Categorie: Radio en TV!

Van 19 naar 20%

In de uitgelekte begroting staat dat het BTW-tarief per 1 januari 2009 stijgt van 19% naar 20%. De opbrengst van deze operatie, zo’n 2 miljard euro, zal worden ingezet om de WW-premie, een belasting op arbeid, te verlagen. Dat geeft natuurlijk

  • herverdeling. Voor de overheid veranderen de inkomsten niet maar voor individuele burgers kan er wel wat veranderen. Wie niet werkt maar wel winkelt, zeg gepensioneerden, gaat erop achteruit. Over het algemeen is de BTW een regressieve belasting, dus de lagere inkomens hebben er meer last van. Tegelijk zal de werkende mens minder premie betalen, tenminste, als iedereen hetzelfde blijft werken en kopen. Maar dat is niet waarschijnlijk, want andere tarieven betekenen ander
  • gedrag. Het doel van de operatie is om, via lagere lasten, meer mensen aan het werk te krijgen. De hoop is dat sommigen van de groep die twijfelt om (part time) te gaan werken, door de lagere lasten over de streep getrokken worden. Of dat sommige werkgevers het nu wél aantrekkelijk vinden om extra personeel in dienst te nemen. Want het is niet op voorhand duidelijk
  • wie gaat betalen. Als de hogere BTW 1-op-1 wordt doorgerekend stijgen de prijzen met 0,84 procent. Maar de winkelier kan er ook voor kiezen de marge te verlagen. Een eerdere BTW-verlaging werd maar voor 70%-80% in de prijs verwerkt. En lagere premies kunnen hogere lonen betekenen, maar ook lagere arbeidskosten. Eén en ander hangt af van de elasticiteiten van vraag en aanbod.
  • In Duitsland is begin dit jaar het BTW-tarief verhoogd van 16 naar 19 procent, ook met het doel de lasten op arbeid te verlagen. Daar gaat het voorlopig goed.
  • Ten slotte is het besluit om budgetneutraal te werken, en dus niet alleen de WW-premie te verlagen, anticyclisch en dat is een goede zaak.

Duidelijk? En nou maar hopen dat het er op de radio net zo mooi uitkomt. Vrijdag, 11:30, Radio 1 update: nieuwe link. (En zie ik iets over het hoofd? Graag voor vrijdag in het commentaar!)

Zagen

Een groot aantal activiteiten waarmee op dit moment Europeanen hun brood verdienen kan goedkoper worden gedaan door Chinezen, transportkosten incluis. Voordeel: het leven wordt goedkoper. Nadeel: die Europeanen moeten iets anders gaan doen. Wat te doen?

De meningen over handel, globalisering, outsourcing, variëren vaak precies met de portemonnee van de ondervraagde persoon. Bedreigde producenten: tegen, het kopend publiek: voor. Het debat is eeuwen oud en economen vertellen al net zo lang hoe het zit: uiteindelijk is iedereen beter af bij vrije handel.

En toch stopt het nooit, de vraag om bescherming voor de eigen industrie. Luister naar deze reportage, vanochtend op Radio 1, en hoor de geïnterviewde vrolijk om heffingen vragen om te voorkomen dat wij, zijn klanten, goedkoper uit zijn. Een passend antwoord voor deze meneer stamt uit 1845.

Last resort

En hup, daar gaat weer 47 miljard euro aan liquiditeit van de ECB de markten in. Dit ANP-bericht telt het op bij de bedragen van vorige week en zet de teller voor het totaal op €156 mrd, een derde van het Nederlands BBP. Gezien de looptijd van de kredieten (één dag) is dat optellen een beetje onzin, maar vooruit. Goed idee van de ECB?

Twee eminente Nederlandse economen laten zich uit. Sweder van Wijnbergen vorige week in het 8 uur Journaal (wie zegt dat economen nooit ergens komen?) vond het prima. Hij schetst de klassieke functie van de ECB als lender of last resort, een bank voor banken die ervoor zorgt dat de kredietverlening aan bedrijven tegen normale tarieven door kan gaan, ondanks het tumult op de financiële markten. Over de diepere oorzaak, de onzekere waarde van ingewikkelde derivaten, zegt hij dat er in de toekomst meer toezicht op die handel moet komen.

Willem Buiter (die trouwens sneller blogt dan Marco en ik bij elkaar) ziet het anders: krediet verstrekken aan banken tegen risicoloos onderpand verhelpt het probleem helemaal niet. Dat probleem is namelijk dat niemand de derivaten in kwestie nog wil kopen omdat de waarde ervan onbekend is. De markt ligt volkomen stil, en als onderpand voor ECB-krediet zijn ze in ieder geval waardeloos (update: bij de Amerikanen overigens niet). Volgens Buiter zou de ECB in zo’n geval de handel zelf weer op gang moeten brengen door ongelimiteerd te kopen en te verkopen tegen prijzen, vast te stellen door het bankpersoneel.

Reken maar dat dat voorlopig niet gebeurt. Maar het stuk van Buiter staat bol van de inzichten en is zeker de moeite waard voor iedere econoom die deze week op verjaardagen uit moet leggen wat er nu weer gaande is op de beurs. (update 2: verwijs uw zwager ook naar dit artikel van, daar is-tie weer, Maarten Schinkel in de NRC.)

