- Particuliere beleggers die via Alex investeren halen slecht rendement. Alex stuurt vandaag een mail rond aan beleggers (ik ben er één) dat ze voorzichtig moeten zijn met opties maar onderschat de transactiekosten niet. Niet teveel handelen dus. Wel aardig dat de bank de data ter inzage gaf.
- Bol.com gaat tweedehands boeken verhandelen. U verkoopt uw oude boek, Bol pakt €1 + 15%, vergelijkbaar met het (voor Nederlanders onbruikbare) Amazon verkoopsysteem. De doodsteek voor antiquariaten maar goed voor de verkoop van nieuwe boeken.
- Selten, Kuhn en Nash in Antwerpen, vrijdag. Ook met Van Damme en Van Witteloostuijn [via]
Debat
Er zijn nogal wat regelingen in Nederland waarbij jongeren geld overdragen aan ouderen. De AOW, de doorsneepremie van pensioenfondsen, de WAO en de ziektekostenverzekering. Allemaal prima natuurlijk, want we zijn gek op onze ouders. Maar is het niet een beetje sneu dat de huidige jongeren de lasten van een enorme generatie ouderen moeten dragen? Ouderen die ook nog eens eigenaar zijn van een huizenvoorraad die zo in waarde gestegen is dat de jongere generatie geen huis meer kan betalen?
Voor wie zich hierover druk maakt is er zowel morgenavond als donderdagmiddag een debat in Utrecht. Morgenavond zelfs met een van uw eco.nomie gastheren (als ik tenminste voor die tijd van deze verschrikkelijke verkoudheid afkom). Dit [pdf] schreef ik eerder over het onderwerp.
JBC
Eigenlijk is het maf dat we een categorie “Nobelprijs” hebben maar geen afdeling “John Bates Clark Medal“. Deze medaille wordt eens in de twee jaar uitgereikt aan de beste Amerikaanse econoom onder de 40. Vanwege dat trage tempo en het gegeven dat de meeste onderzoekers hun beste werk voor hun 40e doen, is er een sterke doorstroom van de JBC medal naar de Nobelprijs (40%, met 22 jaar ertussen, zegt Wikipedia).
En we hebben dit jaar een winnaar: Susan Athey, de eerste vrouwelijke medaillist. Econometriste, microeconome, IO- en veilingspecialiste met een h-score om koud van te worden. Belangrijkste bijdrage: het afleiden van resultaten op grond van zeer zwakke (monotoniciteits-) aannames.
Leuk voor ons: ze is getrouwd met een Nederlander.
Nepveiligheid
Sommige mensen kunnen alles. Bruce Schneier is een beveiligingsexpert, auteur, internetheld van het kaliber eigen t-shirt.
En, kennelijk, iemand met inzicht in economie. Want wat een geluk: waar we op deze pagina’s meestal lopen te zeuren over mensen die het fout doen kan ik eindelijk eens een artikel aanraden. Lees dit verhaal in Wired over hoe de markt voor beveiligingsproducten een voorbeeld is van Akerlof’s Market for Lemons. Met een aardige bijrol voor de Nederlandse hardware-site tweakers.net.
Drie bier
In de berichtgeving over het bierkartel worden economisch gezien de meest afgrijselijke dingen geroepen, zie bijvoorbeeld de post van Thijs gisteren. Vandaag mag Mark Schneider, oud-vertegenwoordiger van Heineken, in de Volkskrant uitleggen dat het helemaal niet erg hoeft te zijn, zo’n kartel:
“Ik maakte ook afspraken met vertegenwoordigers van andere brouwers in mijn gebied. Het heeft geen zin om elkaar kapot te concurreren. Als de markt echt vrij wordt, blijft er maar één brouwer over: Heineken. Als die echt gas geeft, vegen ze iedereen van de markt. Nu zegt Heineken: we hebben 60 procent van de markt, dat vinden we genoeg.” Om de concurrentie in stand te houden moet je de markt verdelen? “Absoluut.”
