Allemaal in het belang van de consument

Bij Makelaarsland kun je tegenwoordig voor 795 euro je huis verkopen. Dat is heel erg weinig. Bij andere NVM-makelaars betaal je een kleine 2% van de verkoopsom, en dan zit je al gauw rond de 4000 euro. Bij Makelaarsland doet de verkoper namelijk de bezichtigingen zelf, en is de makelaar ook niet bij het tekenen van de koopakte aanwezig. Bij andere NVMers moet je het complete pakket aan diensten afnemen, of je ze nu wil of niet. En omdat Makelaarsland ook lid is van de NVM, komt je huis gewoon op Funda. Natuurlijk is Makelaarsland een doorslaand succes. Het schijnt al een marktaandeel van een paar procent te hebben en is daarmee verreweg de grootste makelaar.

Niet leuk voor de andere NVMers, al die concurrentie. De vereniging kwam dus in actie. Met een nieuw pakket kwaliteitseisen waar leden aan moeten voldoen, en die Makelaarsland het werken onmogelijk maakt. De Volkskrant schreef er al eens over. Vooralsnog heeft de NMa geen toestemming geven, meldde het AD gisteren.  Het meest absurde is de motivatie die voorzitter Ger Hukker geeft voor de nieuwe eisen. Als het niet zo triest was, zou het haast grappig zijn. Consumenten schijnen zich massaal tot de NVM te hebben gewend met smeekbedes om hun keuzevrijheid te beperken en de verwerpelijke praktijken van Makelaarsland een halt toe te roepen:

De NMa zal kijken of de kwaliteitseisen marktbelemmerend werken. Wij vinden van niet, omdat de consument er zelf om gevraagd heeft.

Poolse wortels

We staan aan de vooravond van weer een EU top. Deze keer liggen de Polen dwars over de stemverhoudingen die in het ontwerpverdrag worden voorgesteld. Polen wil dat bij stemmingen elk land een gewicht krijgt dat gelijk is aan de wortel van het bevolkingsaantal.

Zijn die Polen nu helemaal gek geworden!? Bepaald niet. Integendeel zelfs. Deze regel zorgt er voor dat elke EU-burger bij benadering een even grote kans heeft om de doorslaggevende stem te hebben, zo betogen Richard Baldwin en Mika Widgrén in een fascinerende bijdrage bij Vox EU. De regel is bedacht door de Engelse wiskundige Penrose, weet het NRC.

Programmagegevens

Het was ons bijna ontschoten, maar het is de moeite waard om nog even bij stil te staan. Vorige week bleek dat de omroepen hun monopolie op programmagegevens gaan verliezen. Ook historisch aardig: ooit was dit een van de allereerste zaken die bij kartelwaakhond NMa speelde.

De SP is tegen. Het opgeven van het monopolie gaat 20 miljoen euro kosten, redeneert de partij, en dat mag niet ten koste van de programma’s gaan. Toch vreemd. Je zou verwachten dat die 20 miljoen efficienter op te brengen is middels een belastingverhoging dan via een marktverstorende monopolieprijs.

Geen dank

Econoom en provocateur Steven Landsburg heeft vandaag een artikel in de Wall Street Journal waarin hij de opmerkelijke economische groei van de laatste drie eeuwen beschrijft. Dat verhaal kan niet vaak genoeg verteld worden. Het provocerende gedeelte bestaat eruit dat hij een gedeelte van onze welvaart toeschrijft aan, jawel, economen.

I’m writing this on a personal computer instead of an electric typewriter partly because someone said, “Hey! I wonder if we can make computer chips out of silicon!” and partly because someone said “Hey! I wonder if we can finance startups with junk bonds!”

Landsburg schrijft leuke stukken, ook deze is aanbevolen.

De marktwaarde van een nier

De discussie over nierdonatie blijft onze virtuele kolommen vullen (zie hier, hier, hier, hier, hier, en hier). Geen wonder, want een ander onderwerp waarbij een vleugje meer economie leidt tot zo’n spectaculaire welvaartsverbetering, is nauwelijks denkbaar.

En het gaat de goede kant op. Hoogleraar orgaantransplantatie en donatie Andries Hoitsma pleit er voor om iedere levende donor een ‘onkostenvergoeding’ van 50.000 euro te geven voor het afstaan een nier. Zijn redenering is interessant. Als een systeem van automatisch donorschap niet wordt toegestaan met het argument dat iedereen zelf moet kunnen beschikken over zijn organen, dan moet de politiek ook consequent zijn en toestaan dat iedereen al bij leven over zijn organen mag beschikken, en dus een nier mag verkopen.

Nu lijkt die 50.000 euro wat aan de royale kant, zeker omdat er al 8 mensen zijn opgedoken die het voor 5.000 tot 10.000 doen. De redenering?

Omdat dat de marktwaarde is. Nierpatiënten […] gaan naar China of Pakistan en krijgen daar -illegaal, natuurlijk- een nieuwe nier. Dat kost dan zo’n 50.000 euro.”

Aha. Maar als iedereen hier zijn nieren ook legaal mag verkopen, dan gaat het aanbod omhoog en dus de marktprijs naar beneden. Dat kan dus goedkoper.

Terug naar de eurometer

We schreven er gisteren al over. Wetenschappelijk verantwoord was het natuurlijk allemaal niet, maar omroep MAX deed toch een hele verdienstelijke poging om het Nederlandse volk genuanceerd over de euro te laten denken, met de onvermijdelijke Arnold Heertje als deskundoloog in de zaal. In een nogal chaotische finale bleek dat iedereen er op vooruit is gegaan, behalve de AOW’ers. Of dat de werkelijke situatie of de perceptie van de ondervraagden was, dat werd niet helemaal duidelijk. De test kunt u zelf hier doen, het programma is hier terug te zien.