Meer economie bij de BBC

BBC radio 4 wordt plotseling overspoeld door economie. Ook Tim Harford maakte deze week een programma voor de zender, dat nog een week hier te beluisteren is. Het onderwerp? Een van onze favorieten: niertransplantatie. En immorele markten in het algemeen. Toevalligerwijs precies het onderwerp waarover ik afgelopen december nog een discussieavond voor Groningse studenten heb verzorgd, maar dit terzijde. Wie liever leest dan luistert vindt hier een transcript. [via]

Nu we het toch over nieren hebben: minister Klink heeft eerder deze week besloten het advies van de Gezondheidsraad op te volgen dat nierpatienten niet hun eigen donor mogen aanbrengen. Zeer spijtig.

Kraak, ruis

Al een paar dagen terug van vakantie zit ik te broeden op een pakkende economische analyse van Noorwegen. Vooralsnog komt er weinig, het is een lastig land om te begrijpen. Dat was al bekend.

Maar dan dit. Vanmiddag in de auto, in de bossen rond Tilburg, draaide ik aan de knoppen van mijn radio in de hoop iets anders dan de Tour te kunnen horen. Kom ik op de lange golf (kraak, ruis) zomaar terecht tussen vier mensen die een intelligent gesprek voeren over Adam Smith’s Wealth of Nations. Een flinke discussie over de betekenis van Smith’s argumenten, toen en nu, misbruik in het heden, inzichten die overeind blijven. Eén van hen heeft er zelfs een eigentijdse analyse over geschreven. En dat zomaar een half uur lang.

De BBC natuurlijk. U kunt het programma hier, in hifi stereo, ook beluisteren. Dan ga ik ondertussen mijn kijk- en luistergeld terugvragen en omwisselen in ponden (briefjes van 20, graag).

Programmagegevens

Het was ons bijna ontschoten, maar het is de moeite waard om nog even bij stil te staan. Vorige week bleek dat de omroepen hun monopolie op programmagegevens gaan verliezen. Ook historisch aardig: ooit was dit een van de allereerste zaken die bij kartelwaakhond NMa speelde.

De SP is tegen. Het opgeven van het monopolie gaat 20 miljoen euro kosten, redeneert de partij, en dat mag niet ten koste van de programma’s gaan. Toch vreemd. Je zou verwachten dat die 20 miljoen efficienter op te brengen is middels een belastingverhoging dan via een marktverstorende monopolieprijs.

Terug naar de eurometer

We schreven er gisteren al over. Wetenschappelijk verantwoord was het natuurlijk allemaal niet, maar omroep MAX deed toch een hele verdienstelijke poging om het Nederlandse volk genuanceerd over de euro te laten denken, met de onvermijdelijke Arnold Heertje als deskundoloog in de zaal. In een nogal chaotische finale bleek dat iedereen er op vooruit is gegaan, behalve de AOW’ers. Of dat de werkelijke situatie of de perceptie van de ondervraagden was, dat werd niet helemaal duidelijk. De test kunt u zelf hier doen, het programma is hier terug te zien.

Hilarisch hoogtepunt: Paul Hermanides van Koninklijke Horeca Nederland wist met een stalen gezicht te beweren dat de horecaprijzen zo gestegen zijn omdat in de sector nu niet meer zwart gewerkt wordt.

Eurometer

Vanavond belooft seniorenomroep MAX in een “groots live televisie-evenement met bijzondere feiten en hilarische fictie” een antwoord te geven op de vraag “is uw leven écht duurder geworden sinds de euro?”. Het belooft een BNN IQ-test-achtige constructie te worden met bevolkingsgroepen, bekende Nederlanders en sms-ende kijkers:

Speciaal voor dit programma heeft het Nibud de Eurometer ontwikkeld. Als de kijker via sms, per brief of via de website de vragen beantwoordt, krijgt hij een bericht met daarin het lang gezochte antwoord: ben ik rijker of armer geworden door de euro?

Wij zijn bijzonder benieuwd welke methodologie het Nibud hanteert en hopen maar dat dat allemaal goed komt. Iets met consumptiepatronen, zou je denken, waarbij ook rekening wordt gehouden met prijscompensatie en dat soort dingen. Misschien dat hardnekkige misverstanden over extreme euro-inflatie dan eindelijk tot het verleden gaan behoren.

(Overigens dit weekend nog een mooi euro-moment meegemaakt. Iemand vertelde dat iets in het verleden 400 gulden heeft gekost, waarop een meisje vroeg: “Hoeveel euro is dat, mama?”. Zo komt het vanzelf goed met die euro.) 

Eurovisie

Vanavond is de halve finale van het Eurovisie Songfestival. In een veld van 28 deelnemers start Nederland als tiende. Dat is slecht nieuws. Belangwekkend onderzoek van onder meer ondergetekende (pdf hier) laat zien dat iemand die later optreedt veel beter scoort in de einduitslag, en dat dat effect nog veel sterker is bij televoting, zoals ook vanavond het geval is. Voeg daarbij dat buurlanden in hoge mate op elkaar stemmen (bijvoorbeeld gedocumenteerd hier en hier) en Edsilia Rombley is bij voorbaat vrijwel kansloos. Wij moeten hopen op een outlier.