Gelukkig nieuwjaar!

Ook namens mij. Het afgelopen jaar was inderdaad bijzonder enerverend voor De Econoom. Mochten wij u er in het verleden nog graag enthousiast op wijzen wanneer er weer een econoom ergens in de media verscheen, de afgelopen maanden was het werkelijk niet meer bij te houden en waren die mannen (en zelfs ook een enkele vrouw) niet meer van het scherm te slaan.

Wie goed leest, heeft gemerkt dat dat niet de enige manier is waarop het karakter van dit weblog het afgelopen jaar subtiel is verschoven. In het verleden mochten wij ons ook graag en vaak opwinden over onzinnige proefballonnetjes en anderszins kortzichtige uitspraken met een economische inslag, of vooral, een gebrek daaraan. Het afgelopen jaar werd dat minder. Misschien werd er minder van dergelijke onzin uitgekraamd (iedereen had het immers druk met de kredietcrisis), of misschien ontstond er bij ons op dit punt enige vermoeidheid en waren we er minder alert op. Vaak gaan die voorstellen immers ook over dezelfde onderwerpen en maken ze dezelfde denkfouten, en er zijn grenzen aan hoe vaak we kunnen uitleggen dat de woningmarkt niet gebaat is bij het subsidieren van starters, en dat files alleen kunnen worden opgelost door het in de file staan duurder te maken.

Dat betekent ook dat er in het afgelopen jaar in onze kolommen te weinig genomineerden waren te vinden voor de uitreiking van nog een Jopie Award. Helaas. Maar als het toch had gemoeten, dan was het FNV wat mij betreft een uitstekende kandidaat geweest, vanwege het beweren dat hoge lonen goed zijn voor de economie. Verder heb ik mij in ernstige mate gestoord aan minister Bos, die leek te vinden dat die kredietcrisis toch ook vooral de schuld is van al die consumentistische consumenten die zich alleen maar laten leiden door de hoogste rente. Foei!

Als u vindt dat de PvdA de beste partij is, dan raad ik u aan bij de komende verkiezingen ergens anders op te stemmen. Als burgers moeten wij immers maar eens leren niet steeds het allerbeste te willen.

2008

Voor het knallen begint is het nog even tijd voor het jaarverslag van deze site (eerder: 07, 06). Opnieuw deden we het beter dan een jaar eerder: op maandag 18 augustus werd het aantal pageviews van 2007 geëvenaard. Daarna lijken de bezoekersaantallen een beetje afgevlakt, zodat we uiteindelijk op bijna 53% groei uitkomen.

200812311419.jpg

Helemaal niet slecht, natuurlijk. Op maandniveau is duidelijk te zien dat we na de zomer wat inzakken; december laat weer een opleving zien. Wat dat betreft lijkt de jaarlijkse cyclus voor het aantal geserveerde pagina’s goed voorspelbaar.

200812311429.jpg

Dit is de top tien van zoektermen waarmee bezoekers op deze site terechtkomen:

1 (2) dollar valt
2 (-) bidster
3 (4) creatief met geld
4 (9) herengrachtindex
5 (5) arbeidstekort
6 (6) de dollar valt
7 (-) bidster strategie
8 (-) hold up economie
9 (-) philips curve nederland
10 (-) economie voor jou

Hier halen garantiestelsel en Icesave de top 10 net niet. We zien een aanhoudende interesse in valutakoersen, waarmee de dollar na een jaartje 2 opnieuw op één terechtkomt. Marco’s stuk over Bidster, uit 2007 alweer, bracht dit jaar pas grote groepen lezers.

Het was natuurlijk een veelbewogen jaar op economisch terrein. De beheerders van deze site zijn niet degenen die altijd het meest actuele nieuws over de crisis hebben, en daarom houden we ons vaak op de vlakte. Beter af en toe een raak inzicht dan alsmaar achter de menigte aanhollen. Wel hopen we dat het komende jaar goed uitpakt voor alle beleggers, spaarders, huiseigenaren, -kopers en andere belanghebbenden. Af en toe zullen we er iets over zeggen.

Nibud en levensloop

Hoe moet je als rationeel denkend burger je consumptie over je hele levensloop uitsmeren? Simpel. Zodanig dat je verwachte nut over je hele leven gemaximaliseerd wordt. Concreet betekent dat dat je je niet zo zeer laat leiden door hoeveel je vandaag verdient, maar meer door hoeveel je in je hele leven denkt te verdienen. Inderdaad, de permanent income hypothesis. Nog concreter betekent dat voor een doorsnee burger dat hij op jonge leeftijd schulden maakt, die hij op latere leeftijd weer aflost. Voor de meeste mensen zal hun inkomen immers stijgen met hun leeftijd, en op die manier kunnen ze daar als ze jong zijn alvast een voorschot op nemen.

