Maand: juli 2008

Prisoner’s Dilemma bij Teleac

Afgelopen zondag bij “Hoe?Zo!” het gevangenendilemma. Leuk, zou je zeggen. Kijk eens naar het fragment:

Inderdaad, dat blinkt niet uit door duidelijkheid. Toch jammer. Dat bekennen een dominante strategie is, komt niet helemaal uit de verf. Dat het sociale optimum is om allebei te zwijgen, al helemaal niet. Ook vraag ik mij af waar het ‘juiste’ antwoord vandaan komt: De Deskundige beweert dat er in de praktijk meestal wordt samengewerkt. Literatuurverwijzingen worden niet gegeven, maar zou het al waar zijn, dan kan ik me voorstellen dat dat gebaseerd is op experimenten waarin het spel herhaald wordt, en dat is natuurlijk een heel ander verhaal.

Op de website (klik op “volgende” en dan op vraag acht) wordt beweerd dat het prisoner’s dilemma “een manier is om informatie uit gevangenen te krijgen”. Jammer, want dat is natuurlijk niet de essentie. Ook verhoudt die opmerking zich wat vreemd tot het vermeende ‘juiste’ antwoord.

Toch maar Per Seconde Wijzer dan?

Inefficiënties in de luchtvaart

Als nieuwe luchtvaartmaatschappij is het vrijwel onmogelijk om op een luchthaven als bijvoorbeeld Heathrow aan de bak te komen. Wie daar wil vliegen, heeft zogenaamde landing slots nodig; het recht om te landen en op te stijgen. Het is een curieus systeem. Wie in het verleden zulke rechten heeft weten te bemachtigen, is spekkoper. Op Heathrow is dat vooral British Airways. Wie ze niet heeft, is de pineut. Er is immers geen vrije markt in landing slots. De huidige eigenaars staan ze niet zo maar af, want meer concurrentie, daar zit niemand op te wachten, en wie weet ben je die landing slots later zelf weer nodig. Op vliegvelden moet gevlogen worden, daarom is iemand die een landing slot heeft, ook verplicht er gebruik van te maken.

Inefficiënt, zegt u? Reken maar. Zo meldde the Times vorige week dat luchtvaartmaatschappij bmi voorlopig met vrijwel lege vliegtuigen gaat vliegen om te voorkomen dat ze haar landing slots kwijt raakt. [via]

In het zelfde artikel (en ook hier) wordt melding gemaakt van prijsbreker Flybe. Die vliegt op Norwich, maar krijgt van de luchthaven een boete van een paar ton als er minder dan 15,000 passagiers per jaar worden gegenereerd. Het gevolg? Flybe zoekt naar acteurs om tegen betaling heen en weer te vliegen.

Als er weer van die spotgoedkope vliegtickets worden aangeboden, dan weet u nu waarom.

Mensen sparen voor later

Onder de kop “onderzoek toont aan” worden veel waarheden als koeien de wereld ingestuurd. Maar dit artikel slaat toch wel alles. Let goed op, ik citeer zometeen de hoogtepunten. De onderzoeksvraag is: waarom sparen mensen? U weet natuurlijk dat sparen per definitie het niet uitgeven van vermogen is. Maar waarom, inderdaad? Misschien om het later alsnog uit te geven?

Daar hoeven we niet naar te raden want hier zijn de resultaten:

  • Ruim een kwart (27 procent) geeft aan dat zij sparen voor later.
  • Ruim een vijfde (22 procent) spaart om te sparen.

En dat is toch al snel de helft. De rest spaart voor een grote uitgave in de toekomst.

Download!

Al eerder merkte ik hier op dat de oplettende onderzoeker niet meer naar conferenties hoeft om de papers te krijgen. Binnen een paar dagen staat de hele boel immers op internet. Een mooie tip in die categorie zijn de papers die gepresenteerd worden op het NBER summer institute, dat op dit moment zitting heeft. Wie hier niets van zijn/haar gading tussen vindt, die heeft geen hartslag meer.

Waarom dan nog wel naar conferenties gevlogen? Contacten, natuurlijk, en eigen presentaties. En uiteraard om bij te eten, gezien de vele lunches, coffees en pastries op het programma.

Centralebankonafhankelijkheid

Sarkozy heeft voorgesteld dat de notulen van de vergaderingen van de ECB onmiddellijk openbaar worden gemaakt. Als u denkt dat dat een onbeduidende verandering is, dan heeft u het mis. Het NRC heeft een mooi artikel dat ingaat op de mogelijke gevolgen van dat voorstel. Geen goed idee, vind de redacteur, want dat vergroot de mogelijkheid van politieke druk. Buiter betoogt het tegendeel: juist als de stemmingen geheim blijven, is er meer ruimte voor manipulatie.

De misdaad en de economie

Het is tijd voor een nieuwe aflevering van it’s the economy, stupid, de rubriek waarin we sociale ontwikkelingen relateren aan de conjunctuur. Vandaag keren we terug bij een eerder onderwerp, de misdaad. Want de daling in de misdaad komt bijna tot stilstand, zo lezen we in de kranten van vandaag. Tijd om de verandering in het aantal aangiften (verticaal) eens te vergelijken met de verandering in het werkloosheidspercentage (horizontaal).

