De vis werd duur betaald

Met meer informatie functioneren markten beter, zo roepen economen altijd. Hoe waar dat is, blijkt uit een recent artikel [pdf] in de Quarterly Journal of Economics.

Het artikel kijkt naar de markt voor vis in de Indiase deelstaat Kerala. Die markt is daar enorm belangrijk. Er zijn meer dan 1 miljoen vissers, en 70% van de bevolking eet elke dag vis. Maar de vangst fluctueert nogal, ook tussen regio’s, en daarmee de prijs. Een visser die op zee voer wist die prijzen niet en moest op goed gelukkig ergens aanleggen om z’n vangst te verkopen. Totdat de mobiele telefoon werd geintroduceerd. De visser kan nu een telefoontje plegen om te informeren hoe de prijzen er bij staan en naar aanleiding daarvan besluiten wat hij gaat doen.

Het effect? Verbluffend. Kijk maar eens naar het plaatje:

Vismarkt

Verticaal staan de prijzen, horizontaal de tijd. De verticale lijn in elke grafiek is het tijdstip waarop in de betreffende regio mobiele telefonie werd ingevoerd. Prijzen werden in een klap een stuk stabieler. Winsten stegen met 8%, prijzen daalden met 4%, verspilling ging van 6% naar nul. [via]

Wacht automobilist terecht nieuw kenteken af?

Vandaag in de Telegraaf:

Consumenten en autodealers wachten met het bestellen van nieuwe auto’s vanwege de komst van de nieuwe kentekenreeks. De eerste nieuwe combinatie, die binnenkort door de RDW wordt afgegeven, is 01-GBB-1. De komst van het nieuwe kenteken met de opvallende drielettercombinatie in het midden, houdt de gemoederen onder autokopers behoorlijk bezig. Wachten kan lonen vanwege een later mogelijk hogere inruilwaarde en het optisch nieuwer zijn van de voertuigen.

De RAI ontkent echter dat er sprake zou zijn van een hogere inruilwaarde:

“Wie een nieuwe auto aanschaft heeft op de kentekenpapieren de datum staan. De kentekenreeks heeft geen invloed op de inruilwaarde. Er wordt altijd naar het bouwjaar, maand en kilometerstand gekeken”, aldus zegsman Harald Bresser.

Niks van waar, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Een nieuw kenteken levert op de tweedehands markt zo’n 4% extra op. En dat kan aardig oplopen. Thijs verwees er al eens naar.

De gok-markup

De Nederlandse staat heeft een monopolie op gokken op voetbaluitslagen gegund aan de Toto. Het idee is dat een monopolie zorgt voor een zorgvuldige benadering van de klant en verslaving tegengaat. Wie weet werkt dat. Maar zoals bekend leidt een monopolie ook tot hogere prijzen en dus is er een prikkel om de inzet elders naartoe te brengen. Internet maakt dat makkelijk en dus klaagt de Lotto, die de Toto uitbaat, over “illegale aanbieders”.

Dat maakt nieuwsgierig naar de markup die de Nederlandse Toto hanteert. Ik weet niet zoveel van voetbal en kwam dus terecht bij de wedstrijd van de week, Feyenoord – FC Utrecht. Wie een euro inzet op 1-0 voor Feyenoord krijgt zeven keer de inzet terug. Concurrent Betfair biedt op dit moment 8,6 keer de inzet maar neemt 5% commissie. Als je kijkt wat je, minus de inleg, terugkrijgt na het correct voorspellen van de 1-0 is dat 6 euro bij de Toto en 7.17 euro bij Betfair. Dat is een markup van bijna 20%. Het is erger bij onwaarschijnlijke uitslagen: de Toto biedt voor 3-3 €23,50 en Betfair €75, een markup van 180%. Als je één gedeeld door de Betfair-uitbetaling neemt als maat voor de kans op een uitslag, kun je onderstaande scatterplot maken:

totomarkup.png

Verticaal staat de Betfair-winst gedeeld door de Toto-winst, een getal dat altijd groter dan één is. Horizontaal de maat voor de waarschijnlijkheid van de uitslag. In ieder geval geldt voor deze wedstrijd: hoe onwaarschijnlijker, hoe hoger het voordeel van “illegaal gokken”.

Baarmoederhalskanker

De Gezondheidsraad wil alle meisjes van 12 jaar voortaan inenten tegen baarmoederhalskanker. Minister Klink moet er nog eens over nadenken, want het kost natuurlijk wel wat.

Opname van deze inenting in het landelijk vaccinatieprogramma kan jaarlijks honderd mensenlevens redden en enkele honderden gevallen van baarmoederhalskanker voorkomen. […] Klink twijfelt of ‘de kosten opwegen tegen de baten’. Het vaccin kost per inenting 125 euro en moet drie keer worden toegediend. Er komen jaarlijks ongeveer 100.000 meisjes voor in aanmerking.

