Lezen en kijken in de kerstvakantie

Wie nog een kadootje zoekt voor de kerstdagen kan eens een kijkje nemen op dit lijstje met de beste economieboeken van het afgelopen jaar. Onderaan het bericht staan ook wat links naar video’s met pratende economen. Nog niet op het lijstje maar vast en zeker de moeite waard (ik heb ze nog niet bekeken) zijn de Nobellezingen van de drie winnaars die afgelopen zaterdag plaatsvonden. Hier staan links. Hier staat een interview met Maskin en Myerson. Amusant is met name de naam van de interviewer: Adam Smith. Echt waar. Hij ziet er nog best jong uit.

Meer nieuws van het boekenfront: op 15 januari komt de nieuwe Tim Harford uit. Wij zijn benieuwd. En geloof het of het niet, maar kaskraker Freakonomics gaat verfilmd worden. Inderdaad: Freakonomics, The Movie. Het wachten is nu op de musical.

Is Sinterklaas efficient?

Economen zijn nooit te beroerd om andermans feestje te vergallen. Neem nu Joel Waldfogel. In een inmiddels klassieke studie laat hij zien dat de waardering van zijn studenten voor hun kerstkadootjes gemiddeld ongeveer 15% onder de aanschafwaarde ligt. Met andere woorden: in plaats van dat kado van 100 dollar waren ze net zo gelukkig geweest met 85 dollar contant. The Deadweight Loss of Christmas, noemde hij dat. Vorige week had de Volkskrant er nog een aardig artikel over, compleet met beleidsimplicaties voor Sinterklaas. Een alternatief is natuurlijk om kadobonnen te geven, maar helaas, ook die gaan op eBay van de hand voor 85% van hun nominale waarde, zo meldt Tim Harford.

Een beetje flauw is het natuurlijk wel. Waldfogel gaf zijn studenten expliciet opdracht om “sentimentele waarde” buiten beschouwing te laten, terwijl het daar vaak juist om gaat. Bovendien deden Solnick en Hemenway een soortgelijke studie onder gewone burgers en vonden daar een positief rendement van kado’s dat meer dan 100% bedraagt (zie bijvoorbeeld hier).

Vooralsnog luidt onze conclusie derhalve:Laat Die Goede Sint Maar Komen.

Voelt u zich afgewezen?

We hadden al het Journal of Spurious Regressions. Maar het kan nog gekker. Voor de wiskundig ingestelden onder u wiens werk bij de toptijdschriften is afgewezen, is er nu Rejecta Mathematica, een “new, open access, online journal that publishes only papers that have been rejected from peer-reviewed journals (…) in the mathematical sciences.” De makers bezweren dat dit geen grapje is, en geven een aantal goede redenen waarom je zulke papers toch zou willen publiceren. Al was het maar als waarschuwing voor anderen om niet hetzelfde te proberen.

En nee, ook dit tijdschrift is niet van plan om alles te gaan publiceren:

Specifically, we do not see much value to the community in papers that were rejected solely based on their incomprehensibility. […] We would encourage any interested party in starting the Journal of Impenetrable Results to give them a home.

De ultieme loser is straks dus iemand die afgewezen is bij Rejecta Mathematica.

[via]

De prijs van een pakje

De prijs van een pakje sigaretten wordt nog eens extra verhoogd, zo werd eerder deze week bekend. De verkoopprijs komt daarmee inclusief btw naar verwachting 35 cent hoger te liggen, in plaats van de 26 cent waarvan eerder sprake was.

Voor het rookgedrag zal dat weinig uitmaken. Als je ook rekening houdt met de verhoogde kans op een eerdere dood en dergelijk ongemak, dan is volgens onderzoek dat ook deze week verscheen, de effectieve prijs van een pakje sigaretten in de VS zo’n 222 dollar per pakje voor mannen, en 94 dollar voor vrouwen, op basis van een disconteringsvoet van 3%. Op zo’n bedrag merk je die paar dubbeltjes niet.

Bubbeleconomie

Stel, u bent een monopolist en bij uw huidige prijs is de vraag groter dan het aanbod. Dan zijn er twee zinvolle opties: uw verhoogt de prijs of u vergroot uw aanbod. Ligt het aanbod op korte termijn vast, dan verhoogt u dus uw prijs. U zou natuurlijk ook een aanzienlijk deel van uw vragers zonder uw produkt naar huis kunnen sturen, maar dat lijkt me niet erg slim. In tegenstelling tot hogere prijzen levert dat namelijk geen extra winst op, alleen maar teleurgestelde vragers.

