Gratis!

Onder de titel ‘Sluipend Bedrog’ bindt de poor lonesome cowboy Lucky Luke eenmalig de strijd aan met consumentenbedriegers. De unieke Lucky Luke (© Lucky Comics) over verkooptrucs is een initiatief van de FOD Economie, de Belgische Consumentenautoriteit. ConsuWijzer geeft 5000 exemplaren weg aan consumenten in Nederland.

Inderdaad! Gratis! De bestelpagina zegt

In ‘Sluipend Bedrog’ binden de poor lonesome cowboy en zijn vurige paard Jolly Jumper de strijd aan tegen verkooptrucs. Bijvoorbeeld tegen misleidende loterijen en ongewenste abonnementen. De held van de Far West zet vele bedriegers achter de tralies zodat u geen last meer van ze hebt. Ook geeft Lucky Luke u praktische tips om misleiding te voorkomen.

Bestel hem hier, maar op is op. Die samenvatting klinkt nog niet als een concurrent voor mijn favoriete economenstrip Obelix & Co., maar goed. Gratis is gratis.

[dank aan Peter]

Het nakijken hebben

De faculteit waar ik werk staat er op dat ik tentamens binnen drie weken nakijk. Blijkbaar zijn er meer universiteiten die worstelen met hetzelfde probleem: hoe zorgen wij er voor dat het personeel op tijd de cijfers doorgeeft?

Nu hebben economen een oplossing voor elk probleem. Precies dezelfde oplossing zelfs: prikkels. Als docenten ongewenst gedrag vertonen, dan kan via financiële prikkels hun gedrag worden beïnvloed. Geef gewoon een boete voor elk cijfer dat te laat bekend wordt gemaakt.

Wat zegt u? Dat is veel te theoretisch? Helemaal niet. Op Florida State University doen ze het gewoon. [via]

De vis werd duur betaald

Met meer informatie functioneren markten beter, zo roepen economen altijd. Hoe waar dat is, blijkt uit een recent artikel [pdf] in de Quarterly Journal of Economics.

Het artikel kijkt naar de markt voor vis in de Indiase deelstaat Kerala. Die markt is daar enorm belangrijk. Er zijn meer dan 1 miljoen vissers, en 70% van de bevolking eet elke dag vis. Maar de vangst fluctueert nogal, ook tussen regio’s, en daarmee de prijs. Een visser die op zee voer wist die prijzen niet en moest op goed gelukkig ergens aanleggen om z’n vangst te verkopen. Totdat de mobiele telefoon werd geintroduceerd. De visser kan nu een telefoontje plegen om te informeren hoe de prijzen er bij staan en naar aanleiding daarvan besluiten wat hij gaat doen.

Het effect? Verbluffend. Kijk maar eens naar het plaatje:

Vismarkt

Verticaal staan de prijzen, horizontaal de tijd. De verticale lijn in elke grafiek is het tijdstip waarop in de betreffende regio mobiele telefonie werd ingevoerd. Prijzen werden in een klap een stuk stabieler. Winsten stegen met 8%, prijzen daalden met 4%, verspilling ging van 6% naar nul. [via]

Wacht automobilist terecht nieuw kenteken af?

Vandaag in de Telegraaf:

Consumenten en autodealers wachten met het bestellen van nieuwe auto’s vanwege de komst van de nieuwe kentekenreeks. De eerste nieuwe combinatie, die binnenkort door de RDW wordt afgegeven, is 01-GBB-1. De komst van het nieuwe kenteken met de opvallende drielettercombinatie in het midden, houdt de gemoederen onder autokopers behoorlijk bezig. Wachten kan lonen vanwege een later mogelijk hogere inruilwaarde en het optisch nieuwer zijn van de voertuigen.

De RAI ontkent echter dat er sprake zou zijn van een hogere inruilwaarde:

“Wie een nieuwe auto aanschaft heeft op de kentekenpapieren de datum staan. De kentekenreeks heeft geen invloed op de inruilwaarde. Er wordt altijd naar het bouwjaar, maand en kilometerstand gekeken”, aldus zegsman Harald Bresser.

Niks van waar, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Een nieuw kenteken levert op de tweedehands markt zo’n 4% extra op. En dat kan aardig oplopen. Thijs verwees er al eens naar.

Baarmoederhalskanker

De Gezondheidsraad wil alle meisjes van 12 jaar voortaan inenten tegen baarmoederhalskanker. Minister Klink moet er nog eens over nadenken, want het kost natuurlijk wel wat.