Het geoefende oog ziet hier meteen een vertraagd verband: een jaar of twee nadat de werkloosheid verandert, gaat het aantal aangiften de andere kant op.

Lees verder “De misdaad en de economie”

Hyperinflatie

We noemden al eerder de hyperinflatie in Zimbabwe. Inmiddels zou die zijn opgelopen tot 2,2 miljoen procent op jaarbasis, al zouden de werkelijke cijfers veel hoger liggen. Volgens de Telegraaf wordt deze inflatie veroorzaakt door “economische sancties en politieke instabiliteit”. Dat is natuurlijk flauwekul.

Een historisch record is het nog niet. In Duitsland zouden tussen juli en november 1923 de prijzen bijna verviermiljoenvoudigd zijn. In Zimbabwe hebben we het nog slechts over een ver22000voudiging op jaarbasis.

Gevolg is dat er inmiddels een biljet van 100 miljard Zimbabwaanse dollar in omloop is, volgens het AD een schamele 3 euro. Wie zo’n biljet in handen krijgt, doet er dan ook verstandig aan om het gewoon op eBay te zetten (via).

De schuld van de vliegtax

Over het algemeen stellen bedrijven het niet op prijs als nieuwe concurrenten hun rustige en comfortabele leventje komen verstoren. Gebeurt dat toch, dan willen ze nog wel eens reageren als kleine kinderen wiens speelgoed wordt afgepakt. “Niet eerlijk!” roepen de banken bijvoorbeeld als er iemand komt die een hogere rente aanbiedt. En natuurlijk worden de nieuwe concurrenten meteen tot zondebok gebombardeerd en krijgen ze de schuld van alles wat er misgaat in de bedrijfstak.

De KLM liet vanochtend in de Volkskrant een fraai staaltje zien, bij monde van directeur Peter Hartman. De vliegtax, die was toch door de overheid ingesteld? Nee hoor, weet Hartman, het is allemaal de schuld van die vermaledijde prijsbrekers:

Volgens Hartman zijn budgetmaatschappijen als easyJet en Ryanair medeverantwoordelijk voor de invoering van de vliegtaks. ‘Als je jarenlang luidkeels adverteert met tickets naar Nice voor 10 euro, is het niet gek dat politici denken: Hé, dat vliegen is zo goedkoop, daar kan nog wel een heffing bovenop.’

Als iedereen dus gewoon braaf de woekerprijzen van KLM was blijven betalen, dan was er nu geen vliegtax geweest. Eigen schuld.

De prijs van een creditcard

Dieven die de creditcard-gegevens uit uw PC hebben gestolen verkopen die meestal door. De prijs van zo’n pakket gegevens is dalende, meldt NRC:

De bankgegevens — inclusief pincode — brachten ooit ten minste 100 dollar (62,50 euro) per kaart op, maar doen nu niet meer dan 10 à 20 dollar. […] Prijzen van bank- en creditcardgegevens zijn op internet sterk gedaald, doordat steeds meer ‘cybercriminelen’ zulke data aanbieden.

(Zie ook hier.) Als de prijs daalt kan dat inderdaad komen door gestegen aanbod, maar ook door een gedaalde vraag. Welke van de twee aan de orde is (of allebei?) is niet op voorhand duidelijk. Maar in dit geval lijkt het mij sterk dat het stijgende aanbod van gestolen creditcard-gegevens de blaam treft. Want het ligt voor de hand dat de waarde van die gegevens sterk samenhangt met de verwachte opbrengst van het uitbuiten ervan.

In de oude situatie zal het dus het geval zijn geweest dat een gestolen nummer ongeveer $100 opleverde, voordat de maatschappij erachter kwam (gecorrigeerd voor eventuele juridische consequenties). Het is onwaarschijnlijk dat dat nu nog zo is, terwijl de prijs van een nummer met 80% gedaald is. In een vergelijkbaar geval zou een vergroot aanbod van boekenbonnen van 10 Euro hun prijs doen zakken tot 2 Euro.

Het moet dus haast wel een vraag-effect zijn, bijvoorbeeld doordat de bestrijding van fraude efficiënter is.

Het leven van een Amerikaan

De waarde van het leven van een Amerikaan blijkt volgens milieuorganisatie EPA met bijna een miljoen dollar te zijn gedaald tot 6,9 miljoen dollar. De Volkskrant had er al een ietwat warrig bericht over.

Is dat erg, zo’n daling? Nee hoor, hooguit is hier sprake van wat nieuwe studies en voortschrijdende inzichten. Het getal wordt vooral gebruikt om afwegingen mee te maken, zoals wij ook al eens deden. Gisteravond bij Met Het Oog Op Morgen een uitstekend interview over de kwestie met een ontspannen Sweder van Wijnbergen, van zijn vakantieadres. Het is hier terug te luisteren en begint rond minuut 49.