidt tot hogere prijzen van Amerikaans schuldpapier.
  • Niet alleen houders van Grieks schuldpapier maken zich zorgen over de waarde van hun bezittingen. Denk ook eens aan de zielen die nog wanhopig een exemplaar van Dow 36.000 of, nog erger, The Great Depression of 1990 op de tweedehands markt proberen te slijten.

Profijt

Merkwaardig bericht in de Volkskrant vanochtend: De 10% rijkste huishoudens zouden “financieel het meest profiteren van de overheid”. Niet heel verrassend, aangezien de hypotheekrenteaftrek ook als “financieel profijt van de overheid” blijkt te worden meegerekend.

Dat lijkt me een vreemde redenering. De rijksten betalen in Nederland verreweg de meeste belasting, vanwege de hypotheekrenteaftrek is die belasting net wat lager, en dus zou hun profijt van de overheid hoog zijn!?

Profijt van de overheid zou toch op zijn minst als netto bedrag moeten worden berekend, niet als bruto.

VWO en HAVO

Intrigerend: zeven leerlingen van het Hogeland College te Warffum zijn gezakt voor het VWO, maar hebben nu toch een HAVO-diploma gekregen. De reden: het VWO examen bestaat uit 7 vakken dus als je het slechtste vak schrapt voldoe je wellicht nog wel aan de eisen van de HAVO, waar het examen immers uit slechts 6 vakken bestaat.

Is dat eerlijk? Stel dat een eindcijfer met name wordt bepaald door toeval. Iemand die het met 7 vakken mag proberen heeft dan aanzienlijk meer kans op 6 voldoendes dan iemand die het maar met 6 vakken mag proberen. Niet eerlijk dus: iemand die 7 vakken mag proberen is in het voordeel

Maar ook als een eindcijfer met name bepaald wordt door inzet in plaats van toeval, kan een rationele leerling er nooit slechter van worden door een extra vak te doen. In het meest extreme geval kan hij er gewoon voor kiezen geen tijd te steken in een van die vakken, zodat hij zich de facto in dezelfde situatie bevindt als iemand die maar 6 vakken probeert. Maar waarschijnlijk is het optimaal een andere tijdsallocatie te kiezen, en in dat geval is hij dus strikt beter af.

Ergo: het is niet eerlijk.

Op zondag in Apeldoorn

De afgelopen week verbleef ik in een bungalowpark onder de rook van Apeldoorn. Maar ja, het bloed kruipt waar het niet gaan kan, economie is overal en dus viel in de wachtruimte van de Chinees mijn oog op dit artikel in de plaatselijke krant.

Wat is er aan de hand? Op grond van wettelijke bepalingen mogen er in Apeldoorn op zondag 8 supermarkten open zijn (meer details hier). Uiteraard zijn er meer dan 8 liefhebbers. Nu hebben wij wel eens de neiging om te pas en te onpas te pleiten voor een veiling, maar in dit geval lijkt dat toch echt een redelijk ideale oplossing (deze bijvoorbeeld): de uitkomst is economisch efficient en het levert ook nog eens wat inkomsten op voor de gemeente. Is concurrentie een probleem, dan kan in zo’n veiling ook nog eens een maximum worden gesteld aan het aantal vergunningen dat een keten krijgt.

Maar welke oplossing werd gekozen? Een loterij.

Dat ging dus mis:

De loting had een onevenwichtige verdeling tot resultaat. Niet één Albert Heijn kreeg permissie, drie Lidls wel. [Economiewethouder]Wegman beaamt dat de uitkomst erg ongelukkig was.

Het wordt nog gekker:

Wegman wil dat de supermarktketens alsnog proberen gezamenlijk tot een akkoord te komen over welke winkels op zondag open gaan.

In opdracht van de politiek mogen de ondernemers nu dus om de tafel gaan zitten om de markt te verdelen.

Pensioenen

Het is een week geleden dat het nieuwe pensioenakkoord bekend werd gemaakt. De reacties van de meeste economen zijn niet heel positief. Dat hangt vooral op de rekenrente die pensioenfondsen mogen hanteren. Na de financiele crisis leek iedereen het er over eens dat pensioenfondsen minder risico’s moeten nemen, in het nieuwe plan krijgen ze juist een prikkel om dat veel meer te doen. Actuaris Euverman vat het in het FD samen:

In het huidige pensioencontract wordt gerekend met de risicovrije rente. In het nieuwe reken-je-rijk-voorstel van de Stichting van de Arbeid mag alvast worden gerekend op een mooi rendement in de toekomst.  Daarmee staan de pensioenfondsen er ineens een stuk beter voor. Wellicht nog erger is dat een risicovol beleggingsbeleid wordt beloond. Hoe risicovoller het beleggingsbeleid, hoe hoger het verwacht rendement, hoe beter het fonds ervoor staat. Enkel op papier natuurlijk want het vermogen van het pensioenfonds is na deze tovenarij nog steeds exact hetzelfde als daarvoor. Maar toch kan het geld alvast worden uitgekeerd, aldus de Star.

