Sarkozy heeft voorgesteld dat de notulen van de vergaderingen van de ECB onmiddellijk openbaar worden gemaakt. Als u denkt dat dat een onbeduidende verandering is, dan heeft u het mis. Het NRC heeft een mooi artikel dat ingaat op de mogelijke gevolgen van dat voorstel. Geen goed idee, vind de redacteur, want dat vergroot de mogelijkheid van politieke druk. Buiter betoogt het tegendeel: juist als de stemmingen geheim blijven, is er meer ruimte voor manipulatie.
Auteur: Marco
Hyperinflatie
We noemden al eerder de hyperinflatie in Zimbabwe. Inmiddels zou die zijn opgelopen tot 2,2 miljoen procent op jaarbasis, al zouden de werkelijke cijfers veel hoger liggen. Volgens de Telegraaf wordt deze inflatie veroorzaakt door “economische sancties en politieke instabiliteit”. Dat is natuurlijk flauwekul.
Een historisch record is het nog niet. In Duitsland zouden tussen juli en november 1923 de prijzen bijna verviermiljoenvoudigd zijn. In Zimbabwe hebben we het nog slechts over een ver22000voudiging op jaarbasis.
Gevolg is dat er inmiddels een biljet van 100 miljard Zimbabwaanse dollar in omloop is, volgens het AD een schamele 3 euro. Wie zo’n biljet in handen krijgt, doet er dan ook verstandig aan om het gewoon op eBay te zetten (via).
De schuld van de vliegtax
Over het algemeen stellen bedrijven het niet op prijs als nieuwe concurrenten hun rustige en comfortabele leventje komen verstoren. Gebeurt dat toch, dan willen ze nog wel eens reageren als kleine kinderen wiens speelgoed wordt afgepakt. “Niet eerlijk!” roepen de banken bijvoorbeeld als er iemand komt die een hogere rente aanbiedt. En natuurlijk worden de nieuwe concurrenten meteen tot zondebok gebombardeerd en krijgen ze de schuld van alles wat er misgaat in de bedrijfstak.
De KLM liet vanochtend in de Volkskrant een fraai staaltje zien, bij monde van directeur Peter Hartman. De vliegtax, die was toch door de overheid ingesteld? Nee hoor, weet Hartman, het is allemaal de schuld van die vermaledijde prijsbrekers:
Volgens Hartman zijn budgetmaatschappijen als easyJet en Ryanair medeverantwoordelijk voor de invoering van de vliegtaks. ‘Als je jarenlang luidkeels adverteert met tickets naar Nice voor 10 euro, is het niet gek dat politici denken: Hé, dat vliegen is zo goedkoop, daar kan nog wel een heffing bovenop.’
Als iedereen dus gewoon braaf de woekerprijzen van KLM was blijven betalen, dan was er nu geen vliegtax geweest. Eigen schuld.
Het leven van een Amerikaan
De waarde van het leven van een Amerikaan blijkt volgens milieuorganisatie EPA met bijna een miljoen dollar te zijn gedaald tot 6,9 miljoen dollar. De Volkskrant had er al een ietwat warrig bericht over.
Is dat erg, zo’n daling? Nee hoor, hooguit is hier sprake van wat nieuwe studies en voortschrijdende inzichten. Het getal wordt vooral gebruikt om afwegingen mee te maken, zoals wij ook al eens deden. Gisteravond bij Met Het Oog Op Morgen een uitstekend interview over de kwestie met een ontspannen Sweder van Wijnbergen, van zijn vakantieadres. Het is hier terug te luisteren en begint rond minuut 49.
Russische babybonus
Wij hadden het al eens over prikkels voor het krijgen van babies, en dat die ook echt werken.
Ook uit Rusland komen berichten over een dergelijke prikkel. De gouverneur van Ulyanovsk besloot een paar jaar geleden dat iedereen die een baby krijgt op Ruslanddag (12 juni) in aanmerking komt voor een prijs. Hier staat een verontrustend verslag van de gevolgen. Kort samengevat: worden er normaal gesproken 4 babies per dag geboren, op 12 juni jongstleden waren het er 18, op 11 juni maar 2 en op 13 juni nul. [via]
Lokaal leed
Mijn werkplek is aan de Rijksuniversiteit Groningen, op het Zernikecomplex. Al een paar weken is men op de parkeerplaats achter het gebouw druk bezig met het installeren van slagbomen. Vorige week bleek uit de lokale Universiteitskrant waarom. Er komt een pasjessysteem:
Medewerkers die minstens 8,2 kilometer van het Zernikecomplex verwijderd wonen, krijgen binnenkort hun pasjes voor het RUG-parkeerterrein.
Het moet niet gekker worden. Wie ver weg woont, mag straks dus nog parkeren, wie wat dichterbij woont niet meer. En mijn werkgever is zeker niet de enige in Nederland met een dergelijke logica, vandaar dat ik het hier toch maar even aan de orde stel.
Waarschijnlijk heeft het ooit ergens iemand besloten dat het Eerlijk is, dat werknemers die verder weg wonen een gesubsidieerde parkeerplaats krijgen. Natuurlijk is dat onzin. Je kunt net zo goed redeneren dat wie op het Groningse platteland woont, toch al goedkoper uit is en uit solidariteit juist meer moet betalen. Bovendien: op deze manier worden medewerkers alleen maar gestimuleerd om massaal verder van hun werk te gaan wonen, en dus meer vervuiling te produceren, en ook nog eens meer files te genereren.