Hilarisch hoogtepunt: Paul Hermanides van Koninklijke Horeca Nederland wist met een stalen gezicht te beweren dat de horecaprijzen zo gestegen zijn omdat in de sector nu niet meer zwart gewerkt wordt.

Moord op het Damrak

Het is tijd voor een nieuwe aflevering in de categorie it’s the economy, stupid, waarin we trends in het nieuws verklaren uit de economische conjunctuur. Mijn nieuwsgierigheid werd gewekt door dit artikel, waarin de trendmatige afname in het aantal moorden wordt gemeld. Al eerder relateerde ik het aantal gevangenen aan de conjunctuur, dus wie weet welke sinistere rol de economie in dit geval speelt.

Het valt vies tegen. Mijn favoriete indicator, de toename in de werkloosheid, doet niks, zowel in niveau als eerste verschillen. Misschien is moord inderdaad de daad van een verwarde geest en moeten we het in de behavioral economics zoeken. Maar de grafiek van het aantal moorden deed me toch aan iets denken. Vergelijk dit eens:

murder.png aexflip.png

Links staat de reeks van het aantal moorden per jaar, rechts de grafiek van de eindstand van de AEX- maar dan op de kop. Ziet u een overeenkomst? Ik wel, en mijn econometrische software ook:

ols1.png

Dus het rendement op de AEX in dit jaar is een functie van de afname in moorden van vorig jaar. In dit geval bepaalt de economie dus niet het criminele gedrag, maar lijkt het andersom te werken. Een leading indicator, nog wel. Gegeven de nieuwe moorddata kunt u rustig nog even in aandelen blijven zitten.

Eurometer

Vanavond belooft seniorenomroep MAX in een “groots live televisie-evenement met bijzondere feiten en hilarische fictie” een antwoord te geven op de vraag “is uw leven écht duurder geworden sinds de euro?”. Het belooft een BNN IQ-test-achtige constructie te worden met bevolkingsgroepen, bekende Nederlanders en sms-ende kijkers:

Speciaal voor dit programma heeft het Nibud de Eurometer ontwikkeld. Als de kijker via sms, per brief of via de website de vragen beantwoordt, krijgt hij een bericht met daarin het lang gezochte antwoord: ben ik rijker of armer geworden door de euro?

Wij zijn bijzonder benieuwd welke methodologie het Nibud hanteert en hopen maar dat dat allemaal goed komt. Iets met consumptiepatronen, zou je denken, waarbij ook rekening wordt gehouden met prijscompensatie en dat soort dingen. Misschien dat hardnekkige misverstanden over extreme euro-inflatie dan eindelijk tot het verleden gaan behoren.

(Overigens dit weekend nog een mooi euro-moment meegemaakt. Iemand vertelde dat iets in het verleden 400 gulden heeft gekost, waarop een meisje vroeg: “Hoeveel euro is dat, mama?”. Zo komt het vanzelf goed met die euro.) 

De imperfecte mens

Er ligt weer een advies van de Raad van Economisch Adviseurs, het A-team van economen dat onze parlementariërs bijstaat. Leuk stuk, goed leesbaar voor de leek. Twee zaken springen in het oog:

  1. Hoeveel invloed heeft deze Raad? Vooralsnog niet bijster veel: de eerste twee adviezen zijn “voer alsjeblieft onze eerdere adviezen eens uit”.
  2. Behavioral economics, de tak van de economie waarbij de niet-rationele mens centraal staat, is helemaal beleids-relevant aan het worden. In dit stuk wordt stilgestaan bij niet-rationeel uitstelgedrag (donoren, pensioenen), luiheid (het belang van standaardkeuzes) en jawel, keuzestress. Desondanks pleit de REA voor minder bevoogding, omdat “wetgevers ook maar mensen” zijn en dus net zo onhandig.

Concrete nieuwe aanbevelingen: de AOW-leeftijd omhoog, meer invloed werknemers op pensioenfondsen, en natuurlijk een rem op de uitgaven. Dat laatste is hoogst onwaarschijnlijk maar die aanbeveling is een politieke investering voor over enkele jaren, de zogenaamde I told you so.

Parkeertarieven

CDA en PvdA willen dat autobezitters per minuut kunnen betalen voor parkeren, zo meldt het ANP dit weekend.

Zij reageren daarmee op een uitspraak van winkeliers dat mensen gemiddeld 15 tot 20 procent te veel betalen voor het parkeren van hun auto.

Beetje naief natuurlijk. Hoezo “te veel”? Parkeertarieven zijn geen natuurconstantes die voor eens en altijd vast liggen, maar worden bepaald door parkeergarages dan wel gemeentes die rekening houden met het gedrag van parkeerders. Natuurlijk voelt het eerlijker als er gewoon per minuut wordt afgerekend. Maar wie daarvoor pleit, moet er wel rekening mee houden dat de parkeertarieven vervolgens ook weer met een 15-20% omhoog gaan. De afsluiter van het ANP-bericht spreekt wat dat betreft boekdelen:

In sommige steden kan er in parkeergarages wel tot vrijwel op de minuut betaald worden zoals in Nijmegen. Deze stad is overigens wel een van de duurste steden buiten de Randstad wat betreft parkeertarieven.