Het Nederlands Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) denkt daar duidelijk anders over. Het instituut kwam vorige week met een bufferberekenaar, die ook uitgebreid in de pers was. Tik je persoonlijke gegevens in en de bufferberekenaar rekent precies uit hoeveel geld je als buffer achter de hand moet houden. Dingen kunnen immers kapot gaan en dan, zo vindt het Nibud, moet je altijd genoeg geld achter de hand hebben om dat te kunnen opvangen. Immers, “het is dan niet nodig om een dure lening aan te schaffen”.

Dat suggereert dat het Nibud mikt op een consumptiepatroon waarbij de kans op schulden gelijk is aan nul. Dat klinkt niet heel erg optimaal.

2007

Nu het jaar er weer uitloopt is het tijd om net als vorig jaar een blik te werpen op de kijk- en luistercijfers voor deze site. Vorig jaar konden we een forse groei melden maar dat was een beetje flauw, omdat we pas half 2005 begonnen waren. Dit jaar is de groei echt, en het ziet er gezond uit:

(De data zijn overigens van eerste kerstdag 2007 missen dus een week.) We noteren 166% groei in het aantal pageviews, waarbij ik aan kan tekenen dat het totaal aantal gelezen pagina’s van 2006 in 2007 werd geëvenaard op maandag 11 juni. Dat de groei daarna doorzette blijkt uit de maandelijkse reeks (met december opnieuw een week te kort).

Het is duidelijk dat we in beide jaren een dip beleven in de zomervakantie en in december. Daar tussendoor groeit het aardig, zodat we in november zo’n 1000 pagina’s per dag opserveren. Dat is in de wereld van de weblogs niet heel erg veel, maar voor een vakgebied als economie nog niet zo gek.

De top tien van de zoektermen ziet er dit jaar als volgt uit:

  1. (3) prijsdiscriminatie
  2. (2) dollar valt
  3. (1) de dag dat de dollar valt
  4. (-) creatief met geld
  5. (-) arbeidstekort
  6. (-) de dollar valt
  7. (-) bitumenkartel
  8. (-) mechanism design theory
  9. (-) herengracht index
  10. (-) liftkartel

met eervolle vermeldingen voor thijs romer maffia? en leerboeken voor analfabeten. De top 3 is wat door elkaar geschud maar blijft de top tien domineren.

2007 is ook het jaar dat we voor het eerst een redactievergadering houden, tijdens de NAKE dag in oktober. Het is de eerste keer dat Marco en ik elkaar spreken terwijl deze site in de lucht is. We zien ook een aantal van onze meest productieve commentatoren.

Wat mij betreft is het goede nieuws voor deze site in 2007 de kwaliteit van het commentaar. Als ik af en toe kijk naar wat Schöndorff en Pleus over zich heenkrijgen aan beledigingen en lariekoek dan prijs ik ons zeer gelukkig. Maar misschien is dat de prijs van de roem.

Elders op het net

Niet iedere economische gebeurtenis is een verhaal op deze site waard. Soms valt er niets te analyseren, te becommentariëren, te zeuren. Toch lezen we wat af en waarschijnlijk zit daar voor ons publiek genoeg interessants tussen.

Daarom, vanaf heden, elders te lezen, een doorlopend aangevulde lijst met links naar artikelen, berichten, dingen in het algemeen die van interesse kunnen zijn voor economen en hun fans. U vindt de rubriek rechts bovenaan. Tips zijn welkom: eco@nomie.nl.

Transportkosten

Lagere transportkosten leiden tot meer concurrentie, dat lijkt me duidelijk. Het volgende bericht zal dan ook weinig verbazing wekken:

Voor de inwoners van het Indiase dorpje Thooni Ahiran heeft een nieuwe weg veel voordelen opgeleverd, met name op de huwelijksmarkt, berichtte het Indiase persbureau IANS dinsdag. De oude weg, die de vijf kilometer naar de snelweg overbrugde, was een ‘nachtmerrie’ van modder. De dorpsbewoners kunnen sinds de nieuwe weg er is betere echtgenoten voor hun dochters vinden, omdat de meisjes niet per se met boeren hoeven te trouwen.