Ook stelt hij voor de kleinere bedrijven te belonen voor hun deelname aan het kartel:
Nu worden de kleine brouwerijen extra hard aangepakt. De boete voor Grolsch is in verhouding met de omzet, veel hoger dan bij Heineken. En het geld verdwijnt in een zwart gat. Ze zouden de opbrengst aan kleine brouwerijen moeten geven om een positie op te bouwen.
Misschien is het verstandig als de pers mensen aan het woord laat met enige kennis van zaken.
(Dank aan Linda)
Nog een biertje
Er is dit jaar al menig kartel gekraakt, maar geen enkele blijkt in de media zo tot de verbeelding te spreken als het bierkartel. Zo zijn er alleen op de AD-site inmiddels al niet minder dan zes artikelen over de zaak te lezen.
De horeca eist een schadevergoeding van de brouwers, zo meldt ook de NOS. Nu ligt dat minder voor de hand dan het lijkt. Stel dat er volledige mededinging zou zijn op de horecamarkt. In dat geval is de prijs gelijk aan de marginale kosten. Als de brouwers hun prijs kunstmatig hoog houden dan liggen de marginale kosten van de horeca (de inkoopprijs van bier) hoger dan ze zouden zijn zonder dat bierkartel. Maar uiteindelijk zou dat voor de horeca weinig uitmaken: kroegen zetten immers toch hun prijs gelijk aan marginale kosten, waardoor hun winsten uiteindelijk nul zijn, ongeacht hoe hoog die marginale kosten zijn. Van schade voor de horeca door het bierkartel is dan geen sprake. Natuurlijk gaat dat verhaal in mindere mate op naarmate individuele horecabedrijven meer marktmacht hebben, maar goed.
Ook de consumentenbond wil een schadevergoeding. Opnieuw is die lastig vast te stellen. Bij volledige mededinging in de horeca worden hogere kartelprijzen volledig doorberekend aan de consument. Maar ook in dat geval is een schadevergoeding gelijk aan bierconsumptie maal de prijsverhoging niet voldoende: immers, bij een lagere bierprijs zou de bierdrinker ook meer geconsumeerd hebben, en ook dat verlies in genot moet worden gecompenseerd. Bij meer marktmacht in de horeca wordt het verhaal natuurlijk weer anders omdat de consument dan niet de volledige prijsverhoging van het bierkartel betaalt.
(Dank aan Linda)
Biertje
Boze bierbrouwers schuimen al de hele dag van woede over de opgelegde boete vanwege het kunstmatig hooghouden van de prijs. Gesteld dat er inderdaad een kartel was en dat de boete inderdaad betaald moet worden, wat gebeurt er dan met de bierprijs?
Dat weet elke eerstejaars economie: de optimale prijs hangt af van de marginale kosten en de marktmacht. Lump sum kosten zoals boetes hebben daar geen effect op. En aangezien de prijs kunstmatig hoog werd gehouden, zal hij waarschijnlijk naar beneden kunnen. Althans, dat lijkt mij. Maar kijk, ook hier is discussie mogelijk:
Bier wordt waarschijnlijk duurder door de boetes die de Europese Commissie woensdag aan Nederlandse brouwers heeft opgelegd. Dit stelt hoofddocent Leo Kivits van het Erasmus Food Management Instituut. “De boetes moeten wel betaald worden”
Huh?
Effe buurten
Inbrekers opgelet, het CBS heeft opnieuw becijferd in welke buurt van Nederland de inkomens het hoogst zijn. Dat is nog niet zo makkelijk, want de omvang van een huishouden is niet in elke buurt gelijk. En wie met meer mensen samen leeft deelt de vaste kosten en heeft dus een hoger besteedbaar inkomen.
In de pers wordt dit soort gegevens altijd dankbaar gebruikt. Vrijwel altijd gaat het daarbij over de ligging van rijke en arme buurten. Maar dat is wat te snel door de bocht: de data gaan over het jaarinkomen van buurtbewoners in 2004. En hoewel het helpt, is een hoog inkomen in één jaar niet voldoende om rijk te zijn. Relevanter is het vermogen van buurtbewoners.