Opname van deze inenting in het landelijk vaccinatieprogramma kan jaarlijks honderd mensenlevens redden en enkele honderden gevallen van baarmoederhalskanker voorkomen. […] Klink twijfelt of ‘de kosten opwegen tegen de baten’. Het vaccin kost per inenting 125 euro en moet drie keer worden toegediend. Er komen jaarlijks ongeveer 100.000 meisjes voor in aanmerking.

Aha, kosten tegen baten afwegen, daar heb je economen voor. Goed, daar gaan we. Lees verder “Baarmoederhalskanker”

Schuld en boete

Volgens Nobelprijswinnaar Gary Becker maken criminelen een rationele afweging tussen de verwachte opbrengst van een overtreding aan de ene kant, en de verwachte kosten aan de andere kant. De verwachte kosten zijn gelijk aan de pakkans maal de boete als je gesnapt wordt.

Voor de uitvoerende macht is een implicatie daarvan is dat je met minder frequente controles nog net zo afschrikwekkend kan zijn, als je de boetes tegelijkertijd maar omhoog gooit. De Nederlandse politie lijkt dat nu te begrijpen: morgen gaan boetes met zo’n 20% omhoog, terwijl landelijk verkeersofficier Koos Spee verwacht dat het aantal boetes zal dalen.

Vliegtax en banenverlies

Gisteravond een spoeddebat in de kamer over de kwestie vliegtax. Schiphol riep vorige week dat die belasting 12.000 banen zou kosten.  Staatssecretaris De Jager bezweert dat daar geen sprake van is, haalt CPB-onderzoek aan en concludeert

Nee, herhaalde hij, er is geen sprake van banenverlies; wel zal de groei van werkgelegenheid afnemen met vijf tot tienduizend banen.

Goed, blijkbaar overdreef Schiphol een beetje, maar dat kan je verwachten van een belanghebbende. Wat de berichtgeving echter suggereert, is dat de kamer gerust is gesteld, niet omdat het banenverlies een paar duizend lager blijkt te liggen, maar omdat het gaat om een afname van de groei van werkgelegenheid, in plaats van een verlies aan banen die nu bestaan.

Dat is vreemd. In beide gevallen gaat het om banen die er zonder een vliegtax wel zouden zijn, maar met een vliegtax niet. Voor wie belang hecht aan werkgelegenheid zou het niet moeten uitmaken of die banen op dit moment wel of niet bestaan. Maar blijkbaar gaat het in de politiek niet om werkgelegenheid, maar om het beschermen van mensen die nu een baan hebben. Zie trouwens ook hier.

Coase in Tokio

We schreven er al eens eerder over. Volgens Coase hoeven externe effecten geen probleem te zijn. Als er vrij onderhandeld kan worden, dan komt er toch wel een efficiënte uitkomst tot stand, ongeacht de verdeling van eigendomsrechten.

Nu wordt er in Tokio weer een poging gedaan om een en ander in de praktijk te brengen. Bejaarde automobilisten zorgen daar voor negatieve externe effecten. Ze maken namelijk nogal wat brokken. De oplossing? Massale pogingen om de senioren om te kopen en hun rijbewijs te laten inleveren.

Stemparadox?

Economen begrijpen nog steeds niet waarom er bij verkiezingen massaal gestemd wordt. Ga maar na: er zijn kosten verbonden aan het uitbrengen van je stem, en de kans dat jouw stem de uitslag beïnvloed, is verwaarloosbaar klein. Nu is het grappige dat er recent een paar verkiezingen zijn opgedoken waarbij een individuele stemmer wel degelijk invloed op de uitslag had kunnen hebben.

Bewijsstuk A: In Syracuse, New York werd gestemd voor de Democratische presidentskandidaat. De uitslag: 6001 stemmen voor Obama, en, eh, ook 6001 stemmen voor Clinton. Hier wordt uitgebreid gediscussieerd over de kans op zo’n uitslag. De schattingen lopen uiteen van een op 2000, tot een op een miljoen. In het eerste geval is het natuurlijk ook weer niet zo bijzonder, vooral als je rekening houdt met het aantal steden in de VS waar een dergelijke verkiezing plaatsvindt.

Bewijsstuk B: Nog leuker: in Tamarac, Florida werden verkiezingen gehouden voor iets waarvan de essentie mij even ontgaat. Maar daar gaat het ook niet om. Het aantal mogelijke stemmers bedroeg 68. Het aantal voorstemmers: 0. Aantal stemmen tegen: ook 0. Wie wel de moeite had genomen om te stemmen, had dus in z’n eentje de uitslag bepaald.