Trouwe lezers weten nu al welk alternatief ik ga voorstellen. Inderdaad, die pasjes moeten gewoon geveild worden. Of op zijn minst verkocht. Zodat ze terecht komen bij degene die er het meest voor over heeft, in plaats van bij degene die weigert de moeite te nemen om dicht bij zijn werk te gaan wonen.
Als het een beetje meezit, gaat er natuurlijk vanzelf een zwarte markt ontstaan. Bij dergelijke inefficiente oplossingen komt dat immers vaker voor. Ik hou marktplaats alvast in de gaten.
Hurwicz
Begin dit jaar ontving Hurwicz de Nobelprijs economie (zie hier en hier). Vandaag wordt bekend dat hij afgelopen dinsdag is overleden.
Het Nobelcomite heeft er wel vaker een handje van om de prijs pas toe te kennen als de gelauwerde al op hoge leeftijd is. Zo overleed William Vickrey zelfs drie dagen na de toekenning van de prijs. Voor Amos Tversky en Fisher Black was het al te laat. Hun co-auteurs kregen de prijs toen ze zelf al overleden waren.
En weer een concurrent
Voor wie geinteresseerd is in economie valt er op het web steeds meer te lezen. Thijs wees al op EconomieOpinie en MeJudice. Nu blijkt Kennislink, een site “die wetenschappelijke informatie toegankelijk maakt voor een breed publiek”, sinds september jongstleden een pagina Economie en Bedrijfskunde in de lucht te hebben. Het is met afstand onze leukste concurrent.
Overigens kwamen we achter het bestaan van deze site omdat er een artikel van onder meer ondergetekende is gereproduceerd, maar dan gelardeerd met leuke plaatjes en links, waaronder eentje naar deze weblog.
De KNVB en de kaartjes
Ik geef het toe, wij hebben het al veel te vaak gehad over de pogingen om de zwarte handel in kaartjes te verbieden. Hier bijvoorbeeld, hier, hier en ook hier. Maar soms moet het gewoon weer even. De boosdoener vandaag: de KNVB. Als u naar het EK voetbal heeft gekeken, is u misschien opgevallen dat er aanzienlijk meer oranje op de tribune zat dan je op basis van de aan de Nederlanders toegekende kaarten zou verwachten. Uiteraard hebben we dat volledig te danken aan de zwarte handel. Desalniettemin pleit de KNVB toch voor een verbod. Waarom? Gaat u er vooral even rustig voor zitten:
[Er wordt] twintig, dertig keer te veel betaald voor een kaartje van 65 euro. Deze toernooien moeten een hoge mate van toegankelijkheid hebben. Het mag geen kwestie van vraag en aanbod zijn. [sic]
Goed. Laten we even de zaken rustig op een rijtje zetten. Wanneer denkt u dat deze toernooien toegankelijker zijn? Wanneer je goede contacten bij de KNVB moet hebben om aan een kaartje te komen, of wanneer iedere burger die bereid is de marktprijs te betalen, naar binnen mag? Precies.
Opnieuw wordt gesuggereerd dat er meer mensen in het stadion kunnen als er geen zwarte handel zou zijn. Natuurlijk is dat grote onzin. Het aanbod ligt vast. Het eerlijkst is dan om die plaatsen te gunnen aan degenen die bereid zijn daar het meest voor te betalen. Zo blijft het voor iedereen toegankelijk. En dat kan via zwarte handel. Al zou het natuurlijk veel slimmer zijn als de UEFA gewoon zelf de kaartjes veilt zodat de winst niet naar de zwarthandelaren gaat. De opbrengst kan dan desnoods naar een goed doel.
Kippensoep
Een van de spelletjes waar experimenteel economen dol op zijn is de ultimatum game. Speler A moet 10 euro verdelen met speler B, doet een aanbod, waarop B de keus heeft om dat aanbod te Accepteren of te Verwerpen. Accepteert zij, dan komt de voorgestelde verdeling tot stand, Verwerpt zij, dan krijgt niemand iets. Aangezien iets beter is dan niets, voorspelt de speltheorie dat B ieder aanbod zal accepteren. A weet dat en zal dus het kleinst mogelijke bedrag aanbieden en de rest zelf houden. In de praktijk blijken mensen zich echter duidelijk anders te gedragen. Biedt A minder dan 20% aan, dan wordt zo’n aanbod vaak verontwaardigd afgewezen, ondanks dat ook speler B dan helemaal niets krijgt.
Onderzoek naar het ultimatum game gaat nog steeds door. Zo ontdekten onderzoekers van de universiteit van Cambridge dat wie kippensoep en chocola eet, eerder geneigd is om een aanbod te accepteren. Ja heus. Zij publiceerden er over in Science. De Volkskrant maakte er afgelopen zaterdag al melding van (niet online), een uitgebreidere analyse staat hier. Het schijnt te maken te hebben met serotonine. Wie daar weinig van in zijn hersenen heeft, gedraagt zich agressiever en asocialer. Door de consumptie van kip en chocola stijgt het serotonine-niveau.
De beleidsimplicaties zijn duidelijk. Wie gaat onderhandelen, voert zijn opponent eerst kippensoep.
[dank aan Bart].