Marco

Apple profiteert van aanklacht iPhone

Misschien heeft u het meegekregen. Na de introduktieprijs van 599 dollar en daarmee gepaard gaande poeha verlaagde Apple al snel de prijs van een iPhone naar 399 dollar. Gevolg: de kopers van het eerste uur zijn boos, eisen compensatie, en krijgen uiteindelijk een waardebon van 100 dollar ter besteding in de Apple-muziekwinkel. Niet iedereen neemt daar genoegen mee. Dongmei Li uit de New Yorkse wijk Queens spant zelfs een rechtzaak aan. Wegens prijsdiscriminatie.

Allereerst is het natuurlijk een beetje dom van de vroege kopers dat ze die prijsverlaging niet aan zagen komen. Coase schreef er al over in 1972. Een monopolist die een duurzaam goed verkoopt, zal geneigd zijn om te beginnen met een hoge prijs om vervolgens, als iedereen die bereid is die prijs te betalen het produkt heeft aangeschaft, de prijs geleidelijk te verlagen. Maar Coase ging nog een stap verder. Als consumenten slim zijn, dan voorzien ze dat gedrag, en zullen ze in het meest extreme geval niet bereid zijn om het produkt aan te schaffen tegen een prijs die hoger is dan de marginale kosten. Ze weten weten immers dat voor elke hogere prijs de monopolist een prikkel heeft om in de toekomst de prijs toch te verlagen. En daar wachten ze liever nog even op. De monopolist is dan de pineut.

De enige manier waarop zo’n monopolist nog een winst kan halen is dus door aannemelijk te maken dat hij in de toekomst zijn prijs niet zal verlagen. En een ideale manier om dat te doen is door te beloven dat alle oorspronkelijke kopers alsnog met terugwerkende kracht een korting krijgen als de prijs daalt. Een prijsverlaging in de toekomst wordt voor de monopolist dan veel te duur, omdat oorspronkelijke consumenten ook gecompenseerd moeten worden. Dat heeft als gevolg dat alle consumenten weten dat het geen zin heeft om op een prijsverlaging te wachten, en dus dat alle consumenten al meteen tegen die hoge prijs gaan kopen.

Ergo. Door consumenten als Dongmin Lei zal Apple in de toekomst wel uitkijken om zijn prijzen te verlagen. En omdat iedereen dat weet zal geen enkele consument in de toekomst zo’n prijsverlaging afwachten. Apple spint daar garen bij.

Kijktip

Afgelopen zondag ging Zembla uitgebreid in op de rol van Heineken als leider van het bierkartel, en als pandjesbaas die cafehouders exclusiviteitscontracten opdringt, al schijnen ook concurrerende bierbrouwers zich schuldig te maken aan dat laatste. Nog steeds online te zien, inclusief achtergronddocumenten.

Opsplitsing ABN Amro had voorkomen kunnen worden

De berichtgeving omtrent de overnamestrijd van ABN Amro blijft wat merkwaardig. Zo meldde de Volkskrant zaterdag dat het opsplitsen van de bank volgens Invloedrijke Ingewijden “niet nodig was geweest”. Die formulering suggereert dat de krant het vanzelfsprekend vindt dat die opsplitsing iets slechts is, maar dat is natuurlijk absoluut niet evident. Welk alternatief was er dan geweest?

De opsplitsing [… had] op twee momenten vermeden kunnen worden door achter de schermen te interveniëren. Eerst begin dit jaar, toen ABN Amro en ING bijna gefuseerd waren. Zo’n ‘nationale kampioen’, die de tweede bank van Europa had opgeleverd, zat vast op ‘de poppetjes’. Een interventie van het kabinet had dat kunnen verhelpen.

Helaas verzuimt de krant om duidelijk te maken hoe de Nederlandse consument gebaat zou kunnen zijn bij de vorming van zo’n nationaal bankenmonopolie. Inderdaad, in het geheel niet.

Dekpuntpostzegel

Bertus Brouwer was een Nederlands wiskundige die vooral bekend is vanwege zijn dekpuntstelling (fixed point theorem). Voor economen erg belangrijk, want essentieel om bijvoorbeeld het bestaan van een Nash evenwicht of een algemeen evenwicht aan te tonen.

Fans van Brouwer hollen nu naar het postkantoor. Daar is vanaf vandaag namelijk een nieuwe postzegel verkrijgbaar die gewijd is aan de man. [via]

Overigens verscheen eerder al eens een postzegel van Tinbergen.

Transportkosten

Lagere transportkosten leiden tot meer concurrentie, dat lijkt me duidelijk. Het volgende bericht zal dan ook weinig verbazing wekken:

Voor de inwoners van het Indiase dorpje Thooni Ahiran heeft een nieuwe weg veel voordelen opgeleverd, met name op de huwelijksmarkt, berichtte het Indiase persbureau IANS dinsdag. De oude weg, die de vijf kilometer naar de snelweg overbrugde, was een ‘nachtmerrie’ van modder. De dorpsbewoners kunnen sinds de nieuwe weg er is betere echtgenoten voor hun dochters vinden, omdat de meisjes niet per se met boeren hoeven te trouwen.

Wel een wat eenzijdige berichtgeving, natuurlijk. Leuk voor de boerendochters dat ze nu ook een echtgenoot in de stad kunnen vinden, maar de stadsdochters hebben te kampen met meer concurrentie en dus minder keus. Vanuit maatschappelijk oogpunt lijkt de nieuwe situatie toch een verbetering, wegens betere matching.