Wel een wat eenzijdige berichtgeving, natuurlijk. Leuk voor de boerendochters dat ze nu ook een echtgenoot in de stad kunnen vinden, maar de stadsdochters hebben te kampen met meer concurrentie en dus minder keus. Vanuit maatschappelijk oogpunt lijkt de nieuwe situatie toch een verbetering, wegens betere matching.

Hoe is het nu met…

Ik kwam in de avondkrant dit verhaal tegen over de perikelen rond de internetsite boober, waar we eerder al eens een berichtje aan wijdden. De site bemiddelt tussen leners en spaarders en we waarschuwden dat daar normaal een bank tussen zit die aan screening doet.

Hoe gaat het inmiddels? De AFM wil nog steeds een vergunning zien en doet nu lastig. Aan de screening-kant is er inmiddels een particulier initiatief, booberwatch.nl, waar kredietverstrekkers elkaar informatie doorgeven. Dat is beter dan ik had verwacht maar mijn spaargeld gaat er nog niet in.

En hoe is het nu met dat andere onorthodoxe project waar we over schreven, Orfub de boeteverzekering? U herinnert zich onze voorspelling, “dit bedrijf is in no time over de kop”, gebaseerd op het principe van averechtse selectie. Het bedrijf, dat al voor de start overliep van de geïnteresseerde klanten, lijkt na zes maanden niet meer te bestaan.

Duitse baby’s

Eind vorige jaar voorspelden wij een babyboom in Duitsland, in verband met een verandering in de fiscale behandeling van koters. Het resultaat? Het AD meldt op last van die Welt in het eerste kwartaal een toename van 21,5% gemiddeld in de grote steden. Misschien is het verstandig als de krant eens iemand in dienst neemt die Duits spreekt, want het oorspronkelijke artikel heeft het over een uitschieter van 21,5% in Bremen, maar een veel kleinere stijging in andere steden.

Natuurlijk is het maar de vraag in hoeverre dit een permanente stijging van het geboortecijfer is: een niet onbelangrijk deel zou verklaard kunnen worden door een uitsteleffect (aanstaande ouders die nog een paar maandjes hebben gewacht om die extra kinderbijslag op te strijken) in plaats van een echte lange-termijn toename van het aantal geboorten.

Scheidingsprikkels

Economische prikkels hebben ook een effect op beslissingen die op het eerste gezicht weinig met economie te maken hebben, zoals geboorte en zelfs overlijden. De BBC meldt dat in Japan een explosie in het aantal echtscheidingen wordt verwacht. Per deze maand wordt het voor vrouwen namelijk veel makkelijker om de helft van het pensioen van haar ex-man te claimen.

Op de korte termijn ligt het inderdaad voor de hand dat het aantal scheidingen zal toenemen, maar het is maar de vraag of dat op de lange termijn ook geldt. Immers: de afweging om wel of niet te gaan trouwen gaat nu ook veranderen. Japanse mannen zullen in de toekomst wellicht minder snel in het huwelijksbootje stappen. Er zijn economen die beweren dat de exacte regels omtrent scheidingen geen effect zullen hebben op het aantal echtscheidingen. En dat is zelfs empirisch aangetoond.

Babyprikkels

Het schijnt dat er in Duitsland een bescheiden baby-boom gaande is. Lokaal wordt gesproken van 10-15% meer babies dan normaal. Volgens Der Spiegel komt dat allemaal door het WK voetbal dat negen maanden geleden plaatsvond. Dat lijkt mij redelijk onwaarschijnlijk: Duitsland is nog wel eens verder gekomen op een WK in eigen land en zover mij bekend was er toen ook geen sprake van meer babies. Een veel waarschijnlijker verklaring lijken mij de fiscale prikkels waardoor het sinds 1 januari een stuk aantrekkelijker is om babies te krijgen. Zie bijvoorbeeld ook de wetenschappelijk onderbouwde ervaringen in Australie.

Ook in China wordt een baby-boom verwacht, zo meldt de Economist, maar dat komt omdat het Jaar van het Varken net is aangebroken, en volgens de Chinezen brengt dat geluk.

Leiders in het noordoosten van India zijn bang dat het eigen volk door toenemende migratie in de minderheid raakt. Wat doen ze er aan? Precies, een subsidie voor vrouwen met meer dan twaalf kinderen.

Op Cyprus tenslotte wordt juist gevreesd voor een abortus-boom: het lijkt er op dat er een fikse subsidie komt voor vrouwen met meer dan drie kinderen en, zo luidt de theorie, daarom laten vrouwen die net zwanger zijn nu een abortus uitvoeren om dat vierde kind pas te krijgen als de subsidie is ingevoerd.