Aha, kosten tegen baten afwegen, daar heb je economen voor. Goed, daar gaan we. Lees verder “Baarmoederhalskanker”

Belastingen

200mrd1.png

Alweer bijna 1 april en dus zit half belastingbetalend Nederland weer te zwoegen boven de boxen 1 en 3. Laten we hopen dat de belastingdienst de floppy met uw gegevens niet opnieuw per abuis formatteert, en van de opbrengst van uw aanslag niet nog meer van die vreselijke tv-spotjes bestelt.

Ach, klagen kun je altijd als betalende burger, maar prijs u ook eens gelukkig met de relatieve eenvoud van het Nederlandse systeem. Toen mijn fiscale partner eindelijk een extra heffingskorting uit haar dure belastinggids opgedoken had bleek het aangifteprogramma die al automatisch aangevinkt te hebben. En wat u er ook van vindt, waarschijnlijk is het elders erger. Zie bijvoorbeeld onderstaande armoede-(ahum)val uit de vakantiepocket van mijn dochter, gecreëerd door de Duckstadse fiscus.

200mrd2.jpg

Schuld en boete

Volgens Nobelprijswinnaar Gary Becker maken criminelen een rationele afweging tussen de verwachte opbrengst van een overtreding aan de ene kant, en de verwachte kosten aan de andere kant. De verwachte kosten zijn gelijk aan de pakkans maal de boete als je gesnapt wordt.

Voor de uitvoerende macht is een implicatie daarvan is dat je met minder frequente controles nog net zo afschrikwekkend kan zijn, als je de boetes tegelijkertijd maar omhoog gooit. De Nederlandse politie lijkt dat nu te begrijpen: morgen gaan boetes met zo’n 20% omhoog, terwijl landelijk verkeersofficier Koos Spee verwacht dat het aantal boetes zal dalen.

Vliegtax en banenverlies

Gisteravond een spoeddebat in de kamer over de kwestie vliegtax. Schiphol riep vorige week dat die belasting 12.000 banen zou kosten.  Staatssecretaris De Jager bezweert dat daar geen sprake van is, haalt CPB-onderzoek aan en concludeert

Nee, herhaalde hij, er is geen sprake van banenverlies; wel zal de groei van werkgelegenheid afnemen met vijf tot tienduizend banen.

Goed, blijkbaar overdreef Schiphol een beetje, maar dat kan je verwachten van een belanghebbende. Wat de berichtgeving echter suggereert, is dat de kamer gerust is gesteld, niet omdat het banenverlies een paar duizend lager blijkt te liggen, maar omdat het gaat om een afname van de groei van werkgelegenheid, in plaats van een verlies aan banen die nu bestaan.

Dat is vreemd. In beide gevallen gaat het om banen die er zonder een vliegtax wel zouden zijn, maar met een vliegtax niet. Voor wie belang hecht aan werkgelegenheid zou het niet moeten uitmaken of die banen op dit moment wel of niet bestaan. Maar blijkbaar gaat het in de politiek niet om werkgelegenheid, maar om het beschermen van mensen die nu een baan hebben. Zie trouwens ook hier.

Coase in Tokio

We schreven er al eens eerder over. Volgens Coase hoeven externe effecten geen probleem te zijn. Als er vrij onderhandeld kan worden, dan komt er toch wel een efficiënte uitkomst tot stand, ongeacht de verdeling van eigendomsrechten.

Nu wordt er in Tokio weer een poging gedaan om een en ander in de praktijk te brengen. Bejaarde automobilisten zorgen daar voor negatieve externe effecten. Ze maken namelijk nogal wat brokken. De oplossing? Massale pogingen om de senioren om te kopen en hun rijbewijs te laten inleveren.

Inbraken lonen niet meer

Intrigerend artikel op MR, gebaseerd op dit bericht van de Amerikaanse publieke omroep waarin gemeld wordt dat inbraken in de VS al jaren trendmatig aan het afnemen zijn. De reden: de buit van de inbraak is niet meer te verkopen omdat iedereen alles al heeft. Of zoals MR stelt, er zijn minder inbraken door lage lonen in China.

In Engeland is hetzelfde aan de hand en het CBS geeft deze cijfers voor Nederland:

inbraken.jpg

Dat ziet er ook goed uit. Maar is het een kwestie van conjunctuur? Nee: de correlatie van de verandering in bovenstaande reeks met de verandering in werkloosheid is een magere 0,1.

Andere kandidaten naast lagere prijzen zijn natuurlijk betere sloten en attentie, buurtpreventie maar het feit dat deze trend in zoveel (open) economieën speelt geeft vertrouwen in het prijsverhaal. Een kleine blik bij de overgebleven inbraken laat zien dat de buit een hoge waarde per kilo heeft: sieraden, geld, bankpassen, autosleutels.