Brussel let op broodprijs

Af en toe kom je van die berichten tegen die veel meer vragen oproepen dan ze beantwoorden. Zo meldt nu.nl dat “De Europese Commissie er scherp op toe ziet dat de broodprijs niet ongerechtvaardigd stijgt.” Hoezo? Is Neelie Kroes misschien een Europa-breed broodbakkerskartel op het spoor gekomen? Dat blijkt niet het geval. Integendeel, brood bakken lijkt me een vrij concurrerende bezigheid, waarbij de tucht van de markt er voor zorgt dat aanbieders niet zo maar ongestraft hun prijs omhoog kunnen gooien. Hoe en vooral waarom de Europese Commissie dan toezicht gaat houden, dat blijft onduidelijk.

Maar dan het leukste. Welke noeste Europese consumentenbelangenbehartiger zit er achter deze waarschuwende vinger? Wie blijkt er niet te beroerd om zich hard te maken voor een fatsoenlijke broodprijs voor de Europese burger? Eh, de landbouwcommissaris. Precies, dezelfde instantie die er al decennia lang middels door de belastingbetaler gefinancierde landbouwsubsidies voor zorgt dat de prijzen van landbouwprodukten in Europa kunstmatig hoog worden gehouden.

Nog grotere getallen

Ach en wee. Nog maar drie dagen geleden wees Thijs er al op dat de Volkskrant stevig onderuit ging met het benoemen van grote getallen. Heeft de redactie daarvan geleerd? Welnee. Vanavond giert men nog gillender uit de bocht. Kijk en huiver:

Ja heus. 1.2 triljard. Weet u wel hoeveel dat is? Kijk eens op dit handige lijstje. Inderdaad, een 1 met 21 nullen. 1.2 triljard, dat is 200 miljard euro per wereldburger. Gelukkig blijkt uit het begeleidende bericht dat die arme Wellink slechts 1200 miljard bedoelde, 1,2 biljoen dus.

Je ziet helemaal voor je hoe dat is gegaan op die redactie (overigens zou het kunnen dat het de schuld van het ANP is, maar dit terzijde). Er komt een bericht binnen waarin Wellink in het Engels zegt dat de kosten “1,2 trillion” kunnen bedragen. Oei, denkt de dienstdoende redacteur. Oppassen. Dat ging eerder deze week ook al eens mis, toen we trillion als triljoen vertaalde. Maar dat is het niet. Wat zou het dan wel zijn? Eh, triljard dan waarschijnlijk?

Is Bidster een kansspel?

Met enige regelmaat duiken ze op bij de commerciele omroepen. Een ‘veiling’ waarbij iedereen een bedrag mag sms-en, en degene met het laagste unieke bod de prijs wint. Speltheoretisch is het een interessant probleem. Je kunt wel 1 cent bieden, maar als iemand anders het lumineuze idee heeft gekregen om hetzelfde te doen, dan ben je de klos en had je beter twee cent kunnen bieden, tenzij er al iemand is die dat ook doet, etc. Met een paar collega’s heb ik er eens een verloren vrijdagmiddag op zitten rekenen. We kwamen tot de conclusie dat dit spel, onder bepaalde vereenvoudigende aannames, een evenwicht heeft in gemengde strategieen, waarbij geldt dat hoe hoger het bedrag, des te kleiner de kans is dat je dat bedrag gaat spelen.

Nu blijkt er een website te zijn die deze ‘veiling’ ook hanteert: Bidster. Het nieuws van vandaag is dat het ministerie van Justitie van mening is dat hier sprake is van een kansspel, en niet van een veilingsite.

Bidster schrijft op de eigen website dat de veiling geen loterij is. “Bij een laagste bod-veiling kan de deelnemer de loop van de gebeurtenissen beïnvloeden en daarmee ook het uiteindelijke resultaat”. Het ministerie van Justitie ziet dat anders. “De vraag of iets wel of niet een kansspel is, hangt er van af in hoeverre de deelnemers zelf hun lot kunnen beïnvloeden. Dat is hier niet of nauwelijks het geval”, meent een woordvoerder.

Tja. Uiteraard kunnen deelnemers op Bidster zelf hun lot beïnvloeden. Door een idioot hoog bedrag te bieden ben je er bijna zeker van dat je niet wint. Door slim te spelen (inderdaad: door dat evenwicht in gemengde strategieen te volgen) kun je de kans vergroten dat je wint, maar ook dan win je slechts met kleine kans. Maar als iedereen dat doet, dan is de kans dat je wint weer gewoon gelijk aan 1 gedeeld door het aantal deelnemers, en dat klinkt verdraaid veel als een kansspel. Van een veiling is in economische zin zeker geen sprake. Speltheoretici spreken slechts van een veiling als degene die het hoogste bod uitbrengt de veiling wint, en dat is hier duidelijk niet het geval.

[dank aan Pim].

Haainaamveiling

Wij zijn een groot voorstander van veilingen. Dat levert immers aanzienlijk meer op dan iets voor niks weggeven. En, economisch gezien nog belangrijker: het geveilde object komt terecht bij degene die er de hoogste waardering voor heeft.

Hulde dus voor natuurbeschermingsorganisatie Conservation International, die op 20 september bij Christie’s onder meer de naamgevingsrechten van een epaulethaai gaat verkopen aan de hoogste bieder, zo meldt de Volkskrant. Het bieden start op een half miljoen dollar. De eco.nomie.nl-epaulethaai zit er daarom voorlopig nog niet in.