En dat betekent kort samengevat natuurlijk dat de huidige pensionados gewoon hun geld krijgen, het systeem vroeg of laat geheid gaat instorten, en de jonge generatie naar zijn centen kan fluiten.

Mathijs Bouman heeft het over een verliesverdubbelaar, hoogleraar Risk Management Theo Kocken  geeft het plan een 1, Henriette Prast heeft het over een Ponzi-game, maar dan eentje waar je verplicht aan mee moet doen, Bas Jacobs over een ongedekte rekening, Paul Tang vindt zelfs pokeren eerlijker, en de huiseconoom van de Jonge Democraten heeft het over politiek verraad.

Toch nog iets waar alle economen het over eens zijn.

Open deuren

Geeft Den Haag teveel geld uit aan extern onderzoek? Enerzijds natuurlijk niet. Meer economische expertise inhuren, daar zijn we vaak een voorstander van. Anderzijds ook weer wel. Zo was er recent sprake van dat de politiek pomphouders wil verplichten hun prijzen op een website te publiceren. Op zich wat vreemd, want zo’n website is er al jaren. Leasemaatschappij Athlon heeft al sinds 2005 de benzineprijzen van bijna alle pompstations op haar website, dagelijks geupdate. Tegenwoordig is er zelfs een app voor uw mobiele telefoon.  Ook uw TomTom levert hoogstwaarschijnlijk actuele benzineprijzen. In Den Haag hadden ze dat blijkbaar allemaal nog niet door, maar gelukkig heeft minister Verhagen een onderzoeksbureau ingehuurd om het allemaal uit te zoeken. Gister stuurde hij de conclusie naar de kamer.

Uit onderzoek van onderzoeksbureau Ecorys blijkt dat via navigatiesystemen en smartphones de prijzen van meer dan 80 procent van de Nederlandse tankstations al vergeleken kunnen worden.

Van je vrienden

We hadden het er al eerder over: de vriendenloterij. Als jij een prijs wint, doen je vrienden dat ook en dat is dan leuk. Nu kregen deelnemers vorige week een brief thuis met de mededeling dat er op basis van de vele reacties het een en ander aan de loterij gaat veranderen. Het geeft een vrij hilarisch inkijkje in hoe de gemiddelde Nederlander aankijkt tegen geld en vrienden:

  • Gaat het om (geld)prijzen met een waarde hoger dan 10.000 euro dan gaf u aan drie vrienden wel genoeg te vinden [?¦]
  • De prijs die u zelf wint wilde u graag groter dan die voor uw vrienden. Voorbeeld: wint u een miljoen, dan voor uw drie vrienden ieder € 100.000,-

Voor een econoom blijft het lastig te verkroppen, die loterij. Wie immers 1.3 miljoen in zeg de Staatsloterij wint, kan zelf bepalen hoeveel hij daarvan aan welke vrienden geeft. Maar de vriendenloterij legt de facto op dat je van dat bedrag minstens een ton aan drie verschillende vrienden geeft. Die optie heb je bij de Staatsloterij ook, maar daar hoeft het niet. De vriendenloterij beperkt dus je opties en daarom zou je denken dat deelnemers bereid zijn minder te betalen.

Overigens voorspelde ik in het vorige bericht dat deelnemers massaal hun vriendschap op Marktplaats te koop zouden aanbieden. Dat blijkt inderdaad het geval.

Knot

Verrassend: zojuist werd bekend dat collega Klaas Knot uit Bedum de nieuwe president van de Nederlandsche Bank.  Hij was sinds 2009 topambtenaar van Financien en blijkbaar is dat genoeg om de politiek te doen geloven dat hij een buitenstaander is. Daarvoor zat hij namelijk al 11 jaar bij DNB. Knot studeerde, promoveerde en is hoogleraar in Groningen. Rustige en zeer sympathieke man. Hij promoveerde bij Jakob de Haan, nu hoofd onderzoek bij DNB en straks dus zijn ondergeschikte.

Graag wil ik nog opmerken dat ik als een van de eersten heb mogen kennis maken met zijn leiderschapscapaciteiten aangezien de man in 1987 mijn KEI-leider was (kuch).