Maar wat is er dan mis in de champagnewereld? Lees eens mee:

Champagne lijkt wereldwijd op de bon te gaan. Er is te veel geld. De producenten van de beroemde bubbels kunnen de vraag van de rich and famous al lang niet meer bijbenen. In Engeland kondigden de importeurs maandag aan dat een distributiesysteem voor champagne wordt opgezet.

Volgens importeur Bron is “de stijgende vraag in Europa het gro[otste] probleem”. Curieus. Volgens mij heb ik nooit eerder een producent de toename van de vraag naar zijn produkt horen omschrijven als een probleem.

[dank aan Bastiaan]

Gepersonaliseerde kentekens

De VVD heeft een goed idee:

Automobilisten moeten kunnen kiezen voor een kentekenplaat met een eigen tekst. VVD-Tweede Kamerlid Paul de Krom gaat dat bij de behandeling van de begroting van Verkeer en Waterstaat voorstellen aan minister Camiel Eurlings.

Uitstekend plan, wij pleitten er hier al voor. Mits de automobilist flink moet betalen voor zo’n gepersonaliseerd nummerbord, natuurlijk.

Omstanders brand bellen niet

Bij de recente Armando-brand in Amersfoort waren veel omstanders maar niemand belde 112, zo meldt de Volkskrant:

“Mensen staan met hun telefoon de brand te filmen, maar vergeten de hulpdiensten te bellen”, zegt burgemeester Albertine van Vliet -Kuiper. “Ze denken: iemand anders zal 112 al wel gebeld hebben.”

De burgemeester slaat de spijker op z’n kop. In de psychologie noemen ze dat het bystander effect: hoe meer mensen er om een vijver met een drenkeling staan, des te groter de kans dat niemand zal ingrijpen. Speltheoretisch is dat prima te verklaren, zie bijvoorbeeld dit artikel [pdf]. Trouwe lezer Pim kijkt naar variaties op het thema [pdf]. Zelf heb ik al eens iets soortgelijks gedaan in de context van verkiezingen. En trouwe lezer Linda in de context van overnames.

In dit specifieke geval is de analyse als volgt (na de klik).

Lees verder “Omstanders brand bellen niet”

Betaald worden buiten de spits

De ANWB, het bedrijfsleven, gemeenten en natuur- en milieuorganisaties komen gezamenlijk met een nieuw plan om te experimenteren met de kilometerheffing […] Voorgesteld is om zo?n 100.000 forenzen op drukke wegen niet te laten betalen, maar juist te belonen als zij de spits mijden. […] Ook moet er een aparte proef komen met leaserijders, die eveneens geld krijgen als zij op drukke uren niet de weg opgaan,

zo meldt onder meer het AD. Sympathiek idee natuurlijk. En beter nog, het werkt ook nog eens. Logisch, want elk plan waarin de automobilist er financieel beter van wordt om de weg in de spits te mijden, zal leiden tot minder aanbod van verkeer en dus minder files.

Toch is het maar de vraag of dit de meest ideale oplossing is. Op de lange termijn wordt autobezit op deze manier gestimuleerd. Immers: de autobezitter die de file mijdt, krijgt geld. De autoloze burger die de trein pakt, krijgt die compensatie waarschijnlijk niet. Voor die autoloze burger wordt het dus aantrekkelijker om ook een auto aan te schaffen en buiten de spits de weg op te gaan. Een systeem waarin automobilisten moeten betalen om tijdens de spits de weg op te gaan, heeft dat ongewenste effect niet.

Het doet een beetje denken aan het beleid van veel bedrijven met te weinig parkeerruimte. Vaak krijgen in zo’n geval werknemers die het verst weg wonen, het eerste recht om van een parkeerplaats gebruik te maken. Dat klinkt eerlijk, maar uiteindelijk stimuleert het werknemers alleen maar om verder van hun werk te gaan wonen. En daar wordt niemand beter van.

Ontslagrechters

Ward schrijft:

“Er zijn verschillende bezwaren tegen de nieuwe ontslagregeling (zie ook prof. Kleinknecht vanochtend in NRC.Next vanochtend [helaas niet online]) sommige terecht, de meesten – in my humble opinion – onterecht. De FNV heeft een nieuwe reden gevonden waarom ontslag toch echt via de rechter moet gaan…. “de functie van rechters wordt uitgehold”. Daarom worden de kantonrechters opgeroepen om naar een grote manifestatie te komen in Maastricht en Eindhoven, ze zijn immers “lotgenoten”.

Volgens dezelfde redenering zou de overheid direct moeten stoppen met het terugdringen van criminaliteit. Dit doet de vraag naar rechters ook afnemen. Ben benieuwd wat de FNV hiervan vindt.

Het valt nog te bezien of de kantonrechters zich echt zorgen maken om hun baan en komen protesteren, deze beroepsgroep staat er in ieder geval niet om bekend.”