Vooral bij heel jonge en heel oude mensen kan het verschil groot zijn, in die zin dat het vermogen vaak veel groter is dan het huidige inkomen doet vermoeden. Het CBS telt ook nog eens de studenten en inwoners van tehuizen niet mee in het onderzoek. Daarmee wordt de rijkdom van wijken met veel bejaarden of veel studenten flink onderschat.
Zonnestroom
Lekker weer, niet? En wist u dat je uit die zonnestralen ook energie kunt opwekken? En dat bijna niemand dat doet?
De afzet van zonnepanelen houdt nog steeds niet over. Vorig jaar is voor 1,5 megawatt verkocht, vergelijkbaar met 2005.
Nou ja, zo gek is dat niet. Over de kosten en baten van de installatie is het volgende bekend:
- Directe investering: €3000.
- Energieopbrengst: 480 kWh.
- Stroomprijs: €0,1023/kWh, plus belasting: €0,0852/kWh
Kort door de bocht scheelt de installatie van €3000 dus €90 per jaar. Als de panelen er in 2040 mee ophouden, een niet denkbeeldig gevaar, is het nominale rendement precies nul.
Maar dat is buiten de variabele energieprijzen gerekend. De stroomprijs kan in de toekomst fors stijgen waardoor de installatie meer rendement levert dan verwacht. Het rendement is (als ik de levensduur goed inschat) precies gelijk aan de jaarlijkse stijging van de stroomprijs, min de jaarlijkse onderhoudskosten als percentage van de investering. Mijn inschatting: dat is nog steeds niet best. In het beste geval doet de investering het, gecorrigeerd voor inflatie, net iets beter dan nul. Maar de liquiditeit is weer beperkt.
Veronderstel 3% jaarlijkse stijging in stroomprijzen en 7% nominaal rendement op een alternatieve investering. Wie €3000 investeert in een set zonnepanelen lijdt dan onmiddellijk een verlies van €1370. De maker van deze site over zonnepanelen weet dat en houdt daarom dit amusante, maar onzinnige betoog om tóch panelen aan te schaffen. Dat is natuurlijk niet efficiënt: beter is het om €1370 te spenderen aan het planten van bomen en verder gewoon grijze stroom af te nemen.
Lenen
Het is u niet ontgaan: we leven in een tijd waarin het makkelijk is een lening aan te gaan. Dat was niet altijd zo: het is niet zo gek lang geleden dat je voor krediet langs de plaatselijke bank moest, waar een ongemakkelijk gesprek met een zuinig kijkende directeur (waar heeft u het geld voor nodig?) meestal op niets uitliep.
Maar het is geen pretje om kredietverstrekker te zijn. Consumenten hebben een hekel aan je spotjes, de autoriteiten zitten continu achter je aan, politici hebben het op je gemunt. Het imago van de crediteur is al eeuwen niet best.
Tijd om het voor deze sector op te nemen. Want hoewel de spotjes inderdaad niet best zijn en menig kortzichtige consument zich in de nesten weet te werken heeft een goed werkende markt voor particulier krediet een groot voordeel: de macroeconomische conjunctuur wordt er een stuk rustiger van. In een ouderwetse recessie was er sprake van een cascade van negatieve schokken: bedrijf failliet, werknemers ontslagen, ex-werknemers geven minder geld uit, nog meer bedrijven over de kop, nog meer ontslagen, etcetera. Tegenwoordig wordt deze keten al in het begin doorgeknipt als de ontslagen werknemer een PL-etje afsluit om de maanden zonder werk door te komen.
Omdat recessies een geweldig verlies voor de economie betekenen levert de kredietsector hier een belangrijke bijdrage aan de welvaart van Nederland. (Zie, zoals altijd, ook de slimmeriken op Marginal Revolution.)